Hiện nay, có rất nhiều nghiên cứu trên thế giới về việc tuân thủ dùng thuốc của bệnh nhân nhằm nâng cao hiệu quả điều trị, giảm bớt chi phí chăm sóc sức khỏe, đặc biệt ở đối tượng bệnh nhân mắc bệnh mạn tính . Đáng chú ý hơn là ở giai đoạn dịch bệnh Covid-19 lây lan nghiêm trọng ở các quốc gia trên thế giới, trong đó có cả Việt Nam, việc tuân thủ dùng thuốc của bệnh nhân mắc bệnh mạn tính càng thêm khó khăn do việc tái khám tại các cơ sở khám chữa bệnh, nguồn cung thuốc và thiết bị y tế cho các bệnh mạn tính bị hạn chế khi nguồn lực của phần lớn nền y tế trên cả nước tập trung cho các loại vắc xin, thuốc, thiết bị bảo hộ, dụng cụ y tế để phòng chống dịch Covid-19. Năm 2021, Shimels và cộng sự đã nghiên cứu tại các cơ sở y tế công cộng Ethiopia, cho thấy 72% bệnh nhân đái tháo đường và tăng huyết áp không tuân thủ thuốc. Hiểu được tác động của đại dịch đối với việc tuân thủ thuốc của bệnh nhân mạn tính giúp chính phủ và các nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe triển khai các kế hoạch phù hợp để hỗ trợ bệnh nhân theo dõi và điều trị liên tục, điều này cực kỳ quan trọng để đạt được kết quả điều trị mong muốn và tăng chất lượng cuộc sống của bệnh nhân mắc bệnh mạn tính trong bối cảnh của đại dịch kéo dài. Bên cạnh đó, nghiên cứu về tuân thủ dùng thuốc của bệnh nhân mắc bệnh mạn tính trong thời kỳ đại dịch Covid-19 vẫn còn nhiều hạn chế, vì thế chúng tôi quyết định thực hiện nghiên cứu “Đặc điểm tuân thủ dùng thuốc và các yếu tố liên quan ở bệnh nhân mắc các bệnh mạn tính trong đại dịch Covid-19” với các mục tiêu: Xác định đặc điểm tuân thủ dùng thuốc ở bệnh nhân mắc các bệnh mạn tính trong đại dịch Covid-19. Tìm hiểu một số yếu tố liên quan đến tuân thủ dùng thuốc ở bệnh nhân mắc các bệnh mạn tính trong đại dịch Covid-19.

Đối tượng nghiên cứu: 

Bệnh nhân được chẩn đoán mắc các bệnh mạn tính đến khám tại các phòng khám ngoại trú của một số cơ sở khám chữa bệnh ở các tỉnh miền nam Việt Nam.

Phương pháp nghiên cứu:

- Thiết kế nghiên cứu: Nghiên cứu mô tả cắt ngang.

- Phương pháp chọn mẫu: Mẫu được thu thập bằng phương pháp chọn mẫu thuận tiện. Chọn tất cả bệnh nhân đến khám tại cơ sở điều trị thỏa tiêu chuẩn chọn mẫu trong thời gian nghiên cứu. tìm hiểu mối liên quan giữa một số đặc điểm của bệnh nhân với tuân thủ dùng thuốc.

- Phương pháp thu thập số liệu: Các bệnh nhân đến khám bệnh ngoại trú tại thời điểm nghiên cứu được mời đến phỏng vấn trực tiếp thông qua bảng câu hỏi đã chuẩn bị sẵn.

 - Phương pháp xử lý số liệu: Số liệu được nhập liệu bằng phần mềm Microsoft Excel 2010. Sau đó, thực hiện phân tích bằng phần mềm SPSS phiên bản 22.0 (IBM Corp., New York, United State).

Kết quả nghiên cứu tỷ lệ tuân thủ dùng thuốc đạt 57,6%, tỷ lệ tuân thủ dùng thuốc thấp và kém chủ yếu liên quan đến hành vi của bệnh nhân lần lượt là 7,6% và 2,4%, có sự liên quan giữa nơi ở, nghề nghiệp, trình độ học vấn, và ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19 đến tái khám và điều trị với tuân thủ dùng thuốc (p < 0,05 khi xét hồi quy đa biến).

Trong 1852 bệnh nhân tham gia nghiên cứu, chúng tôi ghi nhận tỷ lệ tuân thủ dùng thuốc ở bệnh nhân mắc các bệnh mạn tính chiếm 57,6%. Tuân thủ dùng thuốc ở mức độ thấp và kém chủ yếu liên quan đến hành vi của bệnh nhân (tỷ lệ lần lượt là 7,6% và 2,4%). Kết quả nghiên cứu cho thấy các yếu tố như nơi ở, nghề nghiệp, trình độ học vấn, và ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19 đến tái khám và điều trị có mối tương quan đến khả năng tuân thủ dùng thuốc ở bệnh nhân mắc bệnh mạn tính trong thời kỳ đại dịch Covid-19.