Ở Việt Nam chưa có nhiều nghiên cứu về thực vật, mã vạch DNA và thành phần hóa học cũng như công dụng của loài này. Đặc điểm hình thái và mã vạch DNA là cơ sở để nhận diện loài Tràm trà và đặc điểm vi học được sử dụng để kiểm nghiệm dược liệu bằng phương pháp vi học. Cây Tràm trà được trồng ở nhiều nơi như Úc, châu Âu, Bắc Mỹ, Đông Nam Á. Các nghiên cứu cho thấy loài Melaleuca alternifolia có các nhóm hợp chất khác nhau chủ yếu là: tanin, saponin, quinon, terpen, phenol, flavonoid, terpenoid… Tinh dầu chiết từ lá Tràm trà có tác dụng chống oxy hóa, kháng khuẩn, trị bệnh ngoài da, nhiễm trùng da, trị mụn, côn trùng cắn, bầm tím, trị ho. Tác giả Shah Gagan và Baghel Uttam Singh có mô tả đặc điểm giải phẫu lá và chỉ số lỗ khí của loài Melaleuca alternifolia.

Đối tượng và phương pháp cây Tràm trà tươi được thu thập tại Lâm Hà-Lâm Đồng, được phân tích, mô tả, chụp ảnh các đặc điểm hình thái, giải phẫu, bột lá. Phân tích trình tự gen trnH-psbA và khảo sát sơ bộ thành phần hóa học bằng phương pháp Ciuley có cải tiến.

Loài Tràm trà được định danh dựa trên hình thái và trình tự gen trnH-psbA xác định tên khoa học là Melaleuca alternifolia (Maiden & Betche) Cheel có đặc điểm hình thái đặc trưng: Lá đơn, mọc cách, nhiều nhị dính thành 5 bó đối diện cánh hoa, 3 lá noãn, bầu trên; kèm dữ liệu giải phẫu: Sợi trụ bì, sợi libe, libe trong ở vi phẫu thân; một bó gỗ-libe ở vi phẫu lá; tinh thể calci oxalat hiện diện trong vi phẫu thân và lá. Bột lá đặc trưng là sợi và calci oxalat hình cầu gai. Thành phần hóa học của lá bao gồm: Tinh dầu, triterpenoid, flavonoid, saponin và tanin.

Các đặc điểm hình thái thân, lá, hoa và phân tích DNA so sánh với tài liệu tham khảo giúp định danh cây Tràm trà là loài Melaleuca alternifolia (Maiden & Betche) Cheel-họ Sim (Myrtaceae). Đặc điểm giải phẫu và bột dược liệu góp phần kiểm nghiệm dược liệu bằng phương pháp vi học. Sơ bộ thành phần hóa học có tinh dầu, triterpen, flavonoid, saponin và tanin.