Theo báo cáo của PwC, công nghệ nhập vai có thể trở nên phổ biến và thiết yếu như máy tính cá nhân hay laptop trong vài năm tới. Công nghệ đang tiến hóa nhanh chóng: chúng ta không chỉ dừng lại ở các loại kính VR cơ bản mô phỏng thế giới ảo nữa.

Giờ đây, chúng ta có các hệ thống điện toán không gian (spatial computing) cho phép tương tác nội dung bằng cử chỉ, ánh mắt; các thiết bị phản hồi xúc giác mang đến cảm giác "chạm" thực tế; cùng các cảm biến theo dõi nhịp tim, hành vi và dữ liệu sinh trắc học của người dùng.

Nghiên cứu tập trung vào hai công nghệ nổi bật định hình tương lai không gian làm việc XR: cảm ứng xúc giác và theo dõi người dùng – và cách chúng đang làm thay đổi hoàn toàn trải nghiệm làm việc từ xa và nhập vai.

Theo dõi người dùng và phản hồi xúc giác trong không gian XR

Nhiều yếu tố đang thúc đẩy sự phát triển của các không gian XR ngày càng chân thực: hình ảnh chất lượng cao, âm thanh không gian, công cụ tạo mô hình số (digital twins)... Nhưng cảm biến theo dõi người dùng và công nghệ phản hồi xúc giác là hai thành phần nổi bật nhất, đặc biệt trong môi trường doanh nghiệp.

Theo dõi người dùng bao gồm nhiều công nghệ thu thập và phân tích dữ liệu trong môi trường XR. Bạn có thể quen thuộc với các cảm biến theo dõi tay trên Meta Quest 3 giúp loại bỏ tay cầm, hoặc công nghệ theo dõi ánh mắt trên Vision Pro dùng cho kết xuất foveated, xác thực sinh trắc học, v.v.

Một số công ty còn thử nghiệm nhẫn theo dõi, vòng đeo tay điều khiển cơ (EMG), và cảm biến ngoài có thể theo dõi chuyển động, hành vi, thậm chí cả nhịp tim với độ chính xác cao.

Trong XR, công nghệ này đã vượt xa những ví dụ đơn giản. Các sản phẩm như găng tay TouchDIVER của WEART mô phỏng lực, nhiệt độ, kết cấu giúp việc đào tạo trở nên sống động và thực tế hơn. Bộ đồ toàn thân có phản hồi xúc giác còn được sử dụng trong quân đội hoặc cứu hộ để huấn luyện thực tế hơn trong môi trường nguy hiểm.

Sự kết hợp giữa theo dõi người dùng và phản hồi xúc giác giúp đưa nhiều giác quan hơn vào trải nghiệm XR – mở ra kỷ nguyên tương tác nhập vai hoàn toàn mới: Theo dõi người dùng nâng cao (tay, mắt, hành vi): tạo ra dữ liệu giá trị cho mô phỏng, đánh giá hành vi, xác thực sinh trắc học, và giúp tạo thói quen vận động trong đào tạo. Phản hồi xúc giác: cho phép tương tác vật lý với vật thể ảo – ví dụ bác sĩ phẫu thuật có thể “cảm nhận” dao mổ, nhân viên cứu hộ luyện tập với áp lực nhiệt và va chạm mô phỏng. Một thách thức lớn của làm việc từ xa là cảm giác "mất kết nối". Gọi video giúp nhìn thấy nhau, nhưng hiếm khi tạo cảm giác như đang "cùng hiện diện". XR giúp tái tạo sự hiện diện thông qua: Không gian làm việc XR đang bước vào một giai đoạn phát triển vượt bậc nhờ vào hai công nghệ then chốt: theo dõi người dùng và phản hồi xúc giác. Chúng không chỉ giúp trải nghiệm XR chân thực hơn, mà còn mở ra tiềm năng to lớn trong đào tạo, cộng tác, đánh giá hiệu suất và cải thiện an toàn trong môi trường làm việc hiện đại.