Đánh giá mối liên quan giữa tuân thủ dùng thuốc và biến thiên nồng độ đáy tacrolimus trên bệnh nhân ghép thận tại bệnh viện bạch mai
Nghiên cứu do nhóm tác giả Đàm Thị Thu Hằng, Nguyễn Hữu Duy, Nguyễn Quỳnh Hoa, Nguyễn Thị Liên Hương, Đỗ Gia Tuyển, Đặng Thị Việt Hà, Đỗ Trường Minh, Trịnh Tố Linh thực hiện.
Ảnh minh họa
Nghiên cứu nhằm mục tiêu nghiên cứu được tiến hành với mục tiêu đánh giá tuân thủ dùng thuốc và mối liên quan giữa tuân thủ dùng thuốc với biến thiên nồng độ tacrolimus trên bệnh nhân sau ghép thận tại bệnh viện Bạch Mai.
Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu cắt ngang, phỏng vấn bệnh nhân sử dụng thuốc ức chế miễn dịch sau ghép thận. Thông tin về tiền sử bệnh, tiền sử thuốc, phác đồ điều trị, biến cố bất lợi và giá trị nồng độ đáy tacrolimus được thu thập từ bệnh án ngoại trú. Bệnh nhân được sử dụng bộ câu hỏi BAASIS để đánh giá tuân thủ dùng thuốc.
Ghép thận là lựa chọn điều trị ưu tiên cho phần lớn bệnh nhân suy thận giai đoạn cuối giúp cải thiện chức năng thận sau ghép và tăng cường chất lượng cuộc sống của người bệnh. Để hạn chế quá trình thải mô sau ghép cũng như kéo dài thời gian hoạt động của thận ghép, bệnh nhân được chỉ định duy trì sử dụng thuốc ức chế miễn dịch suốt đời. Tuân thủ dùng thuốc cũng là yếu tố đóng vai trò quan trọng đảm bảo thành công sau ghép thận. Bệnh nhân không tuân thủ sử dụng thuốc trong những tháng đầu tiên sau khi cấy ghép có nguy cơ thải ghép cấp tính cao hơn, làm tăng tỷ lệ nhập viện và nguy cơ tử vong sau ghép1. Vì vậy, cải thiện tuân thủ dùng thuốc đóng vai trò quan trọng để giảm nguy cơ thải ghép, về lâu dài giảm chi phí chăm sóc sức khỏe và cải thiện chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân. Bệnh viện Bạch Mai được Bộ Y tế cấp phép triển khai thí điểm ghép thận từ năm 2005. Đến năm 2022, bệnh viện đã thực hiện hơn 400 ca ghép thận. Đây là một trong các trung tâm ghép thận lớn trong cả nước. Mặc dù vậy, bệnh viện hiện nay chưa có nghiên cứu nào về tuân thủ của bệnh nhân. Do đó, nghiên cứu được tiến hành với mục tiêu đánh giá tuân thủ dùng thuốc và mối liên quan giữa tuân thủ dùng thuốc với biến thiên nồng độ tacrolimus trên bệnh nhân sau ghép thận tại bệnh viện Bạch Mai.
Kết quả nghiên cứu cho thấy, tỷ lệ bệnh nhân quên ít nhất 1 liều và dùng sai thời điểm dùng trong 4 tuần lần lượt là 51,8% và 47,8%. Tỷ lệ bệnh nhân tuân thủ trong nghiên cứu là 23,2%. Biến thiên nồng độ tacrolimus ở nhóm bệnh nhân tuân thủ (33,6 ± 7,9) thấp hơn so với nhóm bệnh nhân không tuân thủ (39,5 ± 10,2) (p < 0,001). Đa số bệnh nhân trong nghiên cứu chưa tuân thủ tốt. Tuân thủ điều trị liên quan tới giảm biến thiên nồng độ tacrolimus.
Tạp chí y học, Tập. 528 Số. 2(2023)