Yêu Cầu Về Chất Lượng Đội Ngũ Giảng Viên Đại Học Trong Bối Cảnh Chuyển Đổi Số: Tổng Quan Nghiên Cứu Tại Việt Nam
Bài viết này tổng hợp và phân tích các nghiên cứu trong nước và quốc tế liên quan đến chuyển đổi số nói chung và chuyển đổi số trong giáo dục đại học nói riêng. Thông qua các phương pháp nghiên cứu lý luận như phân tích, tổng hợp, hệ thống hóa và khái quát hóa, bài viết làm rõ khái niệm, bối cảnh chuyển đổi số trong giáo dục đại học, đồng thời nhấn mạnh vai trò quan trọng của đội ngũ giảng viên trong quá trình này. Từ đó, xác định những phẩm chất và năng lực cần thiết để giảng viên đáp ứng yêu cầu của chuyển đổi số. Các kết quả nghiên cứu trong bài có thể là tài liệu tham khảo hữu ích cho các nhà nghiên cứu, đồng thời cung cấp cơ sở để xây dựng chương trình đào tạo và bồi dưỡng giảng viên phù hợp với bối cảnh số hóa hiện nay.
.jpg)
Ảnh minh họa
1. Chuyển Đổi Số Trong Giáo Dục Đại Học
Chuyển đổi số trong giáo dục đại học là việc ứng dụng công nghệ số vào các hoạt động giảng dạy, nghiên cứu và quản lý, làm thay đổi cách thức vận hành của hệ thống giáo dục. Theo Bộ Thông tin và Truyền thông (2021), chuyển đổi số dựa trên các công nghệ cốt lõi của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, bao gồm:
Trí tuệ nhân tạo (AI): Giúp máy móc học hỏi, phân tích dữ liệu và tự động hóa các quy trình giảng dạy, hỗ trợ cá nhân hóa học tập.
Vạn vật kết nối (IoT): Cho phép các thiết bị kết nối Internet, tạo ra môi trường học tập tương tác thông minh.
Dữ liệu lớn (Big Data): Hỗ trợ giảng viên phân tích, đánh giá và tối ưu hóa quá trình giảng dạy và nghiên cứu.
Điện toán đám mây (Cloud Computing): Tạo điều kiện lưu trữ, chia sẻ tài liệu và hợp tác nghiên cứu từ xa một cách hiệu quả.
Theo "Chương trình Chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030" (Thủ tướng Chính phủ, 2020), giáo dục là một trong những lĩnh vực ưu tiên chuyển đổi số. Trong đó, việc ứng dụng công nghệ nhằm hiện đại hóa phương pháp giảng dạy, quản lý học tập và phát triển nền tảng số cho giáo dục đại học là những mục tiêu trọng tâm.
2. Vai Trò Của Giảng Viên Đại Học Trong Bối Cảnh Chuyển Đổi Số
Giảng viên đại học đóng vai trò trung tâm trong việc ứng dụng công nghệ số vào giảng dạy, nghiên cứu và phục vụ cộng đồng. Họ không chỉ truyền đạt tri thức mà còn truyền cảm hứng học tập và nghiên cứu cho sinh viên. Theo Bộ Thông tin và Truyền thông (2021), dù công nghệ phát triển đến đâu, con người vẫn giữ vai trò quyết định trong việc tạo ra và sử dụng tri thức. Vì vậy, giảng viên cần thích ứng với sự thay đổi để hướng dẫn sinh viên tiếp cận tri thức hiệu quả trong môi trường số.
3. Phẩm Chất Và Năng Lực Cần Thiết Của Giảng Viên Đại Học Trong Chuyển Đổi Số
Để đáp ứng yêu cầu của giáo dục đại học trong bối cảnh chuyển đổi số, giảng viên cần có các phẩm chất và năng lực phù hợp:
Phẩm chất số: Bao gồm sự sẵn sàng thực hiện chuyển đổi số, tinh thần trách nhiệm, khả năng thích ứng, lòng yêu nghề, sự tôn trọng người học, tính trung thực và tinh thần học hỏi không ngừng.
Năng lực số: Bao gồm khả năng sử dụng công nghệ trong giảng dạy, nghiên cứu khoa học, quản lý lớp học, phát triển tài liệu số, cũng như ứng dụng các công nghệ phân tích dữ liệu để nâng cao hiệu quả đào tạo.
4. Hướng Nghiên Cứu Tiếp Theo
Nghiên cứu này đã hệ thống hóa các phẩm chất và năng lực số cần thiết cho giảng viên đại học trong bối cảnh chuyển đổi số. Tuy nhiên, vẫn cần có những nghiên cứu chuyên sâu để xác định các tiêu chí đánh giá cụ thể, từ đó xây dựng chương trình đào tạo và bồi dưỡng giảng viên một cách hiệu quả hơn.