Tổng đàn bò tại Phú Yên hiện có khoảng 190.000 con, chiếm gần 1/4 lượng bò khu vực duyên hải miền Trung. Trong đó, giống bò vàng Phú Yên từ lâu vốn nổi tiếng chịu đựng kham khổ, cày bừa siêng năng, mắn đẻ. Tiến sĩ Đoàn Đức Vũ, chủ nhiệm đề tài, cho biết: “Thịt bò vàng Phú Yên đã được khẳng định chất lượng thơm ngon và bổ dưỡng hơn hẳn các loại thịt bò khác. Tuy nhiên quá trình lai tạo không kiểm soát đã dần làm thay đổi giống bò này. Điều này đặt ra yêu cầu cần phải chọn lọc để phát triển giống bò vàng Phú Yên thành thương hiệu nhằm góp phần thúc đẩy, nâng cao vị thế ngành chăn nuôi bò ở tỉnh”.

Nhóm nghiên cứu đã xác định được những đặc điểm cơ bản về nguồn gốc, ngoại hình và thể chất, khả năng sinh trưởng và sinh sản, xây dựng mô hình nuôi dưỡng, cải tiến giống bò vàng Phú Yên. Đây là một bước quan trọng để phục tráng toàn diện giống bò vàng Phú Yên đến hộ chăn nuôi và tiến đến xây dựng tiêu chuẩn kinh tế - kỹ thuật để quảng bá giống bò vàng Phú Yên trở thành thương hiệu. Các nhà khoa học đã sử dụng phương pháp ghép phối bò đực và bò cái thuần để cho ra thế hệ đời con. Tiếp đó là việc xây dựng quy trình chăn nuôi cải tiến để xác định chỉ tiêu kinh tế kỹ thuật giống bò vàng Phú Yên.

Giống bò vàng Phú Yên thường có màu vàng toàn thân nhưng ở vùng bụng, yếm, bên trong đùi màu vàng nhạt. Bò đực ở xung quanh mắt thường có màu trắng hoặc vàng nhạt, còn ở phần cổ có màu sậm hơn; tai ngắn và không cụp xuống. Ở con cái thì u, yếm và dậu không phát triển, bốn chân nhỏ. Đây là đặc điểm để phân biệt bò vàng thuần giống Phú Yên với bò có máu lai. Việc chăn nuôi bò vàng theo phương thức bán chăn thả đã nhiều năm qua mang lại hiệu quả kinh tế cho nông dân trong tỉnh. Đặc biệt, bò mang tính hàng hóa đã phát triển lâu đời ở nhiều vùng đồi núi của tỉnh, giải quyết lao động nông nhàn rất hiệu quả.

Theo tiến sĩ Đoàn Đức Vũ: “Để phục tráng và phát huy thương hiệu giống bò vàng Phú Yên, đòi hỏi phải được đầu tư nghiêm túc trong thời gian dài. Cần phải sử dụng tiêu chí bò vàng để chọn lọc thế hệ bố mẹ tốt, nhằm tạo ra đời con có khả năng sinh trưởng, phát triển tốt hơn. Tiếp đó, cần chuyển đổi chăn nuôi từ phương thức quảng canh sang chăn nuôi bán chăn thả có bổ sung thức ăn tại chuồng”. Để nâng cao số lượng và chất lượng thịt của bò vàng Phú Yên, điều kiện chuồng trại phải được chú trọng cải tạo, đặc biệt là đưa vào sử dụng máng ăn, máng uống và tạo sân vận động cho bò. Bên cạnh đó, cần phải thâm canh các giống cỏ, sử dụng rơm, ngọn mía, sắn lát để tạo nguồn thức ăn cho đàn bò.

Việc bổ sung thức ăn giàu dinh dưỡng vô cùng cần thiết ở giai đoạn bò mang thai, giai đoạn nuôi con và vỗ béo đàn bò trước khi đưa vào làm thịt.

Kết quả đề tài mang lại là bảo tồn và phát triển giống bò vàng Phú Yên trong hệ thống chăn nuôi hiệu quả, bền vững. Đây là cơ sở đề các cá nhân, tổ chức trong tỉnh sản xuất kinh doanh giống bò này đăng ký tiêu chuẩn chất lượng giống, tạo niềm tin và sự ổn định trong thương mại. Để thương hiệu bò vàng từng bước được khẳng định, cần triển khai cho các cá nhân, tổ chức trong tỉnh dựa trên các kết quả nghiên cứu về giống bò vàng để đăng ký tiêu chuẩn chất lượng giống, tạo niềm tin và sự ổn định trong thương mại. Hy vọng, thương hiệu bò vàng Phú Yên sẽ ngày càng được nâng chất, đem lại hiệu quả kinh tế cho người chăn nuôi và tạo ra những sản phẩm chất lượng chất lượng cao liên quan xuất xứ từ Phú Yên.