Thực tại ảo, hay còn gọi là thực tế ảo (Virtual Reality - VR), là thuật ngữ chỉ môi trường được tạo ra và điều khiển bởi con người thông qua các ứng dụng phần mềm chuyên dụng. Môi trường này có thể hiển thị trên màn hình máy tính hoặc thông qua kính thực tại ảo, mang lại trải nghiệm thực tế nhất cho người sử dụng. Để tăng cường trải nghiệm, môi trường ảo còn tích hợp các giác quan khác như khứu giác và xúc giác. Người dùng có thể tương tác với môi trường ảo thông qua cử động của cơ thể, cảm nhận và điều khiển các đối tượng ảo theo ý muốn của họ. Môi trường ảo có khả năng nhận biết và đáp ứng ngay lập tức tác động của người dùng.

Thực tế ảo (Virtual Reality - VR) đang được sử dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực, bao gồm cả lĩnh vực báo chí. Công nghệ thực tế ảo hứa hẹn sẽ mang lại nhiều cơ hội trong ngành truyền thông, tạo ra trải nghiệm tương tác độc đáo cho người đọc và giúp họ hiểu rõ hơn về thế giới xung quanh một cách trực quan.

Một số tờ báo đã áp dụng công nghệ thực tế ảo để tạo ra các bài báo về du lịch, giúp người đọc có thể trải nghiệm các địa điểm du lịch một cách chân thực và sinh động hơn. Ngoài ra, thực tế ảo cũng có thể được sử dụng để tạo ra các bài báo về các sự kiện thể thao, âm nhạc hoặc diễn tập quân sự, giúp người đọc có thể cảm nhận những trải nghiệm như thật một cách tuyệt vời.

Báo chí thực tế ảo (VR) đang trở thành xu hướng mới của báo chí hiện đại

Các ứng dụng của VR trong báo chí truyền thông bao gồm: (1)Truyền tải tin tức: VR cho phép người dùng trải nghiệm một sự kiện hoặc tình huống nhất định một cách trực quan và sống động hơn. Ví dụ, một báo có thể sử dụng VR để truyền tải thông tin về một vụ tai nạn giao thông hoặc một sự kiện thể thao; (2) Tạo ra nội dung tương tác: VR cho phép người dùng tương tác với nội dung báo chí một cách trực tiếp. Ví dụ, một báo có thể tạo ra một trò chơi VR để giúp người đọc hiểu rõ hơn về một chủ đề nào đó; (3) Tạo ra trải nghiệm mới: VR cho phép người dùng trải nghiệm những điều mà họ không thể trải nghiệm trong thế giới thực. Ví dụ, một báo có thể tạo ra một trải nghiệm VR để giúp người đọc hiểu rõ hơn về một địa điểm nào đó; (4) Tạo ra các bài báo và video thực tế ảo để giúp người đọc hiểu rõ hơn về các vấn đề phức tạp, như khoa học, công nghệ và chính trị; (5) Tạo ra các bài báo và video thực tế ảo để giúp người đọc khám phá các nền văn hóa và địa điểm trên toàn thế giới;

Công nghệ thực tế ảo đã được áp dụng rộng rãi trong lĩnh vực báo chí truyền thông trên toàn cầu. Các tờ báo lớn như The New York Times, The Guardian, BBC, CNN và Al Jazeera đã sử dụng VR để tạo ra những trải nghiệm mới cho độc giả. Ví dụ, The New York Times đã sản xuất bài báo sử dụng công nghệ VR để truyền tải thông tin về các sự kiện quan trọng như cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2016, cuộc chiến chống ISIS ở Iraq và Syria, và cuộc khủng hoảng người tị nạn ở châu Âu, từ đó giúp người đọc có thể trải nghiệm một cách sống động và trực quan hơn. The Guardian cũng đã sử dụng thực tế ảo để tạo ra các bài báo tương tác về các vấn đề như biến đổi khí hậu và chính trị. Ngoài ra, một số tờ báo cũng đã sử dụng VR để tạo ra các trò chơi tương tác như trò chơi giải đố về lịch sử và trò chơi tìm kiếm đồ vật ẩn trong một bức tranh.

Ở Việt Nam, việc sử dụng thực tế ảo trong truyền thông báo chí vẫn còn khá mới mẻ và chưa được phổ biến rộng rãi. Tuy nhiên, một số tờ báo lớn như VnExpress, Zing News, VietnamNet đã bắt đầu áp dụng công nghệ VR để tạo ra những trải nghiệm mới cho độc giả. Ví dụ, VnExpress đã sử dụng VR để chia sẻ thông tin về một số địa điểm du lịch nổi tiếng ở Việt Nam như Hạ Long, Sapa, Phú Quốc. Nhờ đó, người đọc có thể trải nghiệm cảnh đẹp của những địa điểm này một cách sống động và trực quan hơn.

Việc ứng dụng công nghệ thực tế ảo (VR) vào báo chí có thể mang lại nhiều lợi ích, bao gồm: (1) Tăng tính tương tác: VR cho phép người đọc có thể tương tác với nội dung báo chí một cách trực quan hơn, giúp tăng tính tương tác và thu hút độc giả; (2) Tăng tính chân thực: VR cho phép người đọc có thể trải nghiệm một cách chân thực hơn, giúp tăng tính chân thực của nội dung báo chí; (3) Tăng tính độc đáo: VR cho phép người đọc trải nghiệm những nội dung độc đáo, khác biệt so với những nội dung thông thường, giúp thu hút độc giả; (4) Tăng tính trải nghiệm: VR cho phép người đọc trải nghiệm một cách đa chiều, giúp tăng tính trải nghiệm của nội dung báo chí; (5) Tăng tính sáng tạo: VR cho phép các nhà báo, biên tập viên có thể sáng tạo ra những nội dung mới, độc đáo và thu hút độc giả hơn.

Việc sử dụng công nghệ thực tế ảo trong báo chí đòi hỏi nhà báo phải có kiến thức về công nghệ và kỹ năng tạo ra nội dung chất lượng. Sự khác biệt lớn nhất của việc áp dụng công nghệ thực tế ảo trong báo chí là khả năng tương tác đặc biệt với người dùng. Để tạo ra các kịch bản tốt, phóng viên cần nắm rõ đặc tính tương tác của thiết bị trải nghiệm mà công chúng sử dụng để xem nội dung. Việc sử dụng thực tế ảo cũng đòi hỏi các thiết bị phần cứng và phần mềm đắt đỏ, do đó, cần được đánh giá kỹ lưỡng về mặt kinh tế. Tuy nhiên, với sự phát triển của công nghệ và nhu cầu của người đọc, việc sử dụng VR trong báo chí truyền thông sẽ tiếp tục được khai thác và phát triển trong tương lai.