Trong những năm qua, Việt Nam đã nỗ lực không ngừng trong công cuộc phòng, chống bệnh lao. Tuy nhiên mỗi năm chỉ có khoảng trên 100.000 bệnh nhân lao được phát hiện và đăng ký điều trị trong số 169.000 bệnh nhân lao mới theo ước tính. Bệnh lao có thể gặp ở tất cả các bộ phận của cơ thể, trong đó lao phổi là thể lao phổ biến nhất (chiếm 80 - 85% tổng số ca bệnh) [1]. Mặc dù thuốc điều trị đặc hiệu bệnh lao đã có từ hơn 50 năm, nhưng hiện nay bệnh lao vẫn còn là một trong những trở ngại lớn cho phát triển kinh tế xã hội vì 75% người mắc lao nằm trong nhóm lao động chủ yếu của xã hội. Nguy hiểm hơn, hàng ngày trên thế giới cứ 15 giây lại có một người chết do bệnh lao, cứ mỗi giây trôi qua lại có một người mới nhiễm lao.

Đối tượng nghiên cứu:

 Nghiên cứu trên 3166 người dân được mời tham dự sàng lọc chiến lược 2X tại Thành phố Cần Thơ

 Tiêu chuẩn chọn mẫu nghiên cứu: Những người được mời tham dự sàng lọc bao gồm người nhiễm HIV, người tiếp xúc trực tiếp với nguồn lây, người mắc các bệnh mạn tính (loét dạ dày-tá tràng, đái tháo đường, suy thận mạn,...), người nghiện ma tuý, rượu, thuốc lá, thuốc lào, người sử dụng các thuốc ức chế miễn dịch kéo dài (Corticoid, hoá chất điều trị ung thư,…) đồng ý tham gia nghiên cứu.

Phương pháp nghiên cứu:

 Phương pháp chọn mẫu: Chọn mẫu thuận tiện không xác suất, chọn tất cả bệnh nhân phù hợp với tiêu chuẩn chọn vào cho đến khi đủ mẫu.

 Nội dung nghiên cứu: Xác định đối tượng mắc bệnh lao (những đối tượng chụp X[1]quang có kết quả bất thường và có kết quả xét nghiệm Gene Xpert dương tính hoặc kết quả âm tính nhưng được hội chẩn là lao phổi không có bằng chứng vi khuẩn học); Các biến số về tỷ lệ mắc lao gồm: Kết quả Gene Xpert, kết quả chẩn đoán lao, phân loại bệnh lao; Đặc điểm X-quang ngực, cho toàn bộ người tham gia nghiên cứu chụp X-quang ngực và phân tích những phim X-quang bất thường (kết quả X-quang ngực, dạng tổn thương, vị trí tổn thương, diện tích tổn thương); Một số yếu tố liên quan đến bệnh lao (Một số đặc điểm về nhân chủng học, đặc điểm dịch tễ học, lối sống sinh hoạt, bệnh lý kèm theo, tổn thương phổi trên X-quang).

      Tỷ lệ mắc lao trong nhóm nghiên cứu là 3,2%. Kết quả chụp X[1]Quang có 81,8% bệnh nhân tổn thương đám mờ, 80,4% tổn thương tại vùng đỉnh phổi, 44,6% tổn thương 1/3 phổi phải. Một số yếu tố liên quan đến bệnh lao: Nhóm tuổi trên 64.

     Tỷ lệ mắc lao trong nhóm nghiên cứu: Có 3,2% đối tượng mắc lao, trong đó 46,5% là lao phổi có bằng chứng vi khuẩn học và 53,5% là lao phổi không có bằng chứng vi khuẩn học. Đặc điểm X-quang ngực của bệnh nhân lao: 81,8% dạng tổn thương là đám mờ thâm nhiễm. 80,4% tổn thương phổi tại vùng đỉnh phổi. 44,6% diện tích tổn thương phổi trên X[1]quang là 1/3 phổi phải. Một số yếu tố liên quan đến bệnh lao: Nhóm >64 tuổi; Nam giới; Nhóm có học vấn mù chữ; Nhóm có kinh tế nghèo; Nhóm tổn thương trên X-quang dạng đám mờ và nhóm tổn thương dạng hang.