Mổi liện hệ giữa thời gian tái thông động mạch với hiệu quả lâm sàng trên bệnh nhân tắc động mạch não giữa cấp tính được điều trị bằng thuốc RTPA tĩnh mạch Phối hợp với siêu âm Doppler xuyến xọ
Nghiên cứu mối liên quan giữa tái thông động mạch tắc nghẽn và tiên lượng của bệnh nhân đột quỵ não sau khi dùng thuốc rtPA vẫn chưa thực sự rõ ràng. Chính vì vậy, chúng tôi tiến hành nghiên cứu này để tìm hiểu xem mối liên quan giữa thời gian tái thông của động mạch não giữa, được xác định thông qua siêu âm Doppler xuyên sọ, với hiệu quả tiên lượng bệnh nhân đột quỵ thiếu máu não do tắc đoạn gần động mạch não giữa cấp tính.
Đột quỵ thiếu máu não là nguyên nhân thứ hai gây tử vong và là nguyên nhân thứ nhất gây tàn tật ở các nước phát triển. Tiêu huyết khối bằng thuốc hoạt hóa sinh plasmin mô tái tổ hợp (rtPA) đã được cơ quản quản lý thuốc và thực phẩm Hoa Kỳ chấp thuận và Hiệp hội Đột quỵ não Hoa kỳ đưa vào khuyến cáo điều trị trong vòng 4,5 giờ đầu của đột quỵ thiếu máu não. Siêu âm Doppler xuyên sọ (TCD) là phương pháp không xâm nhập cho phép đánh giá tốc độ dòng máu ở đoạn gần của các nhánh động mạch não. Điều này nói lên khả năng phát hiện vị trí tắc của siêu âm Doppler xuyên sọ ở các nhánh động mạch này, đồng thời siêu âm Doppler xuyên sọ có thể dự đoán đáp ứng lâm sàng khi bệnh nhân được sử dụng thuốc rtPA thông qua vị trí tắc và khả năng tái thông. Để đánh giá tái thông mạch, các tác giả áp dụng tiêu chuẩn TIBI, mạch máu tái thông hoàn toàn khi TIBI ở mức 4 hoặc 5.
Đối tượng và phương pháp: 40 bệnh nhân không ngẫu nhiên bị tắc đoạn gần động mạch não giữa được chọn vào nghiên cứu, những bệnh nhân này đều được dùng Alteplase liều 0,6mg/kg và gắn TCD 2Mhz liên tục trong 2 giờ. Đánh giá tái thông mạch tại thời điểm 2 giờ can thiệp, điểm NIHSS tại các thời điểm 2 giờ, 24 giờ và Rankin sửa đổi ở thời điểm 90 ngày. Động mạch tái thông hoàn toàn theo tiêu chuẩn TIBI đạt mức 4 hoặc 5.
Kết quả nghiên cứu bệnh nhân (tuổi trung bình 67±14 tuổi, NIHSS 16,15±8,6 điểm) thời gian bắt đầu dùng thuốc tính từ khi có triệu chứng là 180±80 phút. Tái thông hoàn toàn tại thời điểm 2 giờ là 13 bệnh nhân (32,5%). Trong nhóm này, điểm NIHSS giảm nhanh tại thời điểm 2 giờ và 24 giờ. Điểm Rankins sửa đổi 0-1 là 92,3% ở nhóm tái thông hoàn toàn so với 37,0% ở nhóm không tái thông hoàn toàn tại thời điểm 90 ngày. Có 1 bệnh nhân chảy máu não không triệu chứng ở nhóm tái thông hoàn toàn.
Tái thông động mạch não giữa hoàn toàn trong vòng 2 giờ sau khi dùng rtPA đóng vai trò dự đoán hiệu quả hồi phục tốt về chức năng và lâm sàng ở bệnh nhân đột quỵ thiếu máu não do tắc động mạch não giữa cấp tính được điều trị bằng rtPA liều 0,6 mg/kg đường tĩnh mạch phối hợp với TCD 2MHz theo dõi liên tục trong 2 giờ.