Nghiên cứu thành phần hóa học và hoạt tính kháng khuẩn, kháng nấm trong tinh dầu sả hoa hồng – cymbopogon martini(roxb.) will.watson trồng tại Đắk Lắk
Nghiên cứu nhằm xác định chiết xuất, định lượng tinh dầu, phân lập và xác định cấu trúc hợp chất trong tinh dầu theo hướng tác dụng kháng khuẩn và kháng nấm.
Nguyên liệu: Lá cây sả hoa hồng được thu hái tại xã Phú Xuân, huyện Krông Năng, tỉnh Đắk Lắk vào tháng 4 năm 2022. Bộ môn Dược liệu-Dược cổ truyền-Thực vật đã xác định đã xác định bằng cách so sánh hình thái với các tài liệu chuyên ngành. Dược liệu được loại bỏ các tạp chất như cỏ, rác lẫn vào trong quá trình thu hái, sau đó phơi trong bóng râm rồi cắt nhỏ dược liệu để chiết xuất và định lượng.
Phương pháp nghiên cứu:
- Định lượng và chiết xuất tinh dầu : Định lượng tinh dầu: Thu hái nguyên liệu khi quan sát các cụm hoa màu nâu đã nở hoàn toàn là giai đoạn thích hợp thu lá để định lượng được lượng tinh dầu và hàm lượng geraniol tối đa. Tiến hành định lượng tinh dầu theo phương pháp cất kéo theo hơi nước. Sau 3 lần định lượng thu được kết quả hàm lượng tinh dầu sả hoa hồng.
- Phân lập và xác định cấu trúc hợp chất trong tinh dầu Quá trình phân lập sử dụng phương pháp sắc ký cột với các cơ chế chủ yếu là cột hấp phụ, cột trao đổi ion và cột lọc qua gel. Sắc ký lớp mỏng được sử dụng để theo dõi quá trình rửa giải
- Thử hoạt tính kháng khuẩn, kháng nấm: Xác định MIC bằng phương pháp pha loãng trong thạch
Kết quả nghiên cứu hàm lượng tinh dầu trong lá (0,82-0,85%). Tinh dầu đo GC-MS cho tỷ lệ các hợp chất là geraniol (72,28%), geranyl acetat (15,91%) và linalool (3,03%). Phân lập được 3 hợp chất là geraniol, geranyl acetat và linalool. Hoạt tính của tinh dầu, geraniol, geranyl acetat và linalool trên Propionibacterium acnes, Aspergillus niger có giá trị MIC khoảng 0,004-0,5%.
Qua các kết quả nghiên cứu, cho thấy loài sả hoa hồng phù hợp với việc trồng và phát triển tại vùng Tây Nguyên. Hàm lượng tinh dầu là (0,82-0,85%) và geraniol chiếm (72,28%) thể hiện chất lượng tinh dầu được đánh giá cao. Ngoài ra, tinh dầu và geraniol thể hiện hoạt tính kháng P. acnes và A. niger mạnh cho thấy giá trị tiềm năng trong việc phát triển các sản phẩm thương mại thuộc lĩnh vực dược phẩm và mỹ phẩm.
Tạp chí y dược học Cần Thơ, số 60/2023