Chuẩn bị đưa thiết bị xuồng tự hành khảo sát sông Hồng. Ảnh: Báo TN&MT

Đây là kết quả của nhiệm vụ khoa học “Nghiên cứu thuật toán và xây dựng phần mềm tích hợp thiết bị đo sâu hồi âm với hệ thống GNSS-RTK trên xuồng tự hành (USV) phục vụ thành lập bản đồ địa hình tỷ lệ lớn đáy sông, biển các khu vực có địa hình bị chia cắt, nguy hiểm, con người khó tiếp cận”. Đề tài được thực hiện trong vòng 30 tháng từ tháng 1/2018 đến tháng 6/2020.

Mục tiêu của đề tài là thiết lập hệ thống đo sâu hồi âm bằng xuồng không người lái: Phần mềm và hệ thống tích hợp thiết bị đo sâu hồi âm với thiết bị định vị quán tính IMU - GNSS - RTK trên xuồng không người lái (USV). Trên cơ sở đó, các chuyên gia đã đề xuất quy trình công nghệ thành lập bản đồ địa hình tỷ lệ lớn đáy sông, biển sử dụng hệ thống tích hợp thiết bị đo sâu hồi âm với IMU - GNSS - RTK trên xuồng không người lái (USV).

Báo Tài nguyên và Môi trường dẫn lời Ths. Lưu Hải Âu - Giám đốc Trung tâm Tin học và Trắc địa bản đồ (Viện Khoa học Đo đạc và Bản đồ) - Chủ nhiệm đề tài cho biết nhóm nghiên cứu đã thiết kế chế tạo các hệ thống ở Việt Nam chưa có, phải nhập khẩu từ nước ngoài như: hệ thống thiết bị và phần mềm xử lý dữ liệu GNSS đo theo công nghệ trạm ảo (VRS) gắn trên thiết bị bay chụp không người lái (UAV) để tự động hóa hoàn toàn công tác đo đạc và thành lập bản đồ các loại tỷ lệ; hệ thống phần mềm tích hợp các thiết bị đo sâu hồi âm và GPS-RTK với IMU phục vụ công tác khảo sát điều tra đo đạc bản đồ đáy sông biển; hệ thống sensor tự động thu hồi mẫu môi trường nước và không khí.

Sau khi nghiên cứu và chế tạo thành công, tàu tự hành có thể đo số liệu ở vùng nước từ có độ sâu từ 1 - 1.000 mét và tự động gửi dữ liệu về qua tín hiệu radio và sóng GPRS.

Tàu được thiết kế chạy tự động, không cần người lái. Vỏ tàu làm bằng nhựa Composite. Trong thân tàu được gắn phần mềm ghi dữ liệu, camera trực tuyến, máy định vị vệ tinh, ăngten và một thiết bị đo sâu hồi âm. Một máy tính nhỏ như điện thoại cũng được gắn ở trong để lưu số liệu và gửi về hệ thống qua tín hiệu radio, GPRS. Toàn bộ phần cứng đến phần mềm đều do nhóm nghiên cứu chủ động làm trong nước.

Tàu có tải trọng 60 kg, được gắn hai bình ắc quy nên có thể đo trong thời gian 8 - 10 tiếng, hoạt động ở những vùng biển khó khăn về an ninh, hay ô nhiễm. Tàu cũng có thể tự động chạy ngầm rà soát, đo số liệu để phát hiện các nhà máy thải nước thải trộm xuống biển.

Hiện, tàu đã chạy thử nghiệm đo trên vùng nước chảy xiết ở sông Lô, sông Đà và khảo sát đảo khu vực Vân Đồn - Quảng Ninh cho kết quả tốt.