Đau vùng thắt lưng là một thuật ngữ để chỉ các triệu chứng đau khu trú khoảng giữa xương sườn 12 và nếp lằn mông, một hoặc hai bên. Theo nghiên cứu của Ashok K. R. năm 2018, mất vững cột sống là một nguyên nhân quan trọng của đau thắt lưng, chiếm 13-30% tổng số bệnh nhân đau thắt lưng kiểu cơ học. Mất vững cột sống thắt lưng không phải một bệnh mà là hệ quả của các tình trạng bất thường khác nhau của cột sống, việc chẩn đoán phải dựa vào lâm sàng và hình ảnh học. Điều trị nội khoa trong các trường hợp nhẹ, phẫu thuật được chỉ định cho các trường hợp thất bại với điều trị nội khoa hoặc mất vững nặng. Nhiều kĩ thuật mổ được áp dụng, tuy nhiên phương pháp hàn xương liên thân đốt qua lỗ liên hợp cho thấy nhiều ưu điểm như hạn chế sự căng kéo rễ thần kinh, do đó tránh được các biến chứng về thần kinh. Phẫu thuật hàn xương liên thân đốt qua lỗ liên hợp đã được thực hiện tại Cần Thơ và cho kết quả bước đầu khá tốt, tuy nhiên vẫn còn ít báo cáo đề cập đến điều trị mất vững cột sống và chưa khảo sát đầy đủ về kết quả điều trị. Xuất phát từ vấn đề này, chúng tôi thực hiện đề tài: “Phẫu thuật điều trị mất vững cột sống thắt lưng bằng phương pháp hàn xương liên thân đốt qua lỗ liên hợp” với mục tiêu: Xác định đặc điểm lâm sàng, hình ảnh học của bệnh nhân mất vững cột sống thắt lưng và đánh giá kết quả phẫu thuật điều trị mất vững cột sống thắt lưng bằng phương pháp hàn xương liên thân đốt qua lỗ liên hợp tại Bệnh viện Trường Đại học Y Dược Cần Thơ.

Đối tượng nghiên cứu: trên 44 bệnh nhân mất vững cột sống thắt lưng được điều trị phẫu thuật tại Bệnh viện Trường Đại học Y Dược Cần Thơ từ tháng 01/2020 đến tháng 12/2022.

Phương pháp nghiên cứu: mô tả cắt ngang và phương pháp xử lý và phân tích số liệu: Số liệu được nhập theo bảng thu thập số liệu, sau đó được xử lý qua phần mềm SPSS 20.0.

Kết quả nghiên cứu tỷ lệ nam:nữ là 1:1,59, độ tuổi trung bình là 58,48 ± 9,53. Thời gian diễn tiến bệnh trung bình: 20,66 ± 14,53 tháng. Mất vững tầng L4-L5 thường gặp nhất, chiếm 49,37%. Điểm JOA trước mổ: 12,7 ± 1,29. Thời gian phẫu thuật trung bình 178,41 phút, lượng máu mất trung bình: 372,50 ml. Có 20 trường hợp phải truyền máu trong và sau mổ. Tỷ lệ hồi phục theo thang điểm JOA tại thời điểm 6 tháng sau mổ ở mức tốt: 90,9%, trung bình: 9,1%. Tất cả 44 trường hợp ghi nhận liền xương độ II theo Bridwell, chưa ghi nhận trường hợp bị hủy xương.

Qua nghiên cứu 44 trường hợp phẫu thuật hàn xương liên thân đốt sống qua lỗ liên hợp tại Bệnh viện Trường Đại học Y Dược Cần Thơ ghi nhận mất vững cột sống thắt lưng gặp ở nữ nhiều hơn nam, độ tuổi thường gặp 50-70. Thời gian diễn tiến bệnh chủ yếu 1-3 năm, tất cả các trường hợp đều đau cột sống thắt lưng và đau kiểu rễ. Tỷ lệ hồi phục theo thang điểm JOA ở mức tốt đạt 90,9%. Tất cả các trường hợp đều ghi nhận liền xương độ II theo Bridwell. Từ kết quả này cho thấy đây là một phương pháp đem lại hiệu quả cao trong điều trị mất vững cột sống thắt lưng.