Ảnh minh họa.

Sông Sài Gòn và sông Đồng Nai hiện nay vẫn là nguồn cung cấp nước sinh hoạt chính cho người dân 2 bên lưu vực sông. Hệ thống cửa sông Sài Gòn, sau khi chảy qua đô thị lớn là Thành phố Hồ Chí Minh, kết quả phân tích mẫu nước trên kênh Nhiêu Lộc, Thị Nghè cho thấy tổng khối lượng vi nhựa đại diện chiếm 11-43%. Do đó, Tác giả Huỳnh Phú (Viện khoa học ứng dụng HUTECH, Trường Đại học Công nghệ TP. Hồ Chí Minh) cùng các cộng sự  đã tiến hành nghiên cứu dự báo diễn biến phát tán vi nhựa trong nước mặt lục địa bằng ngôn ngữ lập trình R, thuật toán có chức năng mô hình hóa các đặc điểm hình dạng của vi nhựa theo mùa trong năm và mực nước thủy triều trong ngày.

Thông qua phương pháp sử dụng nền tảng R để hình thành hàm phân tích tương quan, thành phần chính dữ liệu, xử lý đa cộng tuyến dữ liệu và phân tích cụm nhằm mục đích dự đoán xu hướng hình dạng của vi nhựa trong nước sông trong thời gian gần. Kết quả nghiên cứu sẽ giúp các chuyên gia, các nhà quản lý nắm bắt hiện trạng và xu hướng, từ đó quản lý và giảm thiểu vi nhựa trong môi trường nước sông hiệu quả.

Kết quả ứng dụng nghiên cứu cho thấy tất cả các vị trí lấy mẫu trên lưu vực các sông Sài Gòn - Đồng Nai đều đang có mức vi nhựa dạng sợi cao và tăng tịnh tiến theo các năm. Kết quả nghiên cứu là công cụ hiệu quả trong dự đoán diễn biến thay đổi về đặc điểm, hình dạng của vi nhựa dưới tác động của môi trường, theo mùa trong năm, theo thủy triều lên và xuống. Hơn nữa, kết quả nghiên cứu này có thể được sử dụng để điều chỉnh các mô hình phù hợp với dữ liệu được thu thập trong điều kiện liên tục, lượng dữ liệu lưu trữ lớn, độ chính xác cao. Cần có sự chú trọng trong nguồn gốc làm phát sinh vi nhựa để có sự kiểm soát và quản lý kịp thời. Đây là công cụ đóng góp quan trọng trong nghiên cứu vi nhựa trong nước sông Sài gòn, sông Đồng Nai và sẽ là ứng dụng rộng rãi cho nghiên cứu vi nhựa nước mặt lục địa.

Nghiên cứu đăng trên Tạp chí Khí tượng Thủy văn 2024, Tập 759, trang 46-63.