Trong bối cảnh nhu cầu nâng cao kỹ năng nhanh chóng ngày càng tăng, đào tạo nhập vai (immersive training) đang dần thay đổi cách các doanh nghiệp tiếp cận phát triển nguồn nhân lực. Nhờ ứng dụng công nghệ XR (thực tế mở rộng), các doanh nghiệp có thể tiết kiệm thời gian, chi phí và giảm rủi ro cho người lao động thông qua mô hình học tập nhập vai mô phỏng hoàn cảnh thực tế tại nơi làm việc.

Điều này giúp nhân viên được chuẩn bị tốt trước khi bước vào môi trường làm việc thực tế – từ các thao tác vận động theo trí nhớ (muscle-memory) cho đến kỹ năng giao tiếp với khách hàng hoặc xử lý tình huống trong công sở.

Một ví dụ nổi bật cho xu hướng đào tạo ảo đang phát triển là ngành đường sắt – lĩnh vực đòi hỏi kiến thức chuyên môn sâu rộng cả về kỹ thuật lẫn quản lý, tùy theo từng vị trí công tác.

Gần đây, Virtualware – công ty tiên phong trong giải pháp phần mềm doanh nghiệp 3D theo mô hình dịch vụ (SaaS) – đã giành giải Đồng tại hạng mục “Tiến bộ vượt trội trong thực tế tăng cường và thực tế ảo” của Brandon Hall Group, nhờ vào việc tích hợp các mô-đun đào tạo nhập vai cho ADIF – công ty công lập thuộc Bộ Giao thông Vận tải, Di động và Chương trình Đô thị Tây Ban Nha, đóng vai trò chủ lực trong hệ thống đường sắt quốc gia.

Giải thưởng này ghi nhận sự đổi mới trong việc triển khai mô phỏng đào tạo chuyên nghiệp thông qua Hệ thống mô phỏng đào tạo hạ tầng đường sắt (RITS) – một sáng kiến của Virtualware dành riêng cho ADIF trong việc đào tạo vận hành và bảo trì hạ tầng đường sắt.

RITS đã bổ sung vào danh mục các giải pháp doanh nghiệp từng đoạt giải của Virtualware, vốn được ứng dụng tại nhiều tổ chức lớn như GE Vernova và Bộ Quốc phòng Tây Ban Nha.

Bà Rachel Cooke, Giám đốc vận hành của Brandon Hall Group, cho biết các giải thưởng “Excellence in Technology” là minh chứng cho sự đổi mới trong lĩnh vực học tập, quản lý nhân tài và hiệu suất doanh nghiệp, đồng thời khẳng định Virtualware đang góp phần tái định nghĩa năng suất liên phòng ban trong bối cảnh công nghệ không ngừng phát triển.

Giải pháp mô phỏng đào tạo hạ tầng đường sắt (RITS) – Hợp tác giữa Virtualware và ADIF

Kể từ năm 2016, công nghệ VR đã được ADIF ứng dụng trong lớp học và mang lại nhiều kết quả tích cực. Tuy nhiên, những thách thức như chu trình sản xuất dài, thiếu tính tương tác nhóm, và khả năng tích hợp hệ thống còn hạn chế đã làm giảm hiệu quả. Để khắc phục điều đó, ADIF và Virtualware đã phát triển giải pháp mô phỏng đào tạo đường sắt bằng VR, dựa trên nền tảng VIROO – hệ thống XR doanh nghiệp của Virtualware – với cách tiếp cận toàn diện, tập trung vào toàn bộ vòng đời đào tạo.

Hệ thống RITS bao gồm cả phần mềm lẫn phần cứng, đáp ứng toàn diện từ khâu thiết kế mô-đun đào tạo VR, triển khai thực hành, đến đánh giá kết quả học tập.

Các thành phần chính bao gồm:

Content Builder: Công cụ xây dựng nội dung, hỗ trợ tạo môi trường đường sắt 3D chân thực, mô phỏng động lực vật lý, quy trình vận hành và logic hệ thống thực tế.

Exercise Builder: Cho phép giảng viên tích hợp nội dung với tài nguyên đa phương tiện (ảnh, video, văn bản, mô hình 3D) và thiết kế các bài tập theo thứ tự mong muốn.

Session Manager: Giúp quản lý bài học, phân công nhiệm vụ cho học viên, cài đặt thời lượng, theo dõi tiến trình và đánh giá kết quả.

Player: Ứng dụng mà học viên sử dụng để tham gia thực hành – có thể dùng máy tính, kính thực tế ảo hoặc phòng thực tế ảo đa người như trung tâm đào tạo tại Valencia (rộng 120m²).

Giảng viên có thể hỗ trợ trực tiếp trong quá trình học, đồng thời tinh chỉnh các thông số kỹ thuật và giám sát hiệu suất học viên.

Ông Unai Extremo, Giám đốc điều hành Virtualware, chia sẻ: “Dự án này đang định hình lại cách mà các chuyên gia đường sắt được đào tạo, kết hợp công nghệ và học tập thực hành.”

Hướng đến tương lai đào tạo toàn cầu

Phiên bản tiếp theo của nền tảng RITS sẽ được nâng cấp mạnh mẽ với các công cụ xây dựng bài tập tiên tiến, hỗ trợ cấu hình chi tiết các tuyến đường, bố cục không gian riêng biệt theo từng vai trò (lái tàu, trưởng ga, thanh tra, kỹ thuật viên, giám sát…).

Với kiến trúc mô-đun và khả năng triển khai trên nền tảng đám mây, giải pháp này có thể dễ dàng tùy biến và mở rộng cho các cơ quan, nhà điều hành và doanh nghiệp đường sắt trên toàn thế giới. Điều này cũng tạo cơ hội hợp tác quốc tế để phát triển nội dung đào tạo VR cho ngành đường sắt, hướng đến một hệ sinh thái học tập hiện đại, đồng bộ và sẵn sàng cho tương lai.

Được giới thiệu tại các sự kiện quốc tế

RITS đã được trình diễn tại sự kiện mùa thu của Nền tảng phát triển chuyên môn và tài năng (TEDP) do Liên minh Đường sắt Quốc tế (UIC) tổ chức tại Valencia (29–30/10/2024). Các chuyên gia đã có dịp tham quan cơ sở đào tạo hiện đại của ADIF và trải nghiệm trực tiếp hệ thống RITS.

Sắp tới, RITS sẽ tiếp tục được giới thiệu tại Đại hội Đào tạo Đường sắt Thế giới lần thứ 7 vào tháng 4 năm 2025 – đánh dấu bước tiến lớn trong việc quốc tế hóa công nghệ đào tạo VR trong lĩnh vực đường sắt.