SỞ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ THÀNH PHỐ CẦN THƠ

Khoa học, công nghệ và Đổi mới sáng tạo - Khơi dậy khát vọng kiến tạo tương lai

Các nhà nghiên cứu phát triển vắc-xin chống khối u kép

[04/04/2024 08:11]

Một nhóm nghiên cứu tại Khoa Y học LKS, Đại học Hồng Kông (HKUMed), đã phát hiện ra rằng các exosome có nguồn gốc từ tế bào γδ-T không chỉ có tác dụng chống khối u trực tiếp mà khi được phát triển thành vắc-xin khối u, còn có thể gây ra đáp ứng miễn dịch đặc hiệu của khối u theo cách hiệu quả. Phát hiện này cung cấp một cách tiếp cận mới trong điều trị ung thư.

Exosome là các hạt có kích thước nano được tế bào tiết ra, mang theo nhiều chất khác nhau, chẳng hạn như lipid, protein và axit nucleic, đóng vai trò quan trọng trong giao tiếp giữa các tế bào. Exosome đã được khám phá để phát triển vắc xin khối u, vì chúng có thể bảo vệ các thành phần vắc xin khỏi bị thoái hóa, cải thiện tính ổn định, kéo dài thời gian bán hủy sinh học và tăng cường hấp thu kháng nguyên bởi các tế bào trình diện kháng nguyên (APC).

Các nghiên cứu trước đây tập trung vào các exosome có nguồn gốc từ tế bào khối u (TExos) và tế bào đuôi gai (DC-Exos) nhưng nhận thấy những hạn chế về độ an toàn và hiệu quả lâm sàng.

Trong nghiên cứu này, nhóm nghiên cứu tập trung vào các exosome có nguồn gốc từ tế bào γδ-T của con người, một tập hợp con hiếm hoi của tế bào T được biết đến với hoạt động chống khối u trực tiếp và khả năng tăng cường phản ứng của tế bào T.

Nhóm nghiên cứu đã phát hiện ra rằng các exosome có nguồn gốc từ tế bào γδ-T (γδ-T-Exos) thể hiện hoạt động chống khối u kép bằng cách mang các phân tử gây độc tế bào và kích thích miễn dịch có thể trực tiếp tiêu diệt tế bào khối u và kích thích hệ thống miễn dịch.

Họ phát hiện ra rằng γδ-T-Exos có tác dụng bổ trợ, tăng cường biểu hiện các phân tử trình diện kháng nguyên và giải phóng các phân tử thúc đẩy quá trình viêm, giúp cải thiện khả năng hệ thống miễn dịch nhận biết và tấn công các tế bào khối u.

Việc phát triển vắc-xin khối u bằng cách nạp γδ-T-Exos với các kháng nguyên liên quan đến khối u tỏ ra hiệu quả hơn trong việc thúc đẩy phản ứng tế bào T đặc hiệu của khối u so với việc chỉ sử dụng γδ-T-Exos. Chiến lược vắc-xin cũng duy trì tác dụng chống khối u trực tiếp và gây chết tế bào khối u.

Điều thú vị là nghiên cứu cho thấy vắc-xin dựa trên γδ-T-Exos dị sinh (có nguồn gốc từ các cá thể khác nhau) biểu hiện tính chất tương tự.  tác dụng phòng ngừa và điều trị của vắc-xin dựa trên γδ-T-Exos tự thân (có nguồn gốc từ cùng một cá thể) trên mô hình chuột. Điều này cho thấy phương pháp này phù hợp cho sản xuất tập trung và tiêu chuẩn hóa. Vắc xin có khả năng chống khối u kép trong việc tiêu diệt hiệu quả các tế bào khối u và gián tiếp tạo ra phản ứng miễn dịch chống khối u qua trung gian tế bào T, dẫn đến kiểm soát khối u tốt hơn so với các chiến lược vắc xin hiện có.

Giáo sư Tu Wenwei, từ Khoa Nhi và Y học vị thành niên, Trường Y học lâm sàng tại HKUMed, người đứng đầu nghiên cứu, cho biết: "Nghiên cứu của chúng tôi lần đầu tiên tiết lộ tác dụng bổ trợ của γδ-T-Exos và khả năng gây cảm ứng hiệu quả của nó. phản ứng tế bào T đặc hiệu với khối u khi được sử dụng trong vắc xin khối u. Trong nhiều mô hình chuột, vắc xin dựa trên γδ-T-Exos đã kiểm soát hiệu quả sự phát triển và tiến triển của khối u". "Quan trọng hơn, vắc xin dựa trên γδ-T-Exos dị sinh có tác dụng chống khối u tương tự như vắc xin dựa trên γδ-T-Exos tự thân. Do đó, γδ-T-Exos có nguồn gốc từ những người hiến tặng khỏe mạnh có thể được sử dụng để điều trị cho bệnh nhân có khối u dị sinh, điều này tạo điều kiện thuận lợi rất nhiều cho việc thúc đẩy lâm sàng và ứng dụng liệu pháp mới này".

Những phát hiện của nghiên cứu này có ý nghĩa quan trọng đối với liệu pháp miễn dịch ung thư. Các tác dụng bổ trợ được quan sát thấy trong γδ-T-Exos làm nổi bật tiềm năng của chúng đối với vắc-xin ung thư, vì chúng có thể cung cấp kháng nguyên khối u một cách hiệu quả. Chúng có tác dụng chống khối u kép, vượt trội hơn so với hiệu quả của vắc xin dựa trên DC-Exos.

Ngoài ra, vắc xin dựa trên cơ sở γδ-T-Exos dị sinh cho thấy có triển vọng trong thực hành lâm sàng vì chúng đơn giản hóa quy trình chuẩn bị được cá nhân hóa và cho phép sản xuất được tiêu chuẩn hóa. Những phát hiện này có khả năng cải thiện kết quả điều trị ung thư bằng cách đưa ra một cách tiếp cận hợp lý và dễ tiếp cận hơn.

https://www.vista.gov.vn/ (tnxmai)
Bản quyền @ 2017 thuộc về Sở Khoa học và Công nghệ thành phố Cần Thơ
Địa chỉ: Số 02, Lý Thường kiệt, phường Tân An, quận Ninh Kiều, thành phố Cần Thơ
Điện thoại: 0292.3820674, Fax: 0292.3821471; Email: sokhcn@cantho.gov.vn
Trưởng Ban biên tập: Ông Trần Đông Phương An - Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ thành phố Cần Thơ