Viễn cảnh chiến tranh tương lai với sự tham gia của hàng đàn drone và các binh đoàn robot sát thủ được trang bị AI. Ảnh: BBC.

Tương lai của các thế hệ robot sát thủ – điều tưởng chỉ có trong phim khoa học viễn tưởng – đang dần trở thành hiện thực. Nhưng không phải những điều kinh khủng mà nhân vật T-1000 hư cấu trong phim Kẻ Hủy Diệt thể hiện, các hệ thống vũ khí tự hành như drone (máy bay không người lái), nếu có đủ thời gian để phát triển, sẽ hoàn toàn thay thế binh sĩ trên chiến trường.

Nhưng liệu đó có phải là hành vi hợp đạo đức khi trao quyền khai hỏa và quyết định lấy đi mạng sống của con người cho các cỗ máy trí tuệ nhân tạo? Tuần vừa qua, những chuyên gia tới tham dự cuộc hội thảo của American Association for the Advancement of Science (Hiệp hội vì sự tiến bộ của khoa học Mỹ) tại Washington DC đã có câu trả lời rõ ràng: chắc chắn là không. BBC đưa tin, một nhóm chuyên gia, bao gồm nhiều giáo sư đạo đức học và nhà ủng hộ nhân quyền hiện đang kêu gọi các chính phủ trên toàn thế giới cấm phát triển vũ khí AI.

“Chúng tôi không nói tới các robot biết đi lại và nói chuyện như người sẽ xâm chiếm thế giới như trong phim Kẻ Hủy Diệt, mà lo ngại nhiều hơn về những thứ đang đến rất gần, đó là các hệ thống vũ khí quy ước được trang bị tính năng tự hành” - Mary Wareham, giám đốc Human Right’s Watch (Tổ chức theo dõi nhân quyền quốc tế), trao đổi với BBC. Ở đây, một câu hỏi mới nổi lên là ai sẽ chịu trách nhiệm khi một cỗ máy quyết định tước đi mạng sống của người khác? Phải chăng là người đã chế tạo ra nó?

“Việc ủy nhiệm quyền sinh sát cho một cỗ máy thật sự rất không công bằng và vi phạm nhân quyền bởi máy móc không thể là một đại diện có lương tri, và vì vậy càng không thể chịu trách nhiệm với những quyết định liên quan đến sự sống chết” - giáo sư Peter Asaro tới từ New School ở New York bày tỏ.

Mặc dù vậy, không phải bất cứ chính phủ nào cũng sẵn lòng bãi bỏ hoàn toàn việc sử dụng vũ khí AI tự động, nhất là các siêu cường quân sự. Hiện tại, cả Mỹ và Nga đều đang nằm trong số những quốc gia chống lại đề xuất này sau một tuần tranh cãi tại Geneva (Thụy Sĩ) hồi tháng 9/2018.