Phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến ổn định bờ sông: Trường hợp nghiên cứu tại đoạn sông Chà Và, tỉnh Vĩnh Long
Nghiên cứu do các tác giả Trần Văn Tỷ, Phạm Hồng Tiến, Lâm Văn Thịnh, Huỳnh Thị Cẩm Hồng, Cù Ngọc Thắng, Đinh Văn Duy, Nguyễn Thái An, Lưu Quốc Anh và Nguyễn Thành Liêm Trường Đại học Cần Thơ thực hiện nhằm Phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến ổn định bờ sông: Trường hợp nghiên cứu tại đoạn sông Chà Và, tỉnh Vĩnh Long.
Nghiên cứu do các tác giả Trần Văn Tỷ, Phạm Hồng Tiến, Lâm Văn Thịnh, Huỳnh Thị Cẩm Hồng, Cù Ngọc Thắng, Đinh Văn Duy, Nguyễn Thái An, Lưu Quốc Anh và Nguyễn Thành Liêm Trường Đại học Cần Thơ thực hiện nhằm Phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến ổn định bờ sông: Trường hợp nghiên cứu tại đoạn sông Chà Và, tỉnh Vĩnh Long.
Mục tiêu của nghiên cứu này là phân tích ảnh hưởng của các yếu tố địa chất thủy văn và gia tải đến ổn định bờ sông Chà Và, tỉnh Vĩnh Long. Ảnh vệ tinh tải về từ phần mềm Google Earth được sử dụng để đánh giá mức độ sạt lở bờ sông và mức độ đô thị hóa ven sông. Các số liệu sơ cấp và thứ cấp như địa hình, địa chất, thủy văn và sóng tàu được thu thập và phân tích. Hệ số an toàn được sử dụng để phân tích mức độ ổn định bờ sông. Các thông số đầu vào của mô hình được lấy từ các số liệu phân tích các yếu tố địa chất, mực nước, tải trọng sóng và tải trọng do quá trình đô thị hóa. Vận tốc dòng chảy thực đo được so sánh với vận tốc không xói của bùn cát cấu tạo bờ sông để đánh giá khả năng gây xói của vận tốc. Kết quả phân tích cho thấy xói lở và bồi tụ đang diễn ra dọc theo đoạn sông nghiên cứu. Vận tốc dòng chảy là một trong những nguyên nhân gây gây xói lở bờ sông. Tổ hợpcủa các yếu tố khác như địa chất yếu, dao động mực nước sông, sóng tàu và tải trọng là nguyên nhân gây mất ổn định bờ sông Chà Và.
Hiện trạng sạt lở tuyến sông Chà Và
Kết quả phân tích ảnh viễn thám giai đoạn 2008-2020 cho thấy quá trình xói lở và bồi lắng đang diễn ra hai bên bờ sông Chà Và thuộc KVNC. Đoạn xói lở lớn nhất theo phương ngang sông khoảng 5,0 m và đoạn bồi tụ khoảng 3,0 m. Kết quả phân tích ảnh cũng chỉ ra quá trình đô thị hóa tại bờ sông KVNC đạt 36% trong khoảng thời gian từ 2008 đến 2020. Việc xây dựng nhà cửa và cơ sở hạ tầng ven sông đang gây ra tải trọng tác động lên bờ sông gây nguy cơ mất ổn định bờ sông.Đoạn sông KVNC có hình thái của đoạn sông cong, đây là nguyên nhân gây ra các dòng chảy ngang bờ làm xói lở bờ sông. Vận tốc dòng chảy sát bờ tại các đoạn sông cong có giá trị lớn nhất lên đến 0,6 m/s trong khi vận tốc không xói của bùn cát cấu tạo bờ sông chỉ bằng 0,26 –0,40 m/s. Các trường hợp tính mức độ toán ổn định bờ sông với điều kiện mực nước lớn nhất, mực nước nhỏ nhất và tổ hợp tải trọng do sóng và tải trọng trên bờ đều cho kết quả với hệ số Katnhỏ hơn 1,2. Do đó, có thể kết luận tổ hợp của các yếu tố địa chất, dao động mực nước sông, áp lực sóng và tải trọng trên bờ là nguyên nhân gây ra sạt lở bờ sông Chà Và.
nttan
Tạp chí Khoa học Trường Đại học Cần Thơ, Tập 58, Số5A (2022):14-21