Chuyển đổi số: cơ hội và thách thức

Cách mạng công nghệ đang diễn ra mạnh mẽ và chuyển đổi số là một phần quan trọng trong chiến lược phát triển kinh tế của mọi quốc gia. Theo nhận định của Tổng Bí thư Tô Lâm, "Chuyển đổi số là động lực quan trọng phát triển lực lượng sản xuất, hoàn thiện quan hệ sản xuất, đưa đất nước bước vào kỷ nguyên mới". Điều này nhấn mạnh rằng công nghệ số và dữ liệu sẽ đóng vai trò trung tâm trong việc thúc đẩy sự phát triển của Việt Nam trong tương lai.

Chuyển đổi số không chỉ là việc số hóa các hoạt động sản xuất, kinh doanh mà còn là thay đổi căn bản trong cách thức vận hành của xã hội. Trong đó, dữ liệu được coi là "nhiên liệu" cho cuộc cách mạng này. Mỗi ngày, một lượng dữ liệu khổng lồ được tạo ra từ các hệ thống công nghệ, và việc khai thác nguồn dữ liệu này sẽ mang lại lợi ích lớn về cả mặt kinh tế lẫn xã hội. Tuy nhiên, để làm được điều đó, Việt Nam cần phải có chiến lược và nền tảng công nghệ vững chắc.

Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để trở thành trung tâm công nghệ của khu vực và thế giới. Trong bài phát biểu tại sự kiện FPT Techday 2024, ông Trương Gia Bình nhấn mạnh rằng, dù mới bắt đầu, nhưng Việt Nam đã có những bước tiến đáng kể trong ngành công nghệ, đặc biệt là về nhân lực và khả năng sáng tạo. Với đội ngũ kỹ sư, lập trình viên trẻ, tài năng, Việt Nam có thể tự hào là một trong những nơi cung cấp nguồn nhân lực công nghệ chất lượng cao cho các tập đoàn toàn cầu.

Việc phát triển hạ tầng công nghệ, đặc biệt là hạ tầng dữ liệu, sẽ giúp Việt Nam tối ưu hóa nguồn lực sẵn có, tận dụng sức mạnh của con người để gia tăng giá trị trong nền kinh tế số. Các doanh nghiệp công nghệ như FPT đang có những bước đi chiến lược trong việc phát triển sản phẩm, dịch vụ công nghệ mới, đồng thời thúc đẩy quá trình chuyển đổi số trong các ngành, lĩnh vực trọng yếu.

Dữ liệu: tài nguyên mới của Việt Nam

Mới đây, Nghị quyết 175 /NQ-CP của Chính phủ về phê duyệt Đề án Trung tâm dữ liệu quốc gia xuất phát từ Đề án 06 "Phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022-2025, tầm nhìn đến năm 2030" là bước đi quan trọng để tạo nền tảng cho các chính sách và chiến lược dữ liệu quốc gia. Trong khuôn khổ Nghị quyết 175, Chính phủ cũng nhấn mạnh việc phát triển cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin hiện đại và tạo ra một hệ thống dữ liệu minh bạch, dễ tiếp cận và dễ chia sẻ. Bên cạnh đó, việc xây dựng các hệ thống dữ liệu quốc gia, như cơ sở dữ liệu dân cư, tài chính, đất đai, sẽ tạo ra một nền tảng vững chắc để ứng dụng các công nghệ tiên tiến như AI, Big Data, Blockchain vào quản lý, điều hành và phát triển kinh tế. Chia sẻ và kết nối dữ liệu giữa các cơ quan, ngành nghề là yếu tố quan trọng trong việc tạo ra một nền kinh tế số linh hoạt, sáng tạo và bền vững.

Trong kỷ nguyên số, dữ liệu không chỉ là tài nguyên vô giá mà còn là nguồn lực chiến lược để phát triển kinh tế. Dữ liệu có thể được sử dụng để tối ưu hóa các quy trình sản xuất, dịch vụ công và thậm chí là hình thành những ngành nghề mới trong tương lai. Thực tế, việc khai thác và sử dụng dữ liệu một cách hiệu quả có thể tạo ra các giá trị mới, từ việc cải thiện dịch vụ công cho đến việc phát triển các ứng dụng và sản phẩm công nghệ sáng tạo.

Tuy nhiên, việc khai thác dữ liệu không phải là một công việc đơn giản. Cần có hệ thống hạ tầng công nghệ mạnh mẽ, bảo mật thông tin và cơ chế chia sẻ dữ liệu rõ ràng giữa các cơ quan, doanh nghiệp và người dân. Như ông Nguyễn Hoàng Minh, Tổng Giám đốc FPT IS chia sẻ, “Dữ liệu giống như dầu mỏ, nó có giá trị lớn nhưng phải qua nhiều công đoạn để có thể khai thác và biến thành sản phẩm thực tế”. Cùng với đó, các cơ quan chức năng cần xây dựng các chính sách pháp lý phù hợp, đảm bảo tính minh bạch trong việc thu thập và chia sẻ dữ liệu.

Hà Nội: hình mẫu thành công trong chuyển đổi số

Một trong những điển hình thành công trong chuyển đổi số tại Việt Nam là Hà Nội, nơi đã phát triển hệ thống trung tâm dữ liệu điện toán đám mây, giúp cải thiện hiệu quả công tác quản lý, điều hành của chính quyền và các dịch vụ công. Ông Nguyễn Việt Hùng, Giám đốc Sở Thông tin và Truyền thông Hà Nội, cho biết, Hà Nội đang tiếp tục phát triển chiến lược dữ liệu của thành phố với mục tiêu phát triển hạ tầng thông minh và dịch vụ công trực tuyến. Việc sử dụng dữ liệu hiệu quả sẽ giúp Hà Nội không chỉ quản lý tốt hơn mà còn tạo ra nhiều cơ hội cho các doanh nghiệp và người dân trong việc tiếp cận các dịch vụ công.

Dữ liệu là tài sản vô giá của quốc gia và là yếu tố quyết định trong cuộc cách mạng chuyển đổi số mà Việt Nam đang theo đuổi. Để nắm bắt cơ hội và vươn lên trong kỷ nguyên số, Việt Nam cần xây dựng một nền tảng dữ liệu mạnh mẽ, kết hợp với các chiến lược công nghệ tiên tiến để khai thác tối đa giá trị của dữ liệu. Các doanh nghiệp công nghệ, chính phủ và cộng đồng cần phối hợp chặt chẽ để phát triển các giải pháp sáng tạo, xây dựng môi trường thuận lợi cho việc chia sẻ, bảo mật và sử dụng dữ liệu một cách hiệu quả. Nếu làm được điều này, Việt Nam sẽ không chỉ trở thành trung tâm công nghệ của khu vực mà còn là cái nôi cung cấp tài năng công nghệ cho thế giới.