Nền tảng dữ liệu và dịch vụ sở hữu công nghiệp: Công cụ hữu hiệu hỗ trợ quản lý và phát triển tài sản trí tuệ
Việc thúc đẩy ứng dụng nền tảng IPPlatform sẽ giúp các doanh nghiệp, nhà nghiên cứu và cơ quan quản lý tiếp cận kịp thời và khai thác hiệu quả thông tin sở hữu công nghiệp, tạo thuận lợi cho việc phát triển và quản lý tài sản trí tuệ.
Giao diện trang chủ của nền tảng dữ liệu và dịch vụ thông tin sở hữu công nghiệp
Ngày nay, việc tiếp cận kịp thời và khai thác hiệu quả thông tin sở hữu công nghiệp (SHCN) có ý nghĩa rất quan trọng đối với hoạt động quản lý và phát triển tài sản trí tuệ (TSTT) của các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân. Với doanh nghiệp, trường, viện nghiên cứu, khai thác hiệu quả thông tin SHCN giúp đầu tư hợp lý cho nghiên cứu, bảo hộ kịp thời kết quả nghiên cứu sáng tạo và khai thác hợp pháp các TSTT, đặc biệt là công nghệ, sáng chế, từ đó góp phần nâng cao hiệu quả nghiên cứu của trường, viện và lợi thế cạnh tranh cho doanh nghiệp. Với các cơ quan quản lý, khai thác hiệu quả thông tin SHCN góp phần nâng cao chất lượng công tác quản lý nhà nước về sở hữu trí tuệ (SHTT) trên địa bàn.
Vì vậy, Nền tảng dữ liệu và dịch vụ thông tin SHCN - IPPlatform đã được Bộ KH&CN phê duyệt triển khai thiết lập, duy trì và phát triển như là một công cụ phục vụ việc khai thác thông tin về SHCN đáp ứng yêu cầu của doanh nghiệp, trường, viện nghiên cứu cũng như các cơ quan quản lý.
Nền tảng IPPlatform là công cụ trực tuyến miễn phí được vận hành tại địa chỉhttps://ipplatform.gov.vn/ từ tháng 7/2019 với lượng người dùng truy cập ngày càng tăng. Theo thống kê tự động, đến thời điểm hiện tại đã có trên 180 nghìn khách truy cập, với trên 2,2 triệu trang truy cập; hơn 1.000 lượt yêu cầu tư vấn đã được thực hiện miễn phí, gần 30 lượt cập nhật thông tin SHCN và hơn 20 lượt yêu cầu đăng thông tin trên sàn giao dịch đã được tiếp nhận, xử lý.
Mặc dù Nền tảng IPPlatform có thể khai thác trực tuyến miễn phí, nhưng để hỗ trợ người dùng và nâng cao hiệu quả khai thác, Viện Khoa học sở hữu trí tuệ đã phối hợp với các đơn vị, tổ chức thiết lập các Trạm IPPlatform và tổ chức tập huấn, hướng dẫn cho các tổ chức, cá nhân liên quan cách thức khai thác Nền tảng IPPlatform. Hiện nay mạng lưới các Trạm IPPlatform đã được thiết lập, mở rộng tại nhiều địa phương trong cả nước nhằm đưa thông tin và dịch vụ SHCN đến tận địa phương, gần với doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân hơn. Tính đến thời điểm hiện tại, đã có 17 Trạm IPPlatform được thiết lập và vận hành tại 13 Sở Khoa học và Công nghệ (Sở KH*CN), 02 Viện nghiên cứu và 02 Hiệp hội.
Tại các Trạm IPPlatform, doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân sẽ được phổ biến, hướng dẫn kỹ năng khai thác thông tin SHCN, được cung cấp các dịch vụ tư vấn về SHCN. Ngoài ra, Trạm IPPlatform cũng hỗ trợ công tác khai thác thông tin phục vụ hoạt động quản lý, phát triển tài sản trí tuệ ở địa phương. Trong năm 2021, các Trạm IPPlatform đã cung cấp hàng trăm lượt tư vấn miễn phí và trên 20 lượt dịch vụ tư vấn cho các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân.
Đặc biệt, trên cơ sở phát triển ứng dụng Nền tảng IPPlatform, các Sở KHCN đã phối hợp với Viện Khoa học sở hữu trí tuệ xây dựng Giao diện quản trị TSTT riêng cho tỉnh (còn gọi là Dashboard) nhằm quản lý các TSTT của tỉnh, từ đó phục vụ tốt hơn, chuyên sâu hơn hoạt động quản lý nhà nước về SHTT.
Có thể nói, với nhiệm vụ tư vấn hướng dẫn doanh nghiệp, tổ chức và cá nhân khai thác thông tin, sử dụng dịch vụ SHCN; khai thác thông tin SHCN phục vụ Sở KHCN quản lý hoạt động SHCN địa phương; hỗ trợ quản trị TSTT cho doanh nghiệp, tổ chức và cá nhân,…, Nền tảng IPPlatform và các Trạm IPPlatform đã và đang ngày càng phát huy hiệu quả. Bên cạnh những thuận lợi, kết quả đã đạt được, vẫn còn một số khó khăn trong quá trình khai thác và vận hành Nền tảng IPPlatform cũng như các Trạm IPPlatform như: nhận thức của tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp về SHTT và vai trò của thông tin SHCN còn nhiều hạn chế; hạn chế về kỹ năng tra cứu, khai thác thông tin của người dùng; đa số cán bộ vận hành Trạm IPPlatform chưa được đào tạo nền tảng về SHTT; dữ liệu chưa được cập nhật thường xuyên và còn thiếu nhiều thông tin (bản mô tả đầy đủ của sáng chế, kiểu dáng công nghiệp,…); phương thức cập nhật dữ liệu SHCN cho Nền tảng IPPlatform chưa trực tiếp, đồng bộ với công bố của Cục SHTT,...
Để tháo gỡ những khó khăn nói trên, cần thực hiện đồng bộ các giải pháp: Tăng cường công tác phổ biến, hướng dẫn cho người dùng cũng như tập huấn cho cán bộ vận hành Trạm IPPlatform; cập nhật đầy đủ và kịp thời các thông tin về đối tượng SHCN; nâng cấp công cụ cập nhật thông tin SHCN vào Nền tảng IPPlatform như cập nhật tự động, trực tiếp. Muốn vậy, rất cần có sự tích cực tham gia của các Sở KHCN, các trường, viện nghiên cứu trong việc mở rộng các Trạm IPPlatform và trong công tác tuyên truyền, phổ biến hướng dẫn khai thác thông tin SHCN. Đồng thời rất cần có sự hỗ trợ, ủng hộ của Lãnh đạo Bộ KHCN và các đơn vị chức năng liên quan trong việc hỗ trợ thúc đẩy cập nhật thông tin SHCN, nâng cấp IPPlatform và phát triển công cụ cập nhật thông tin cho IPPlatform, mở rộng mạng lưới các Trạm IPPlatform, từ đó phát huy hiệu quả của Nền tảng IPPlatform, đưa thông tin và dịch vụ SHCN đến gần với công chúng, góp phần hỗ trợ hoạt động phát triển TSTT và quản trị TSTT, cũng như hoạt động quản lý nhà nước về SHTT.
Viện Khoa học sở hữu trí tuệ