Công nghệ thần kinh giả được đưa vào thử nghiệm. Ảnh: Donald Iain Smith via Getty

Trong những ngày gần đây, độc giả của các tờ báo ở Anh có thể đã đọc thấy một số dòng tiêu đề khá nổi về điện tử kỹ thuật số. Theo Daily Express: "Máy đọc suy nghĩ mới này sẽ chuyển đổi ý nghĩ của bạn dưới dạng văn bản trực tiếp. Thiết bị được đề cập không thực sự đọc được suy nghĩ. Nhưng nó đã rất gần đến sự thành công rồi".

Các nhà nghiên cứu thuộc Đại học California, San Francisco đã phát triển một bộ thần kinh giả theo dõi hoạt động của não và khi một người nghe một câu hoặc cụm từ cụ thể. Bằng cách phân tích các sóng não tạo ra bởi các âm thanh nói, hệ thống xác định những từ mà người đó đang nghe. Nói cách khác, máy không sao chép lời nói, nó chỉ sao chép các tín hiệu não được kích hoạt khi một người nghe được những lời nói.

Về mặt kỹ thuật, giao diện não-máy tính thực hiện giải mã giọng nói theo thời gian thực của sóng não, David Moses, tác giả chính của nghiên cứu mới được đăng trên tạp chí Journal of Neural Engineering, cho biết. Theo dòng phát triển, công nghệ này có thể giúp bệnh nhân bị những trở ngại nghiêm trọng về ngôn ngữ và các hội chứng bị khác.

Ông Moses nói với tờ báo Seeker: "Mỗi người tham gia nghiên cứu này sẽ nghe mười câu được lặp lại nhiều lần. Phần mềm của chúng tôi thu thập và xử lý hoạt động não của mỗi bệnh nhân trong khi bệnh nhân đang lắng nghe những câu này. Sau đó chúng tôi có thể sử dụng số liệu này để dự đoán được câu nào mà bệnh nhân nghe thấy trong thời gian thực chỉ sử dụng não của mình. Ngay bây giờ, hệ thống chỉ giải mã các từ mà chủ thể nghe thấy. Nhưng sau này, hệ thống có thể có khả năng giải mã các từ mà các đối tượng tạo ra".

Ông Moses cho biết thêm: "Cách chúng tôi kiểm tra hệ thống giả này trong nghiên cứu là sử dụng các sóng não từ vỏ não thính giác và các thuật toán phức tạp để giải mã các âm thanh nói cụ thể, hay các âm thanh bên ngoài mà những người tham gia nghe được lúc bình thường".

Cũng theo ông Moses, mục tiêu cuối cùng của nghiên cứu này là phát triển một thiết bị thần kinh giả bên ngoài có thể giúp mọi người nói lên suy nghĩ. Hệ thống này và nghiên cứu của chúng tôi thực sự phản ánh bước tiến đầu tiên và quan trọng đối với thiết bị thần kinh giả. Cuối cùng, chúng tôi nghĩ rằng một thiết bị thần kinh học thành công phải có khả năng xử lý các tín hiệu thần kinh theo thời gian thực, (dịch) các hoạt động nói và hoạt động của não.

“Thật không may, rất nhiều tờ báo đã đăng tải rằng chúng tôi đã chế tạo ra một 'máy đọc suy nghĩ. Nhưng không phải vậy. Thực tế, công nghệ mô tả trong nghiên cứu mới chỉ có thể giải mã hoạt động của não trong khi một người đang nghe một bộ âm thanh nói cụ thể. Về cơ bản, hệ thống của chúng tôi được thiết kế để giúp các cá nhân không thể giao tiếp - ví dụ như những bệnh nhân có hội chứng bị khóa", ông nói. "Chúng tôi chứng minh rằng khái niệm này là có thể, nhưng cho bây giờ chỉ trong các thiết lập cực kỳ hạn chế. Không rõ liệu một hệ thống như chúng ta đã thiết kế bao giờ sẽ rất hữu ích cho việc đọc suy nghĩ - nếu đó là thậm chí là có thể", ông Moses nói:

Cho đến khi thiết bị được tiến hành nghiên cứu một cách cẩn thận, bao gồm cả sự tư vấn của các nhà đạo đức học trong tất cả các giai đoạn nghiên cứu và phát triển, ông Moses tin tưởng rằng công nghệ này sẽ đem lại rất nhiều thành tựu có ích. "Tôi nghĩ rằng việc phát triển các hệ thống này có thể thực sự giúp đỡ những người không thể giao tiếp trong khi vẫn bảo vệ sự riêng tư họ”, ông chia sẻ.

Lan Anh