Nghiên cứu khả năng nhân nhanh và tạo cây hoàn chỉnh của chồi Vanilla (Vanilla planifolia Andr.) in vitro
Tác giả Trần Thị Triêu Hà và ctv đã thực hiện nghiên cứu khả năng nhân nhanh và tạo cây hoàn chỉnh của chồi Vanilla (Vanilla planifolia Andr.) in vitro nhằm mục đích xây dựng quy trình nhân nhanh và tạo cây Vanilla hoàn chỉnh in vitro tại Việt Nam. Trong nghiên cứu này, các tác giả trình bày kết quả về khả năng nhân nhanh và tạo cây Vanilla hoàn chỉnh in vitro, làm cơ sở cho việc sản xuất một lượng lớn cây giống đáp ứng nhu cầu sản xuất.
Vanilla planifolia Andr. là một loài lan cho hương liệu được ứng dụng rộng rãi trong các ngành công nghiệp thực phẩm, mỹ phẩm và dược phẩm. Tinh dầu Vanilin được chiết xuất từ quả Vanilla là loại hương liệu đắt giá thứ hai thế giới, sau nghệ tây. Trên thế giới, loài cây này được trồng nhiều ở Madagasca, Mexico, Indonesia…. Thông thường, Vanilla được nhân giống bằng phương pháp truyền thống như giâm cành. Tuy nhiên, phương pháp này có hệ số nhân giống thấp, mất nhiều thời gian và hiệu quả kinh tế không cao . Để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao về cây giống Vanilla, các nhà khoa học trên thế giới đã tập trung nghiên cứu, ứng dụng kỹ thuật nhân giống in vitro cây Vanilla và đã đạt được nhiều thành công. Các tác giả đã nghiên cứu nhân giống in vitro cây Vanilla thông qua nuôi cấy mô sẹo, protocorm, nuôi cấy chồi đỉnh, chồi nách... Tại Việt Nam, một nghiên cứu của Trần Thị Triêu Hà và ctv. đã được thực hiện nhằm mục đích xây dựng quy trình nhân nhanh và tạo cây Vanilla hoàn chỉnh in vitro tại Việt Nam. Trong nghiên cứu này, các tác giả trình bày kết quả về khả năng nhân nhanh và tạo cây Vanilla hoàn chỉnh in vitro, làm cơ sở cho việc sản xuất một lượng lớn cây giống đáp ứng nhu cầu sản xuất.
Nghiên cứu thực hiện theo phương pháp chồi Vanilla in vitro được nuôi cấy trên môi trường cơ bản MS (Murashige and Skoog) có bổ sung nước dừa và các chất kích thích sinh trưởng (KTST) để thăm dò khả năng nhân nhanh và tạo cây hoàn chỉnh của chúng.
Kết quả nghiên cứu cho thấy, môi trường nuôi cấy cơ bản MS được bổ sung 1 mg/l BAP, 0,1 mg/l IBA và 10% nước dừa cho kết quả nhân chồi tốt nhất với 5,4 chồi/mẫu, chiều cao chồi trung bình là 2,03 cm, số lá trung bình là 3,67 sau 8 tuần nuôi cấy. Thí nghiệm cũng cho thấy, môi trường nuôi cấy cơ bản MS bổ sung 1 mg/l NAA có tỷ lệ chồi tạo rễ đạt 96,67% và số rễ đạt nhiều nhất là 3,13 rễ/chồi.
Tạp chí Khoa học Công nghệ Việt Nam Tập 60 số 5 5/2018