Năm 2023 là dấu mốc quan trọng, kỷ niệm 70 năm từ ngày thành lập "Ban Nghiên cứu Lịch sử, Địa lý, Văn học" - cơ sở tiền thân của Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam (Viện Hàn lâm). Sứ mệnh của Viện trong nghiên cứu khoa học xã hội và nhân văn đã ghi dấu ấn sâu đậm, cung cấp cơ sở cho việc xây dựng chính sách, bảo vệ và phát triển nền tảng tư tưởng của Đảng, cũng như góp phần vào xây dựng và phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội và con người Việt Nam, bảo vệ Tổ quốc.

Giới thiệu các tư liệu, hiện vật tại trưng bày “Giải mã bí ẩn kiến trúc Điện Kính Thiên” - hoạt động chào mừng kỷ niệm 70 năm Ngày thành lập Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam do Viện Nghiên cứu Kinh thành phối hợp với Bảo tàng Hà Nội tổ chức.

Viện Hàn lâm đã trở thành cơ quan nghiên cứu hàng đầu về khoa học xã hội của đất nước trong suốt 70 năm qua, với sự phát triển không ngừng về quy mô, cơ cấu tổ chức, lĩnh vực hoạt động, đội ngũ chuyên gia, cơ sở vật chất và các kết quả nghiên cứu. Từ khởi đầu của mình, Viện đã dần dần phát triển thành các viện nghiên cứu chuyên ngành, chuyên sâu về khoa học xã hội và nhân văn.

Những công trình nghiên cứu của Viện Hàn lâm đã đóng góp quan trọng vào việc làm sáng tỏ lịch sử, phát triển của dân tộc và đất nước, bản sắc văn hóa và giá trị của dân tộc Việt Nam, cũng như khẳng định chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của đất nước, như Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã đánh giá.

Với ba chức năng chính là nghiên cứu khoa học xã hội và nhân văn, tư vấn - phản biện chính sách và đào tạo nguồn nhân lực chất lượng, Viện Hàn lâm đã đạt được nhiều thành tựu đáng kể trong nhiều lĩnh vực nghiên cứu nổi bật. Số liệu cho thấy rằng qua 70 năm, Viện đã sản xuất hàng nghìn công trình nghiên cứu, hàng vạn bài báo được công bố trên các tạp chí khoa học trong và ngoài nước, cũng như hơn 8 nghìn cuốn sách đã xuất bản. Nhiều trong số đó đã nhận được các giải thưởng cao quý như Giải thưởng Hồ Chí Minh và Giải thưởng Nhà nước.

Một thành tựu đặc biệt của Viện Hàn lâm là việc đào tạo nhiều thế hệ nhà nghiên cứu và giảng dạy khoa học xã hội trên khắp mọi miền đất nước. Đóng góp của Viện cũng được thể hiện trong việc hình thành mặt bằng dân trí về khoa học xã hội ở Việt Nam trong nửa thế kỷ qua.

Tuy nhiên, gần đây, Viện Hàn lâm cũng đối mặt với một số thách thức và hạn chế, như việc thiếu các chương trình nghiên cứu lớn, đội ngũ nhà khoa học suy giảm cả về số lượng và chất lượng, và các rào cản trong việc thực hiện các đề tài nghiên cứu. Để vượt qua những thách thức này, Viện cần tiếp tục đổi mới cách tiếp cận trong nghiên cứu, hội nhập theo chuẩn quốc tế và sẵn sàng đối mặt với những thách thức trong quá trình hội nhập để phát triển.

Viện Hàn lâm cần tiếp tục nỗ lực phấn đấu, chung sức xây dựng đơn vị trở thành một tổ chức nghiên cứu uy tín có tầm cỡ khu vực, xứng đáng với truyền thống 70 năm vẻ vang đã được các thế hệ tiền nhiệm dày công xây dựng.