Ảnh minh họa

Chiến lược điều trị bệnh nhân tăng áp lực tĩnh mạch cửa do nguyên nhân ngoài gan vẫn còn được tranh luận. Tình trạng xuất huyết tiêu hóa tái diễn không đáp ứng với điều trị nội khoa hay nội soi thắt búi giãn tĩnh mạch thực quản ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe người bệnh đặc biệt ở trẻ em. Mặt khác, ở Việt Nam các trung tâm có thể ghép gan hiện chưa nhiều, việc chờ đợi ghép gan dẫn đến tình trạng xuất huyết tiêu hóa ở trẻ em có tăng áp lực tĩnh mạch cửa càng xấu đi và nhiều trẻ em đã tử vong.Nhân3 trường hợp được chẩn đoán tăng áp lực tĩnh mạch cửa do nguyên nhân ngoài gan tại Trung tâm Ngoại tổng hợp Bệnh viện Nhi Trung Ương: 02 bệnh nhân được phẫu thuật là shunt giữa tĩnh mạch lách- thận ngoại vi (Warren’s shunt), 01 bệnh nhân được phẫu thuật làm shunt giữa tĩnh mạch mạc treo tràng trên- tĩnh mạch chủ dưới (Mesocaval shunt), chúng tôi muốn giới thiệu phẫu thuật tạo shunt cửa – chủ là lựa.

Tăng áp lực tĩnh mạch cửa (TALTMC) do nguyên nhân ngoài gan chiếm tỷ lệ khoảng 17 – 18% các nguyên nhân gây TALTMC ở trẻ em trong đó sự tắc nghẽn tĩnh mạch cửa (TMC) là nguyên nhân thường gặp nhất [1]. Sự tắc nghẽn này có thể do bẩm sinh hay mắc phải sau những can thiệp đặt catheter tĩnh mạch rốn thời sơ sinh hoặc sau mổ teo mật. Tắc TMC ngoài gan về định nghĩa không ảnh hưởng đến cấu trúc và chức năng gan. Biểu hiện đặc trưng của bệnh là xuất huyết tiêu hóa (XHTH), lách to và phòng chảy máu tái phát tốt. Mục tiêu của nghiên cứu là trình bày kinh nghiệm của chúng tôi và kết quả bước đầu của phẫu thuật tạo shunt cửa – chủ qua báo cáo 3 trường hợp được phẫu thuật thành công.   

Kết quả nghiên cứu cho thấy, phẫu thuật phân lưu cửa –chủlà  lựa  chọn tốt điều trịTALTMC do nguyên nhân ngoài gan ở trẻ em,  an  toàn,  cải  thiện  tình  trạng  XHTH  và cường lách. Đây là một  giải  pháp  tốt ở những trung tâm mà ghép gan chưa sẵn  sàng  và  cần được  thực  hiện ởcác  trung  tâm  lớn,  phẫu  thuật viên có nhiều kinh nghiệm. Tuy nhiên, đây là kết quả ngắn hạn vì nối tĩnh mạch mac treo trực tiếp với tĩnh mạch chủ dưới và nối tĩnh mạch lách với tĩnh mạch thận dễ có nguy cơ bị tắc về lâu dài nhất là ở trẻ em.