Đánh giá năng suất, thành phần sữa và tình trạng dinh dưỡng của đàn bò sữa nuôi tại nông hộ thành phố Cần Thơ
Mục tiêu đề tài nhằm đánh giá năng suất, thành phần sữa, tình trạng dinh dưỡng và đề xuất khẩu phần (KP) điều chỉnh phù hợp cho bò sữa nuôi tại nông hộ ở thành phố Cần Thơ.
Khảo sát được tiến hành trên 35 hộ, trong đó chọn 10 hộ để lấy mẫu. Kết quả cho thấy đàn bò thuộc giống lai HF, từ F2 trở lên, năng suất sữa 13,2 kg/ngày và tỉ lệ mỡ sữa cao (4,03- 4,84%), nhưng biến động lớn giữa các cá thể bò và nông hộ. Bò tiêu thụ lượng DM, CP và NEL, lần lượt là 15,4 kg/ngày, 2,38 kg/ngày và 19,7 MCal/ngày. Chi phí thức ăn của bò còn khá cao (73.254 VND/ngày). Sáu KP điều chỉnh đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng cho bò sữa theo tiêu chuẩn của NRC năm 2001 và giảm 7,17-20,8% chi phí thức ăn. Kết luận, đàn bò có năng suất và chất lượng sữa khá tốt, tiêu thụ dưỡng chất đáp ứng nhu cầu, nhưng chi phí thức ăn còn tương đối cao. Các KP điều chỉnh được áp dụng có thể giúp ổn định tốt năng suất, chất lượng sữa và giảm chi phí thức ăn.
Hiện nay, con người đang sử dụng rất nhiều sản phẩm từ chăn nuôi, ngoài các sản phẩm từ thịt, trứng thì sữa bò và các sản phẩm từ sữa cũng là sản phẩm cung cấp nguồn dinh dưỡng rất cao cho bữa ăn hằng ngày. Để đàn bò duy trì năng suất tốt và tạo ra các sản phẩm từ sữa có chất lượng ổn định, các nhà chăn nuôi cần phải chăm sóc nuôi dưỡng tốt đàn bò với khẩu phần ăn hợp lý và cân đối về nhu cầu dinh dưỡng. Tại Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) nói chung và thành phố Cần Thơ nói riêng, trong những năm gần đây ngành chăn nuôi bò sữa đã có những bước phát triển mạnh mẽ. Tuy nhiên, việc kiểm soát về dinh dưỡng, năng suất và thành phần sữa của đàn bò chưa được quan tâm đúng mức. Các nghiên cứu trước đây chủ yếu khảo sát về khả năng sinh trưởng và sản xuất sữa (Lê Văn Phong & Nguyễn Văn Thu, 2016) hay năng suất sữa và các loại thức ăn cho bò (Lục Nhật Huy và ctv., 2016). Việc xác định đúng nhu cầu dinh dưỡng của bò sữa, đặc biệt là nhu cầu chất khô (DM), đạm thô (CP) và năng lượng thuần cho tiết sữa (NEL) để từ đó xây dựng khẩu phần thích hợp cho bò là hết sức quan trọng trong nghiên cứu dinh dưỡng cũng như tình trạng thực tế của các hộ chăn nuôi. Khẩu phần ăn hợp lý và ổn định sẽ giúp việc lên kế hoạch thức ăn (có kế hoạch sản xuất, thu mua, dự trữ thức ăn) tại các thời điểm thích hợp, làm giảm giá thành sản phẩm và tăng hiệu quả trong chăn nuôi (Vũ Chí Cương và ctv., 2011). Chính vì vậy, đề tài được tiến hành nhằm đánh giá hiện trạng năng suất, thành phần sữa và tình trạng dinh dưỡng của đàn bò sữa nuôi tại nông hộ thành phố Cần Thơ; trên cơ sở đó, đề xuất khẩu phần điều chỉnh cân đối với nhu cầu dinh dưỡng của đàn bò đang cho sữa và nâng cao hiệu quả kinh tế chăn nuôi cho nông hộ.
nqhuy
Tạp chí Khoa học Trường Đại học Cần Thơ Tập 57, Số 6B (2021): 98-107