Răng khôn là răng bị ảnh hưởng nhiều nhất trong khoang miệng, với hơn một phần ba dân số có ít nhất một răng lệch, ngầm. Phẫu thuật nhổ răng khôn là một trong những phẫu thuật răng miệng phổ biến với độ khó và tiềm ẩn nguy cơ biến chứng cao, luôn là vấn đề đáng ngại đối với bác sĩ phẫu thuật răng miệng [1]. Độ khó của cũng như tính đa dạng của của từng trường hợp phẫu thuật răng khôn hàm dưới lệch, ngầm khiến các bác sĩ nha khoa đưa ra các tiêu chuẩn để đánh giá độ khó của phẫu thuật. Nổi bật trong số các mô hình được đề xuất là Winter's, Pell và Gregory's dựa trên các biến số chụp X-quang để đánh giá độ khó cũng như đưa ra phương pháp điều trị cho bệnh nhân [2]. Mặc dù có nhiều nghiên cứu về phẫu thuật nhổ răng khôn, đây vẫn là vấn đề được quan tâm rộng rãi do mức độ phổ biến và các kỹ thuật mới thường xuyên được ứng dụng. Ở Bệnh Viện Đa khoa Khu vực Hóc Môn hiện nay, chúng tôi đã và đang thực hiện quy trình phẫu thuật nhổ răng khôn lệch, ngầm bước đầu đầu mang lại hiệu quả đáng mong đợi, tuy nhiên vẫn chưa có nghiên cứu nào đi sâu vào vấn đề này.

Đối tượng và mục tiêu nghiên cứu :

 Bệnh nhân có răng khôn hàm dưới lệch, ngầm nhập viện và điều trị tại Bệnh viện Đa khoa Khu vực Hóc Môn từ tháng 4 năm 2023 đến tháng 12 năm 2023.

Tiêu chuẩn chọn mẫu:

Bệnh nhân từ 18 tuổi trở lên.

 Bệnh nhân có răng khôn hàm dưới lệch, ngầm một phần hay toàn bộ (so với lợi, xương) trên lâm sàng và được xác định qua phim X-quang quanh chóp.

 Sau khi đủ tiêu chuẩn lâm sàng, trên X-quang chúng tôi lựa chọn những bệnh nhân chân răng đã đóng chóp.

 Bệnh nhân có răng khôn hàm dưới lệch, ngầm có chỉ định phẫu thuật:

Nhổ sớm khi chưa có biến chứng.

Nhổ sau khi có các biến chứng: viêm quanh thân răng, viêm mô tế bào, viêm xương, viêm hạch, viêm loét niêm mạc lưỡi má, răng khôn hàm dưới lệch, ngầm gây tai biến cho răng cối lớn thứ hai (sâu mặt xa, tiêu xương mặt xa, sâu cổ răng phía xa...), răng khôn hàm dưới gãy vỡ lớn, răng bị bệnh lý tủy cuống không thể điều trị nội nha, răng khôn hàm dưới lệch, ngầm gây cản trở nhai, thay đổi khớp cắn, răng khôn hàm dưới lệch, ngầm cần nhổ để nắn chỉnh răng, điều trị phục hình, phòng các tai biến khi điều trị tia xạ.

Phương pháp nghiên cứu:

Phân tích và xử lý số liệu: Phân tích số liệu bằng phần mềm Statistical Package for the Social Sciences (SPSS) 22.0. Biến định tính được mô tả dưới dạng tần số và tỷ lệ. Biến định lượng thể hiện dưới dạng trung bình và độ lệch chuẩn. Kiểm định Paired Sample T-test được sử dụng để so sánh các giá trị đo đạc giữa các thời điểm đánh giá. Sự khác biệt có ý nghĩa khi p < 0,05. Kết quả được trình bày cụ thể dưới dạng bảng.

Chúng tôi ghi nhận răng khôn hàm dưới bên phải chiếm ưu thế về tình trạng mọc lệch ngầm (56,8%). Hầu hết các răng có góc lệch dưới 80o (45o -80o chiếm đến 50%). Răng khôn loại II (61,4%) và loại B (71,6%) theo Pell và Gregory chiếm đa số, tương tự là kiểu lệch gần (58,0%). Kết quả phẫu thuật khả quan, phần lớn bệnh nhân đau nhẹ và 69,3% bệnh nhân hết đau vào ngày thứ 7 sau phẫu thuật. Mức độ sưng mặt theo chiều ngang và chiều dọc tăng đáng kể vào ngày đầu sau phẫu thuật và giảm đáng kể ở các ngày tiếp theo (ngày 3 và 7), sự chênh lệch là có ý nghĩa thống kê (tất cả p < 0,05). Tương tự, mức độ há miệng giảm ngay sau phẫu thuật nhưng cải thiện có ý nghĩa vào các ngày 3 và 7 sau đó (tất cả p < 0,05).

Các phát hiện chính của nghiên cứu chỉ ra răng khôn hàm dưới lệch, ngầm chủ yếu thuộc loại IIB theo Pell và Gregory, đa phần là kiểu lệch gần với góc lệch dưới 80o , các đặc điểm gợi ý mức độ khó nhổ trung bình. Phẫu thuật nhổ răng khôn cho kết quả tích cực khi các biến chứng gồm đau, sưng mặt, giảm độ há miệng đều nhanh chóng cải thiện trong thời gian ngắn sau phẫu thuật và đạt về mức tương đương trước phẫu thuật. Kết quả hiện tại cho thấy hiệu quả quản lý răng khôn hàm dưới lệch, ngầm tại Bệnh viện Đa khoa Khu vực Hóc Môn là rất đáng ghi nhận.