Hibiscus mutabilis L. là một cây bụi có nguồn gốc từ Trung Quốc và được trồng rộng rãi nhiều nơi trên thế giới để làm cảnh. Hibiscus mutabilis L thuộc họ Malvaceae và có tên Việt Nam là Phù dung, phù dung thân mộc, mộc phù dung, địa phù dung, phù dung núi, hoa phù dung, mộc liên.

Phù dung có cành mang lông ngắn hình sao. Lá 5 cánh, phía cuống lá hình tim, mép có răng cưa, đường kính có thể đạt tới 15cm, mặt dưới có nhiều lông hơn, 5 thuỳ hình 3 cạnh ngắn có 7 gân chính. Hoa lớn, đẹp, đơn độc hoặc tụ nhiều hoa. Trên cùng một bụi cây những bông hoa có 3 màu riêng biệt theo chu kỳ màu nở độc lập với nhau. Khi mới nở vào buổi sáng có màu trắng và chuyển dần sang màu hồng đỏ (do trong lá có chất anthocyanosid). Quả hình cầu, có lông màu nhạt. Hạt hình trứng, có nếp nhăn nhỏ mang lông dài.

Hiện nay cây phù dung được trồng nhiều ở Nhật Bản và nhiều nước ở Châu Á (Philippines, Ấn Độ,…). Cây trồng ở Việt Nam được nhập từ Trung Quốc và đã có mặt rải rác khắp các địa phương ở miền Bắc, từ đồng bằng đến vùng núi cao 1500m. Cây Phù dung mọc hoang và được trồng khắp nơi ở Việt Nam để làm cảnh. Phù Dung là cây ưa sáng và ưa ẩm, trồng ở miền núi thường có hiện tượng rụng lá về mùa đông. Nhiệt độ thích hợp cho cây sinh trưởng, phát triển từ 15 đến 23ºC. Cây ra hoa nhiều, nhưng hiếm khi thấy quả, tái sinh dinh dưỡng khoẻ. Hàng năm, người ta chặt bỏ bớt các cành già nhằm kích thích cho cây ra nhiều chồi và cành mới. Phù dung được trồng ở các vườn hoa và vườn nhà để làm cảnh. Cây được nhân giống dễ dàng bằng cành. Lấy cành bánh tẻ, cắm xuống đất, giữ đủ ẩm để ra rễ.

Vi phẫu gân lá Phù dung (chụp tháng 10/2018)

Khảo sát vi học lá Hibiscus mutabilis cho thấy gân giữa có mô dày góc, lông che chở hình sao, bó gỗ, libe nhỏ, lông tiết đa bào. Thành phần hóa học của cây Hibiscus mutabilis gồm các acid, anthocyanin, flavonoid, sterol-glucoside và naringenin-5,7-dimethyl-D-xylopyranosy-1-D-arabinopyranoside. Dịch chiết của lá và hoa có tác dụng chống oxy hoá, kháng vi khuẩn, kháng viêm, chống dị ứng, ức chế tyrosinase, α-glucosidase và giảm đau. Theo kinh nghiệm dân gian, lá và hoa Phù dung được dùng chữa viêm, sưng tấy và kinh nguyệt không đều.

lttsuong