Trong quá trình lão hóa, người cao tuổi thường có xuất hiện nhiều bệnh lý cơ thể. Một số bệnh lý phổ biến ở nhóm tuổi này là bệnh lý tăng huyết áp. Tăng huyết áp là yếu tố nguy cơ của cả suy giảm nhận thức mạch máu và bệnh Alzheimer, hai nguyên nhân phổ biến nhất gây ra suy giảm nhận thức, chiếm tới 85% trường hợp. Các cơ chế chính bao gồm thiếu máu cục bộ và xuất huyết não cấp tính và tiềm ẩn, teo não, rối loạn chức năng nội mô và vi mạch, phá vỡ hàng rào máu não và quá trình viêm thần kinh ảnh hưởng đến các bệnh lý amyloid. Ngoài tác động trực tiếp của tăng huyết áp lên cấu trúc não và vi mạch, tăng huyết áp còn là yếu tố nguy cơ của các bệnh khác liên quan đến việc tăng nguy cơ suy giảm nhận thức, nổi bật nhất là bệnh thận mãn tính và suy tim. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), người cao tuổi được định nghĩa là những người có độ tuổi từ 60 tuổi trở lên trong các nước có tuổi thọ trung bình cao. Sự suy giảm nhận thức, hay còn gọi là rối loạn nhận thức, là vấn đề phổ biến ở người cao tuổi. Bệnh Alzheimer là loại suy giảm nhận thức phổ biến nhất. Đây là một bệnh tiến triển dần, làm suy giảm trí tuệ, mất trí nhớ và khả năng xử lý thông tin. Các triệu chứng thường bắt đầu bằng việc quên những sự kiện gần đây và dần dần lan rộng. Bệnh này cũng có thể làm mất định hướng, gây khó khăn trong giao tiếp và thực hiện các hoạt động hàng ngày.

Đối tượng nghiên cứu:

 Người bệnh từ 60 tuổi trở lên đang được điều trị tại khoa Nội lão học, Bệnh viện Đa khoa Trung ương Cần Thơ từ tháng 4/2020 đến tháng 02/2022.

Phương pháp nghiên cứu gồm:

 - Thiết kế nghiên cứu: Nghiên cứu mô tả cắt ngang có phân tích.

- Phương pháp chọn mẫu: Chọn tất cả người bệnh cao tuổi nhập viện tại khoa Nội lão học thỏa tiêu chuẩn chọn mẫu, sau khi tình trạng cấp tính ổn định và đủ khả năng trả lời các câu hỏi.

Trong số 180 người cao tuổi tham gia nghiên cứu có 23,3% người có rối loạn nhận thức theo thang Mini-Cog, Có mối liên quan có ý nghĩa thống kê giữa rối loạn nhận thức với yếu tố giới tính, hoạt động xã hội và số bệnh lý đi kèm trong mô hình đơn biến. Những người có số bệnh lý đi kèm >2 loại có tỷ lệ rối loạn nhận thức cao hơn với OR (KTC 95%) là 2,97 (1,36-6,37) sau khi đã hiệu chỉnh các yếu tố khác trong mô hình đa biến.

Tỷ lệ suy giảm nhận thức ở người bệnh cao tuổi có tăng huyết áp là 23,3% theo thang Mini-Cog. Phân tích hồi quy đơn biến và đa biến ghi nhận có trên hai bệnh lý đi kèm liên quan đến khả năng suy giảm nhận thức ở người cao tuổi tăng huyết áp có ý nghĩa.