SỞ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ THÀNH PHỐ CẦN THƠ

Khoa học, công nghệ và Đổi mới sáng tạo - Khơi dậy khát vọng kiến tạo tương lai

Khả năng ức chế ve chó (Rhipicepphalus Sanguineus) của chất chiết từ hạt mãng cầu ta (Annona Squamosa)

[16/08/2023 16:36]

Nghiên cứu do hai tác giả Võ Thị Trà An và Ngô Thị Mỹ Liên thuộc Khoa Chăn nuôi Thú y, Đại học Nông Lâm Thành phố Hồ Chí Minh thực hiện.

Rhipicephalus sanguineus là loài ve ký sinh phổ biến trên chó. Đây là loài ve được phát hiện chính ở chó tại Úc. Một nghiên cứu tại Việt Nam cũng công bố khi kiểm tra 208 con chó có ngoại ký sinh trên địa bàn thành phố Cần Thơ có 5 loài ngoại ký sinh trùng được tìm thấy trong đó loài ve R. sanguineus chiếm tỷ lệ cao nhất (25%). Ve chó gây ảnh hưởng cho chó ở tất cả giai đoạn phát triển của chó. Khi hút máu, ve tiết ra chất độc thần kinh từ tuyến nước bọt của chúng gây tê liệt cơ cấp tính. Ngoài ra, R. sanguineus còn đóng vai trò như một vector truyền bệnh do Erlichia canis, Babesia canis.

Thuốc diệt ve có nhiều loại, đa số sản xuất từ các loại hóa chất. Ngày nay, các nghiên cứu sử dụng thảo dược trong phòng trị bệnh cho vật nuôi đang được chú ý. Một số liệu pháp trong dân gian như nấu nước vỏ chanh hoặc vỏ cam để tắm cho chó phòng ve hoặc dùng giấm táo thêm ít muối biển để xịt lên thân chó cũng được đề xuất. Tuy vậy, những giải pháp này cần được nghiên cứu và cung cấp đủ minh chứng khoa học, làm tiền đề cho việc ứng dụng trong thực tiễn hoặc thương mại hóa.

Hình minh họa (Nguồn: Internet)

Cây mãng cầu ta (cây na) có tên khoa học là Annona squamosa, thuộc bộ Magnoliales, họ Annonaceae, chi Annona. Mãng cầu ta được trồng rộng rãi ở nước ta. Quả mãng cầu là loại trái cây có hương vị ngọt, dịu nhẹ. Một nghiên cứu trước đây cho thấy chiết xuất hạt mãng cầu (Annona squamosa) có thể tiêu diệt được chấy trên đầu người.

Nghiên cứu này thử nghiệm sử dụng chất chiết từ hạt mãng cầu (Annona squamosa) để ức chế ve chó Rhipicephalus sanguineus. Kết quả nghiên cứu đã ghi nhận chất chiết từ hạt mãng cầu ta với dung môi chiết xuất là ethanol đã ức chế 50% số ve từ 1- 8 phút; 75% số ve từ 1-10 phút, 90% số ve từ 1-11 phút và ức chế 100% số ve ở phút thứ 25. Trong khi đó, chất chiết từ hạt mãng cầu ta với dung môi chiết xuất là methanol đã ức chế 50% số ve từ 1- 6 phút, 75% số ve từ 1-10 phút, 90% số ve từ 1-25 phút và ức chế 100% số ve ở phút thứ 44. Như vậy, kết quả thử nghiệm bước đầu cho thấy chất chiết từ hạt mãng cầu ta có thể dùng để kiểm soát ve chó R. sanguineus.

Tạp chí Khoa học kỹ thuật Thú y, Tập XXIX Số 4 năm 2022
Bản quyền @ 2017 thuộc về Sở Khoa học và Công nghệ thành phố Cần Thơ
Địa chỉ: Số 02, Lý Thường kiệt, phường Tân An, quận Ninh Kiều, thành phố Cần Thơ
Điện thoại: 0292.3820674, Fax: 0292.3821471; Email: sokhcn@cantho.gov.vn
Trưởng Ban biên tập: Ông Trần Đông Phương An - Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ thành phố Cần Thơ