Bệnh Ca-rê hay còn gọi là bệnh sài sốt trên chó, là bệnh truyền nhiễm cấp tính do Canine distemper virus (CDV), giống Morbillivirus, thuộc họ Paramixoviridae gây ra. Virus có cấu trúc nucleocapside chứa một sợi đơn RNA không phân đoạn gồm khoảng 1.600 nucleotide mã hóa thành 6 protein cấu trúc và 1 protein không cấu trúc. Mặc dù được xem là chỉ có một serotype, tuy nhiên có những sự khác biệt về cấu trúc kháng nguyên giữa các chủng CDV. Các đột biến được ghi nhận xảy ra ở các protein cấu trúc của virus như H, F và N. Trong đó, protein H và F được xem là kháng nguyên chính của virus, kích thích đáp ứng miễn dịch trên vật chủ, và có sự đa dạng về cấu trúc gen/kháng nguyên của virus Ca-rê. Dựa trên trình tự nucleotide của đoạn gen mã hóa cho protein H đã chia ra thành 7 type virus lớn được phân lập từ những vùng địa lý khác nhau: America-1 (bao gồm phần lớn các chủng vacxin), America-2 (lưu hành ở Bắc Mỹ), Asia-1 và Asia-2 (lưu hành ở châu Á), Europe (nguồn gốc từ châu Âu), Arctic (lưu hành tại Bắc Cực và châu Âu) và Africa (lưu hành ở châu Phi).

Tại Việt Nam, một số nghiên cứu về đặc điểm di truyền của các chủng virus Ca-rê lưu hành trên chó bệnh thực địa đã cho thấy có sự tương đồng rất cao giữa các chủng này và các chủng được ghi nhận trên thế giới. Ngoài ra, một số đặc điểm di truyền của virus Ca-rê phân lập được tại một số tỉnh phía Bắc Việt Nam thuộc 3 genotype Asia 1, Asia 2 và Classic. Tuy nhiên, tại đồng bằng sông Cửu Long, các nghiên cứu về đặc điểm di truyền của virus Ca-rê trên chó vẫn còn nhiều hạn chế. Do đó, nghiên cứu này được thực hiện nhằm xác định và so sánh đặc điểm di truyền của các chủng virus Ca-rê phân lập được trên chó bệnh tại Bệnh xá Thú y, Đại học Cần Thơ; cũng như là cơ sở cho các nghiên cứu về vacxin phòng bệnh tại khu vực.

Hình minh họa (Nguồn: internet)

Nghiên cứu đặc điểm di truyền của 7 chủng virus Ca-rê được phân lập trên chó tại Bệnh xá Thú y, Đại học Cần Thơ được tiến hành bằng cách giải trình tự gen H của virus, và so sánh trình tự nucleotide, amino acid giữa các chủng khảo sát với các chủng thực địa/vacxin được công bố trên GenBank. Kết quả nghiên cứu cho thấy, các chủng virus Ca-rê gây bệnh trên chó được phân lập có thể cùng chung một nguồn gốc và lưu hành phổ biến trong khu vực nghiên cứu với mức độ tương đồng cao (99,82-99,96%). Ngoài ra, sự tương đồng về nucleotide giữa các chủng nghiên cứu với các chủng khác trên GenBank là 93,26–99,56% và với các chủng vacxin trên GenBank là 96,72-97,08%. Các chủng virus Ca-rê được phân lập trên chó trong nghiên cứu này thuộc genotype Asia 1, lưu hành phổ biến tại Việt Nam và các nước châu Á. Kết quả nghiên cứu này góp phần làm cơ sở trong việc điều chỉnh, lựa chọn vacxin phù hợp trong phòng bệnh Ca-rê tại Việt Nam.

ctngoc