Theo hệ thống phân loại FCI (Federation Cynology International), giống chó bản địa dạng sói thuộc nhóm 5 (nhóm chó Spitz và chó cổ xưa), phân nhóm 5 (chó Spitz châu Á và các giống liên quan). Đây là giống chó bản địa Việt Nam, phân bố chủ yếu ở khu vực sông Mã, Thanh Hoá. Người dân sử dụng giống chó này làm chó săn, chó canh gác và một số mục đích khác phục vụ nhu cầu của đời sống.

Từ năm 2007 đến nay, những kết quả nghiên cứu của Trung tâm Nhiệt đới Việt – Nga về khu hệ chó nhà tại Việt Nam cho thấy, giống chó bản địa dạng sói có khả năng làm được nghiệp vụ, đặc biệt là chuyên ngành tìm kiếm phát hiện bom mìn.

Khứu giác của chó là một trong những giác quan quan trọng nhất trong công tác huấn luyện nghiệp vụ giám định mùi nói chung, tìm kiếm và phát hiện bom mìn nói riêng. Việc kiểm tra đánh giá khứu giác của chó là bắt buộc trong công tác tuyển chọn chó để huấn luyện nghiệp vụ. Trong khuôn khổ của đề tài “Nghiên cứu lựa chọn và huấn luyện giống chó bản địa dạng sói phục vụ tìm kiếm, phát hiện bom mìn còn lại sau chiến tranh tại Việt Nam”, chúng tôi tiến hành nghiên cứu đặc điểm khứu giác của giống chó bản địa dạng sói làm cơ sở cho việc tuyển chọn chó huấn luyện nghiệp vụ tìm kiếm, phát hiện bom mìn.

Hình: Chó lài sông Mã (Nguồn: Dân trí)

Đánh giá khả năng khứu giác của giống chó nội, dạng sói ở 3 giai đoạn tuổi khác nhau, mỗi giai đoạn đánh giá 30 cá thể đã được thực hiện tại Trung tâm Nhiệt đới Việt - Nga từ tháng 12/2016 đến tháng 12/2019. Khả năng khứu giác ở giai đoạn chó con đạt điểm cao nhất (4,47±0,10) là tiêu chí định hướng bằng khứu giác và thấp nhất là độ nhạy khứu giác đạt 3,67±0,10 điểm; mức độ tích cực tìm kiếm và khả năng hít vết liên tục là tương đương nhau. Chó ở giai đoạn 3 - 8 tháng tuổi, độ nhạy khứu giác tương đương với mức độ tích cực tìm kiếm cùng đạt điểm cao nhất, lần lượt là 4,53 ± 0,10 điểm và 4,3  ± 0,11 điểm; tiêu chí về khả năng hít vết liên tục và định hướng bằng khứu giác đạt điểm thấp nhất, lần lượt là 3,9  ± 0,12 điểm và 3,8  ± 0,13 điểm. Ở giai đoạn chó trưởng thành, có sự khác biệt rõ rệt giữa các tiêu chí đánh giá, độ nhạy khứu giác đạt điểm cao nhất là 4,76 ± 0,10 điểm; tiếp đến là tiêu chí mức độ tích cực tìm kiếm và khả năng hít vết liên tục lần lượt là 4,33 ± 0,09 điểm và 3,83 ± 0,09 điểm; và thấp nhất là định hướng bằng khứu giác đạt 3,43 ± 0,09 điểm. Khả năng khứu giác của giống chó dạng sói ở con đực và con cái không có sự khác biệt.

ctngoc