Sản phẩm dầu gội được sử dụng thường xuyên trong cuộc sống hàng ngày, đa dạng về mẫu mã và tính năng. Một số tác dụng quan trọng của dầu gội là giúp tóc trở  nên khỏe, ít gãy rụng, kích thích mọc tóc. Dầu gội và các sản phẩm có chứa hoạt chất minoxidil, finasterid được FDA chấp thuận cho điều trị mất tóc ở cả nam và nữ. Tuy nhiên khi sử dụng các sản phẩm này có thể gặp phải các phản ứng bất lợi như viêm da dị ứng, kích ứng da có thể gặp phải khi sử dụng minoxidil hay rối loạn hoạt động tình dục gặp phải khi sử dụng finasterid. Tác động bất lợi có thể tăng nặng như đau đầu, ngứa, da khô khi dùng đồng thời minoxidil và finasterid. Do đó, áp dụng nguồn dầu gội mới an toàn, hiệu quả góp phần ngăn ngừa tình trạng mất tóc là vấn đề thiết yếu. Bên cạnh các sản phẩm hóa dược, các sản phẩm dầu gội có nguồn gốc thiên nhiên phù hợp với thực trạng dược liệu trong nước ngày càng được chú trọng. Nghiên cứu này được thục hiện với mục tiêu: Khảo sát tác dụng kích thích mọc lông của dầu gội chứa tinh dầu vỏ Bưởi (Citrus grandis) và Bồ Kết (Gleditsia sinensis) trên mô hình chuột nhắt trắng cạo lông.

Đối tượng nghiên cứu: Dầu gội thí nghiệm Chế phẩm dầu gội Bưởi- Bồ Kết (Herbal Pharma, Việt Nam): dầu gội chứa tinh dầu vỏ quả Bưởi (Citrus grandis (L.) Osbeck [C. maxima (Burm.) Merr.], Rutaceae) kết hợp  cao  khô  Bồ  Kết  (Gleditsia  australis  Hemsl. ex  Forbes  et  Hemsl.  [Gleditsia sinensis. Lamk.]).

 Phương pháp nghiên cứu:Khảo sát tác dụng kích thích mọc lông của dầu gội chứa tinh dầu vỏ Bưởi và Bồ Kết. Chuột được chia ngẫu nhiên vào các nhóm:

+ Nhóm chứng âm (n=08): Chuột được sử dụng nước muối sinh lý mỗi ngày

+ Nhóm chứng dương (n=08): Chuột được sử dụng minoxidil 5% mỗi ngày.

+ Nhóm thử (n=08): Chuột được sử dụng dầu gội mỗi ngày.

Bắt đầu từ ngày 01, ngày đầu tiên sau ngày cạo lông, mỗi ngày chuột được tắm trong nước sạch 3 phút, lau khô bằng khăn sau đó  sử  dụng 0,2ml dung dịch thử  nghiệm. Minoxidil, nước muối sinh lý được bôi trực tiếp trên vùng da lưng, dầu gội được sử dụng trên da lưng trong 5 phút sau đó tắm lại bằng nước sạch. Dung dịch minoxidil 5%, dầu gội được pha loãng với nước muối sinh lý tỷ lệ  1:1 trước khi sử  dụng. Chuột được theo dõi và đánh giá theo phương pháp đánh giá mọc lông.

Phương pháp đánh giá mọc long Chuột được đánh dấu vùng da lưng và loại lông bằng dụng cụ  chuyên dụng cạo lông. Lông chuột được thu và đếm số lượng thủ công trên nền đen tiếp theo được đo bằng thước đo Electronic digital caliper của Việt Nam từ chân đến ngọn lông với độ chính xác 0,1 mm theo phương pháp của Guang-Ri Jin và được cải tiến . Vùng  da  lưng  chuột  sau  cạo  được  xử  lý  bằng  kem  tẩy  lông  Cleo  Avocado  Hair Removal Cream Sensitive Skin 50 g để tạo tính đồng nhất.

Chuột thực nghiệm được quan sát, chấm điểm da mỗi ngày và chụp hình vùng lông  được cạo mỗi 3 ngày, từ lúc bắt đầu cạo lông (ngày 0) đến ngày 28. Da chuột được chấm điểm (điểm da) theo thang điểm nghiên cứu dựa trên tham khảo các nghiên cứu của Trần Trường Giang, Geun-Shik Lee, Hideaki Matsuda  và điều chỉnh theo điều kiện thực tế của nhóm nghiên cứu:

+ Điểm 0: Lông chưa mọc. 

+ Điểm 1: Lông mọc chưa phủ 100% diện tích da cạo, nhìn thấy rõ vùng da.

+ Điểm 2: Lông mọc phủ 100% diện tích da cạo, nhìn thấy vùng da.

+ Điểm 3: Lông mọc phủ 100% diện tích da cạo, không hoặc rất khó nhìn thấy vùng da.

+ Điểm 4: Lông vùng cạo phát triển tương đương với vùng xung quanh.

Ngày 29, căn cứ vùng da đánh dấu ban đầu, loại bỏ lông xung quanh vùng đánh dấu, làm sạch. Dùng dụng cụ chuyên dụng cạo lông vùng đánh dấu, thu lông đếm số lượng và đo chiều dài lông. Căn cứ điểm da chuột để đánh giá tốc độ mọc lông chuột. Tại cùng thời điểm đánh giá bất kỳ trong thời gian nghiên cứu, chuột có điểm da chuột cao hơn sẽ  có tốc độ mọc lông nhanh hơn. Điểm da chuột của nhóm là điểm trung bình tất cả chuột trong nhóm cùng thời điểm phân tích.

Phân tích số liệu: Kết quả  được xử  lý bằng phần mềm Microsoft Excel và được đánh giá ý nghĩa thống kê với phần mềm SPSS 22  bằng phép kiểm  Paired-samples  T-test, ANOVA Test, MannWhitney Test. Số liệu có ý nghĩa thống kê khi p≤0,05.

Kết quả nghiên cứu lông ở chuột sử dụng dầu gội chứa tinh dầu vỏ Bưởi và Bồ Kết sẽ bắt đầu mọc sớm hơn so với chuột không sử dụng 2,5ngày (p=0,014). Chiều dài lông chuột tăng 0,328mm (p=0,005) ở chuột sử dụng dầu gội. Nhóm nghiên cứu thấy rằng sử dụng dầu gội làm tăng số lượng lông chuột thêm 8,25 sợi/3,75cm2(p=0,004).

Việc sử dụng dầu gội chứa tinh dầu vỏ Bưởi và Bồ Kết trên chuột cho thấy dầu gội chứa tinh dầu vỏ  Bưởi và Bồ  Kết có khả  năng kích thích mọc lông, giúp lông mọc nhanh hơn, nhiều hơn và dài hơn.