Ngày nay, với sự chuyển động mạnh mẽ của nền kinh tế toàn cầu trong kỷ nguyên Cách mạng công nghiệp 4.0, Việt Nam trong giai đoạn đổi mới toàn diện, chủ động tham gia vào quá trình hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng. Đại hội XIII chủ trương “đẩy mạnh chuyển đổi số quốc gia, phát triển kinh tế số dựa trên nền tảng khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo”, trong đó con người hay tài nguyên trí tuệ là nền tảng cốt lõi. Do vậy, doanh nghiệp phải là trung tâm nghiên cứu phát triển, ứng dụng và chuyển giao công nghệ nhằm phát triển con người. Sinh viên Trường Đại học Sao Đỏ hiện nay đã ý thức được tầm quan trọng của việc học tập, rèn luyện bản thân để trở thành người lao động có chuyên môn, đạo đức tốt, đáp ứng được yêu cầu của thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Nhưng hầu hết sinh viên Nhà trường chỉ chú ý đến việc nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ mà chưa nhận thức đúng, đầy đủ vai trò của việc xây dựng và rèn luyện tác phong công nghiệp cho bản thân ngay từ khi đi học. Có nhiều sinh viên còn cho rằng: ra trường đi làm chỉ cần trình độ chuyên môn, còn tác phong công nghiệp không quan trọng hoặc nhiều sinh viên quan niệm tác phong công nghiệp của con người sẽ tự hình thành khi đi làm theo nội quy cơ quan và nói đến tác phong công nghiệp là chỉ nói đến việc chấp hành thời gian và nội quy nơi làm việc. Do vậy, tác phong công nghiệp của sinh viên Trường Đại học Sao Đỏ hiện nay vẫn còn bị hạn chế, chưa đáp ứng được yêu cầu của các doanh nghiệp trong thời kỳ công nghiệp 4.0.

Trước thực tế này, từ lãnh đạo cho đến cán bộ, giảng viên Trường Đại học Sao Đỏ đã nhận thức rõ được vai trò của việc xây dựng và rèn luyện tác phong công nghiệp cho sinh viên ngay từ khi ngồi trên ghế nhà trường và coi đây là một nhiệm vụ giáo dục giúp nâng cao kỹ năng cho sinh viên, khẳng định uy tín và vị thế của Nhà trường.

MỘT SỐ GIẢI PHÁP CƠ BẢN GÓP PHẦN XÂY DỰNG VÀ RÈN LUYỆN TÁC PHONG CÔNG NGHIỆP CHO SINH VIÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC SAO ĐỎ TRONG THỜI KỲ CÁCH MẠNG CÔNG NGHIỆP 4.0

Để thực hiện được mục tiêu xây dựng và rèn luyện tác phong công nghiệp cho sinh viên trong giai đoan hiện nay, bài báo đề xuất một số giải pháp chủ yếu sau:

1. Nâng cao nhận thức của các lực lượng trực tiếp tham gia xây dựng và rèn luyện tác phong công nghiệp cho sinh viên Trường Đại học Sao Đỏ

Từ thực trạng việc xây dựng và rèn luyện tác phong công nghiệp cho sinh viên Trường Đại học Sao Đỏ trong thời kỳ Cách mạng công nghiệp 4.0 cho thấy, một trong những nguyên nhân ảnh hưởng không tốt đến việc xây dựng và rèn luyện tác phong công nghiệp cho sinh viên là do nhận thức của lực lượng trực tiếp tham gia công tác xây dựng và rèn luyện tác phong công nghiệp cho sinh viên còn nhiều hạn chế. Lực lượng trực tiếp tham gia thực hiện công tác xây dựng và rèn luyện tác phong công nghiệp cho sinh viên không chỉ giảng viên giảng dạy, mà còn có lãnh đạo nhà trường, các phòng, khoa chức năng, các tổ chức đoàn thể trong nhà trường.

Một là, Nhà trường cần tổ chức các hoạt động nghiên cứu về chủ đề xây dựng, rèn luyện tác phong công nghiệp cho sinh viên như: Hội thảo khoa học, học tập chuyên đề do các chuyên gia giảng dạy, khuyến khích các đề tài nghiên cứu về vấn đề này. Từ hoạt động nghiên cứu sẽ làm sáng rõ được những nội dung và phương pháp xây dựng, rèn luyện tác phong công nghiệp cho sinh viên. Vì vấn đề về nội dung và phương pháp giáo dục tác phong công nghiệp cho sinh viên hiện nay chưa được hệ thống hóa thành những tài liệu chính thống. Thông qua các hoạt động nghiên cứu như vậy sẽ giúp lãnh đạo nhà trường cùng với các phòng, khoa chức năng và giảng viên trong trường nắm vững được nội dung cần thiết, chọn lọc được những phương pháp phù hợp với sinh viên và những điều kiện mà Trường Đại học Sao Đỏ hiện có.

Hai là, Nhà trường cử cán bộ, giảng viên (trực tiếp giảng dạy môn kỹ năng mềm) đi học thêm ở các trường, các trung tâm có uy tín về giảng dạy kỹ năng mềm như: Học viện Thanh thiếu niên Việt Nam,… để bồi dưỡng, nâng cao thêm tính chuyên nghiệp cho giảng viên trực tiếp giảng dạy môn học này.

Ba là, việc xây dựng và rèn luyện tác phong công nghiệp cho sinh viên chỉ đạt hiệu quả khi chính những người làm công tác giáo dục phải có tác phong công nghiệp. Chính cán bộ các phòng, khoa cho đến các giảng viên phải là những người tâm huyết với nghề, có tinh thần trách nhiệm, chấp hành đúng nội quy, quy chế cơ quan, tuân thủ thời gian làm việc, phải có trình độ tin học, ngoại ngữ, giao tiếp thân thiện, kỹ năng làm việc nhóm, có kế hoạch công việc rõ ràng và thể hiện sự sáng tạo trong công việc. Do vậy, từ các phòng, khoa cho đến giảng viên trong nhà trường cần nâng cao nhận thức về vai trò của phương pháp nêu gương trong việc xây dựng và rèn luyện tác phong công nghiệp cho sinh viên. Cán bộ, giảng viên cần nêu gương thực hiện tốt tác phong công nghiệp trong mọi hoạt động của nhà trường như: Tuân thủ giờ giấc lên lớp, thực hiện đúng nội quy, quy chế của nhà trường, tham gia đúng giờ và thực hiện tốt các nội quy khi tham gia các sự kiện như: Hội họp, khai giảng, tổng kết năm học, kỷ niệm các ngày lễ lớn, tích cực tham gia nghiên cứu khoa học… Đồng thời Đoàn Thanh niên, Hội Sinh viên trong Nhà trường cần tổ chức các hoạt động phong trào, các câu lạc bộ đề rèn luyện cho sinh viên khả năng làm việc nhóm, tư duy sáng tạo, trao đổi kinh nghiệm học tập ngoại ngữ…

2. Nâng cao nhận thức cho sinh viên về việc xây dựng, rèn luyện tác phong công nghiệp

Nhà trường cần làm công tác tuyên truyền cho sinh viên về vai trò, nội dung và phương pháp rèn luyện tác phong công nghiệp cho sinh viên. Tuyên truyền thông qua nội dung học “tuần sinh hoạt công dân - sinh viên”, sinh hoạt lớp, sinh hoạt khoa, thông qua các môn học liên quan như môn kỹ năng mềm, kỹ năng giao tiếp, kỹ năng thuyết trình, qua hoạt động phong trào của các tổ chức đoàn, hội, câu lạc bộ, thông qua chương trình phát thanh của nhà trường.

Nhà trường có thể nâng cao nhận thức của sinh viên về vấn đề xây dựng và rèn luyện tác phong công nghiệp bằng các hoạt động thực tế. Mời doanh nghiệp tham gia tuyển dụng người lao động về tọa đàm với nội dung về tác phong công nghiệp như: Người lao động đáp ứng yêu cầu xã hội, yêu cầu tuyển dụng người lao động thời kỳ công nghiệp 4.0… Từ những buổi tọa đàm đó, sinh viên sẽ được nghe trực tiếp từ những người tuyển dụng về yêu cầu đặt ra với người lao động và tầm quan trọng của tác phong công nghiệp. Qua tọa đàm, sinh viên sẽ hiểu hơn thực tế xã hội, có kiến thức về vấn đề công việc sau khi ra trường, tạo động lực cho sinh viên quyết tâm hơn trong việc rèn luyện tác phong công nghiệp cho bản thân. Đặc biệt giúp các em nhận thức về sự quan trọng của ngoại ngữ, tin học. Để làm tốt công tác tuyên truyền, Nhà trường cần đầu tư kinh phí và cơ sở vật chất, tạo môi trường thuận lợi cho công tác tuyên truyền, giáo dục tác phong công nghiệp như máy ảnh, máy ghi âm, loa míc…

3. Tăng cường hoạt động Đoàn, Hội câu lạc bộ trong nhà trường

Tác phong công nghiệp của con người là một kỹ năng đòi hỏi phải trải qua quá trình rèn luyện lâu dài. Sinh viên muốn rèn luyện tác phong công nghiệp có nhiều con đường khác nhau như: Học tập tại trường, tìm việc làm thêm gần với nghề nghiệp của mình sau này, cộng tác với cơ quan mình mong muốn sẽ được làm việc sau khi tốt nghiệp, tự học hỏi kinh nghiệm (từ sách vở, từ các anh chị đi trước),… Nhưng có lẽ tham gia các hoạt động đoàn hội của nhà trường, là môi trường thực tế và đem lại nhiều hiệu quả thiết thực.

Hiện nay, Trường Đại học Sao Đỏ có đoàn thanh niên, hội sinh viên, có rất nhiều các câu lạc bộ đoàn thể như: Câu lạc bộ ngoại ngữ, câu lạc bộ truyền thông, câu lạc bộ Thiện nguyện tay chung tay, câu lạc bộ âm nhạc, câu lạc bộ sáng tạo Robocon… Nếu nhìn vẻ ngoài thì hầu hết các đoàn, hội, câu lạc bộ đoàn thể đều thiên về thể chất và vui chơi,… nhưng những chương trình kể trên sẽ dạy cho sinh viên nhiều kinh nghiệm thú vị và kỹ năng thực tế nói chung và tác phong làm việc công nghiệp mà không lý thuyết nào tạo ra được. Chính vì vậy, ngoài việc tích cực rèn luyện trong các buổi học kỹ năng mềm, sinh viên cần tham gia các hoạt động ngoại khóa, các hoạt động tình nguyện bởi những hoạt động này không chỉ tạo môi trường cho sinh viên giải tỏa căng thẳng mà còn tạo điều kiện cho sinh viên phát triển, trau dồi đạo đức cũng như các kỹ năng mà trong chương trình học kỹ năng mềm đã được học… Qua những sự cọ xát và với đặc thù riêng của các hoạt động đoàn, hội, các câu lạc bộ sinh viên sẽ là môi trường tốt nhất cho sinh viên học lấy tinh thần đồng đội và khả năng làm việc nhóm, tác phong công nghiệp trong việc thực hiện công việc đúng thời gian, đảm bảo tiến độ và hiệu quả công việc.

4. Tăng cường sự kết hợp giữa Nhà trường và doanh nghiệp

Việc hợp tác giữa Nhà trường và doanh nghiệp có ý nghĩa quan trọng và mang lại lợi ích cho cả doanh nghiệp, nhà trường, sinh viên và xã hội. việc kết hợp giữa nhà trường và doanh nghiệp trong việc giáo dục sinh viên nói chung và xây dựng, rèn luyện tác phong công nghiệp cho sinh viên nói riêng là rất cần thiết. Doanh nghiệp nên đầu tư ngay khi sinh còn ngồi trên ghế giảng đường, cùng nhà trường chăm lo khâu đào tạo. Về phía các doanh nghiệp, việc tham gia vào quá trình đào tạo như một hình thức đầu tư phát triển, sẽ khiến doanh nghiệp có thêm quyền và cơ hội lựa chọn và nâng cấp các “sản phẩm” - lao động chất lượng cao, đáp ứng được yêu cầu, giảm bớt thời gian và chi phí đào tạo lại. Ngoài ra, doanh nghiệp còn có thêm cơ hội quảng bá hình ảnh của mình với xã hội...

Xây dựng và rèn luyện tác phong công nghiệp cho sinh viên góp phần nâng cao chất lượng đào tạo tại Nhà trường và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực cung ứng cho các doanh nghiệp. Vì vậy, Trường Đại học Sao Đỏ luôn quan tâm đến vấn đề này. Quá trình xây dựng và rèn luyện tác phong công nghiệp cho sinh viên Trường Đại học Sao Đỏ trong thời kỳ Cách mạng công nghiệp 4.0 vẫn tồn tại một số hạn chế nhất định. Vì vậy, tác giả đã đề xuất 4 giải pháp cụ thể nhằm xây dựng và rèn luyện tác phong công nghiệp cho sinh viên nhà Trường đáp ứng yêu cầu thời kỳ công nghiệp 4.0, góp phần nâng cao chất lượng đào tạo của nhà trường và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực của Việt Nam.