Biện pháp tổ chức hoạt động thực hành và trải nghiệm trong dạy học môn toán ở tiểu học
Trong Chương trình giáo dục phổ thông môn Toán 2018, hoạt động thực hành và trải nghiệm là một nội dung học bắt buộc được quy định số tiết cụ thể cho mỗi lớp ở bậc tiểu học. Mục đích của hoạt động thực hành và trải nghiệm trong môn Toán là tổ chức cho học sinh thực hành ứng dụng kiến thức toán học vào thực tiễn bằng các tình huống thực tiễn hay mô phỏng. Trong bài viết này, chúng tôi nghiên cứu làm rõ một số vấn đề lý luận liên quan đến hoạt động thực hành và trải nghiệm trong môn Toán, từ đó đề xuất một số biện pháp sư phạm tổ chức hoạt động thực hành và trải nghiệm trong dạy học môn Toán ở Tiểu học, góp phần thực hiện mục tiêu đổi mới giáo dục trong giai đoạn hiện nay.
Hoạt động thực hành và trải nghiệm
Trải nghiệm giúp cho con người có được những kinh nghiệm phong phú bởi khi trải nghiệm, ta sẽ trải qua con đường “thử - sai”. Quá trình trải nghiệm là quá trình tích lũy kinh nghiệm, giúp con người hình thành năng lực, phẩm chất sống. Người trải nghiệm nhiều sẽ có nhiều kiến thức, kinh nghiệm sống cho bản thân.
Hoạt động thực hành và trải nghiệm trong môn Toán tiểu học
Căn cứ vào nội dung hoạt động thực hành và trải nghiệm trong chương trình môn Toán ở bậc Tiểu học và phân phối chương trình, chúng tôi nhận thấy rằng có hai hình thức tổ chức hoạt động thực hành và trải nghiệm, đó là tổ chức trong lớp học và tổ chức ngoài lớp học.
Ý nghĩa của hoạt động thực hành và trải nghiệm trong dạy học môn Toán
- Giúp học sinh vận dụng những kiến thức, kĩ năng và kinh nghiệm đã được tích lũy từ giáo dục toán học vào thực tiễn.
- Phát triển cho học sinh các năng lực chung và các năng lực toán học như: phát hiện và giải quyết vấn đề nảy sinh trong thực tiễn, tổ chức và quản lí hoạt động, giao tiếp,…
- Bước đầu giúp học sinh xác định được sở trường của bản thân nhằm định hướng và lựa chọn nghề nghiệp.
- Đây còn là một trong những hoạt động giúp giáo viên phát hiện năng khiếu của mỗi học sinh để có định hướng và biện pháp bồi dưỡng phù hợp trong dạy học.
Biện pháp tổ chức hoạt động thực hành và trải nghiệm trong dạy học môn Toán ở Tiểu học
Biện pháp 1: Giáo viên tự trang bị những kiến thức, kĩ năng cơ bản để chuẩn bị cho giờ học thực hành và trải nghiệm.
Biện pháp 2: Khai thác yếu tố thực tiễn trong tổ chức hoạt động thực hành và trải nghiệm.
Biện pháp 3: Lựa chọn trò chơi học tập cho hoạt động thực hành và trải nghiệm.
Biện pháp 4: Vận dụng chu trình dạy học trải nghiệm của David Kolb tổ chức hoạt động thực hành và trải nghiệm.
Hoạt động thực hành và trải nghiệm là hoạt động nhằm tổ chức cho học sinh vận dụng kiến thức và kĩ năng vào thực tiễn. Qua đó phát triển cho học sinh các năng lực chung và các năng lực toán học, đồng thời giúp học sinh xác định được sở trường, năng lực nổi trội của bản thân góp phần giúp các em có những định hướng lựa chọn nghề nghiệp cho tương lai. Tổ chức hoạt động thực hành và trải nghiệm trong dạy học là vấn đề mới mẻ đối với giáo viên. Để tổ chức hoạt động thực hành và trải nghiệm trong dạy học môn Toán ở tiểu học có hiệu quả, giáo viên cần có những gợi ý về cách thiết kế và tổ chức hoạt động này, cần có chương trình bồi dưỡng về các nội dung liên quan đến hoạt động thực hành và trải nghiệm.
Bài viết được tóm tắt từ bài viết của tác giả Nguyễn Thị Trúc Minh và Nguyễn Thị Kiều Khoa - Giáo dục Tiểu học - Mầm non, Trường Đại học Đồng Tháp.
ntptuong
Tạp chí Khoa học Đại học Đồng Tháp, tập 1, số 1,2022 (trang 12-19)