SỞ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ THÀNH PHỐ CẦN THƠ

Khoa học, công nghệ và Đổi mới sáng tạo - Khơi dậy khát vọng kiến tạo tương lai

Phân tích vai trò của động lực nội sinh đến hành vi tiếp tục chia sẻ thông tin trên mạng xã hội

[24/03/2024 13:24]

Mục tiêu của nghiên cứu này là giải thích hành vi tiếp tục chia sẻ thông tin trên mạng xã hội của người dùng tại Việt Nam. Bài viết sử dụng lý thuyết động lực làm nền tảng để phát triển một mô hình nghiên cứu về dự định chia sẻ thông tin trên mạng xã hội.

Mạng xã hội (MXH) khuếch tán sâu, rộng trong đời sống và công việc của mỗi cá nhân. Đây đã trở thành công cụ hữu ích để bù đắp thời gian nhàn rỗi và giảm bớt áp lực trong cuộc sống thông qua việc cho phép người dùng tương tác và giải trí trực tuyến. Do đó, người dùng sử dụng MXH để thực hiện hoạt động khác nhau. Điển hình, các hành động thể hiện sự tương tác xã hội và thể hiện cảm xúc trên MXH như đăng tin và hình ảnh, cập nhật trạng thái, "click" và đọc tin tức, mua sắm trực tuyến. Kết quả, người dùng gắn bó với MXH nhờ cảm nhận giá trị và hữu dụng từ các tính năng của MXH.

Hành vi chia sẻ thông tin là hành động truyền dẫn thông tin đến người khác. Thông tin có thể là văn bản, hình ảnh và video. Việc truyền tải này phổ biến trên mạng Internet, đặc biệt trên MXH. Chia sẻ thông tin được thực hiện qua việc đăng nội dung trên "dòng thời gian" hay trò chuyện trực tuyến. Các thông tin này được đọc, bình luận và tương tác giữa các người dùng MXH. Ví dụ, người dùng MXH tiếp nhận thông tin chia sẻ và nâng cao nhận thức về mức độ nguy hiểm của đại dịch Covid-19 và thực hiện hành vi bảo vệ sức khỏe. Một nghiên cứu chỉ ra chia sẻ thông tin giúp sinh viên nhận biết và quản lý thời gian và tương tác trên MXH và mang lại hiệu quả trong học tập. Khám phá MXH góp phần thúc đẩy người dùng Việt Nam mua sắm trực tuyến trong đại dịch nhờ giá trị cảm nhận về tính hữu ích, xã hội, chất lượng thông tin và nhận thức nguy hiểm của dịch bệnh.

Ngoài ra, lý thuyết hiện tại chỉ ra động lực nội sinh và ngoại sinh là các lý do thúc đẩy hành vi cá nhân. Động lực nội sinh phản ánh cảm nhận, đánh giá từ điều kiện nội tại của người dùng như cảm xúc, cảm giác của họ đối với sản phẩm, dịch vụ, trong khi động lực ngoại sinh phản ánh sự ảnh hưởng từ điều kiện bên ngoài. Người dùng có xu hướng tham gia vào các cộng đồng mua sắm trực tuyến thông qua các động lực này. Động lực nội sinh và ngoại sinh đóng vai trò thu hút người dùng sử dụng hệ thống thông tin. Người dùng cá nhân sẽ trao đổi thông tin thông qua tác động của hai động lực này. Vì thế, khi các động lực này càng lớn sẽ kích thích và tăng cường các hành vi người dùng. Tương tự, bài viết xem xét vai trò của động lực nội sinh đến việc tiếp tục hành vi chia sẻ thông tin trên MXH. Bởi vì các nghiên cứu trước đây đã khẳng định động lực nội sinh là điều kiện thiết yếu để kích thích và duy trì hành vi người dùng. Điển hình, kết quả thực nghiệm minh họa mối quan hệ ý nghĩa giữa động cơ nội sinh và hành vi sử dụng quảng cáo di động, tiếp tục sử dụng quảng cáo di động và truyền thông xã hội. Các nhà nghiên cứu trước đây đã kiểm định sự ảnh hưởng của động cơ nội sinh trong bối cảnh MXH, nhưng họ chưa kiểnr định mối quan hệ giữa động cơ này và tiếp tục chia sé thông tin trên MXH trong bối cảnh tại Việt Nam. Do đó, sẽ cần thiết cho bài viết nghiên cứu về hành vi chia sẻ thông tin trên MXH của người dùng cá nhân và tại Việt Nam.

Từ bối cảnh trên, mục tiêu của nghiên cứu này là đánh giá vai trò của động cơ nội sinh đến hành vi tiếp tục chia sẻ thông tin trên MXH. Để giải quyết mục tiêu này, hai câu hỏi (CH) nghiên cứu đặt ra: (CH1) Động cơ nội sinh có ảnh hưởng đến dự định tiếp tục chia sẻ thông tin trên MXH của người dùng cá nhân Việt Nam không? (CH2) Các yếu tố nào ảnh hưởng đến động cơ nội sinh để thúc đẩy người dùng thực hiện hành vi này?

Nghiên cứu tiến hành thu thập dữ liệu từ 494 người dùng và đã chia sẻ thông tin trên mạng xã hội. Mô hình cấu trúc tuyến tính được sử dụng để đánh giá mô hình đề xuất. Kết quả chỉ ra động lực nội sinh đóng vai trò thúc đẩy dự định tiếp tục chia sẻ thông tin trên mạng xã hội. Đồng thời, sự thể hiện, mục tiêu, sự hấp dẫn của thông tin, cảm xúc và tính tin cậy của nguồn ảnh hưởng ý nghĩa đến động lực nội sinh để chia sẻ thông tin. Cuối cùng, hàm ý học thuật và hàm ý quản trị được thảo luận nhằm mang lại đóng góp lý thuyết về hành vi người dùng trên mạng xã hội và thúc đẩy hành vi chia sẻ thông tin hiệu quả trên mạng Internet.

Tạp chí Khoa học Nông nghiệp Việt Nam: Số 3, năm 2024
Bản quyền @ 2017 thuộc về Sở Khoa học và Công nghệ thành phố Cần Thơ
Địa chỉ: Số 02, Lý Thường kiệt, phường Tân An, quận Ninh Kiều, thành phố Cần Thơ
Điện thoại: 0292.3820674, Fax: 0292.3821471; Email: sokhcn@cantho.gov.vn
Trưởng Ban biên tập: Ông Trần Đông Phương An - Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ thành phố Cần Thơ