Phản vệ là tình trạng dị ứng đặc biệt nghiêm trọng có thể đe dọa đến tình mạng nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Phản vệ có thể xảy ra trong vòng vài giây đến vài phút sau khi tiếp xúc với dị nguyên. Những năm gần đây, vấn đề phản vệ ngày càng được quan tâm nhiều hơn và người ta cũng nhận thấy tỷ lệ phản vệ ngày càng gia tăng. Có nhiều nguyên nhân gây ra phản vệ nhưng hay gặp là thuốc, thức ăn và nọc côn trùng. Tỷ lệ thay đổi theo từng nghiên cứu. Ước tính, khoảng 1 – 2 % dân số toàn thế giới có ít nhất 1 lần phản vệ trong đời, riêng ở Châu Âu là 4 -5 trường hợp phản vệ/ 10.000 dân mỗi năm, ở Mỹ những năm gần đây là 58,9 trường hợp/ 100.000 dân hàng năm Tỷ lệ tử vong của phản vệ ước tính là 1%. Có nhiều yếu tố nguy cơ ảnh hưởng đến mức độ nặng và tỷ lệ tử vong của phản vệ như: tuổi, các bệnh phối hợp, các thuốc đang dùng kèm theo, tiền sử cá nhân…Việc xác định những yếu tố này sẽ giúp làm giảm tỷ lệ tử vong do phản vệ. Có khoảng 75 -80% bệnh nhân phản vệ nhập viện ở khoa Cấp Cứu.

Đối tượng nghiên cứu: 87 bệnh nhân vào khoa Cấp Cứu – Bệnh viện Hữu nghị đa khoa Nghệ An (BVHNĐK) từ 01/01/2016 đến 31/08/2016 đáp ứng đủ tiêu chuẩn chẩn đoán phản vệ của Tổ chức Dị ứng Thế giới (WAO) 2013

Phương pháp nghiên cứu:

- Nghiên cứu mô tả cắt ngang

- Phương pháp Xử lý số liệu: nhập, quản lý, làm sạch số liệu và phân tích số liệu bằng phần mềm SPSS 16.0 với độ tin cậy > 95%.

Kết quả cho thấy trong nhóm nghiên cứu tỷ lệ nam và nữ lần lượt là 31% và 69% - Tỷ lệ phản vệ là 0,31%. Biểu hiện ở da và niêm mạc hay gặp nhất (97,7%), tim mạch (75,9%), hô hấp (72,4%), tiêu hóa (41,4%) và thần kinh là ít nhất (27,6%). Có 4 trường hợp tử vong trong nghiên cứu (4,6%). Tỷ lệ sử dụng adrenalin là 82,8%, trong đó đường tiêm bắp dùng nhiều nhất (87,5%)

Tỷ lệ phản vệ có xu hướng ngày càng tăng. Triệu chứng của phản vệ đa dạng biểu hiện ở nhiều cơ quan trong cơ thể, đứng hàng đầu là các triệu chứng trên da – niêm mạc, tim mạch và hô hấp. Tỷ lệ sử dụng adrenalin cao 82,8%, trong đó tiêm bắp chiếm 87,5%, không có trường hợp nào dùng adrenalin đường tiêm dưới da và khí dung. Tỷ lệ tử vong còn cao 4,6%, đây là những trường hợp đều không được sử dụng adrenalin ở tuyến dưới trước khi chuyển vào khoa Cấp Cứu. Nguyên nhân gây phản vệ thường gặp là thuốc, thức ăn và nọc côn trùng.