Hoạt động bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ đã trở thành truyền thống của nhiều nước trên thế giới, ở Việt Nam vấn đề này được đề cập từ những năm 1980 và gần đây nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế xã hội của đất nước, đặc biệt là trong thời kỳ hội nhập kinh tế quốc tế thì càng được quan tâm. Luật sở hữu trí tuệ được Quốc hội thông qua ngày 29 tháng 11 năm 2005 và có hiệu lực từ ngày 1 tháng 7 năm 2006.  Tại kỳ họp lần thứ 5 năm 2009 – Quốc hội Khóa XII, một lần nữa Luật sỡ hữu trí tuệ 2005 đã được sửa đổi, bổ sung một số điều để phù hợp hơn với tình hình thực tế.  Đây chính là căn cứ pháp lý để các cấp, các ngành triển khai thực hiện.

Ở Sóc Trăng  các doanh nghiệp vừa và nhỏ chiếm đa số  và phần lớn vẫn chưa nhận thức được tầm quan trọng của việc xác lập quyền Sở hữu trí tuệ trong hoạt động sản xuất kinh doanh, nên chưa chủ động thực hiện tạo dựng và xác lập tài sản trí tuệ của mình và một phần là lo ngại chi phí đăng ký.

Để tăng cường công tác này, từ năm 2009 Sở Khoa học và công nghệ tỉnh Sóc Trăng đã chủ trì thực hiện dự án “Hỗ trợ doanh nghiệp tỉnh Sóc Trăng xác lập quyền sở hữu trí tuệ về nhãn hiệu hàng hóa và kiểu dáng công nghiệp”, nhằm hỗ trợ cho các doanh nghiệp, các cơ sở sản xuất kinh doanh trên địa bàn tỉnh đăng ký xác lập quyền Sở hữu công nghiệp. Sau khi được xét chọn, doanh nghiệp  được hỗ trợ toàn bộ phí, lệ phí nộp hồ sơ xin xác lập quyền đối với nhãn hiệu hàng hóa và kiểu dáng công nghiệp đăng ký trong nước. Và dự án đã được các địa phương cũng như nhiều cơ sở sản xuất kinh doanh trong tỉnh đón nhận.

Điển hình như Hợp tác xã Artemia- Vĩnh Châu. Tuy mới được thành lập vào đầu năm 2011, và còn trong giai đoạn định hướng dịch vụ về giống, nuôi trồng, kết họp thu mua, chế biến và xuất khẩu trứng bào xác Artemia, cũng như dự kiến đưa vào nuôi kết hợp với một số loài thủy hải sản khác. Nhưng nhận thấy ích lợi từ việc đăng kí bảo hộ quyền sở hữu công nghiệp cho sản phẩm độc đáo, nhất là định hướng xuất khẩu sản phẩm trong thời gian tới và đặc biệt là trứng bào xác Artemia Vĩnh Châu - được đánh giá là có hàm lượng đạm cao nhất thế giới so với sản phẩm cùng chủng loại ở các vùng khác, nước khác, nên hợp tác xã đã đăng kí tham gia vào dự án để khẳng định quyền sở hữu công nghiệp sản phẩm Artemia Vĩnh Châu – Sóc Trăng. Ông Đinh Hoàng Vũ-  Chủ nhiệm HTX Artemia Vĩnh Châu cho biết “ Trên thị trường hiện nay cũng có sản phẩm trứng Artimia nhập về từ Mỹ, Trung quốc, Ấn độ. Nên việc đăng ký nhãn hiệu Artimia – Vĩnh Châu để chúng ta bảo tồn được giá trị, chất lượng sản phẩm của mình và cho thị trường trong và ngoài nước phân biệt được chủng loại hàng hoá để dể khâu tiêu thụ” còn Ông Nguyễn Chí Công-  Phó Chủ tịch UBND huyện Vĩnh Châu nói về vấn đề đăng kí cho một số mặt hàng truyền thống ở địa phương, tầm quan trọng của việc đăng kí này “Việt Nam chúng ta đã tham gia vào WTO, nên địa phương cũng quan tâm chỉ đạo đăng ký một số thương hiệu mang tính chất đặc thù của địa phương như “ Hành tím Vĩnh Châu”, gần đây chúng tôi đề nghị đăng ký thêm nhãn hiệu Artimia – Vĩnh Châu vì đây là những sản phẩm đặc thù của địa phương. Thời gian qua có đăng ký thương hiệu nên việc thực hiện xuất khẩu đem lại giá trị kinh tế cao, các nơi cũng biết đến sản phẩm của địa phương mình”.

Dự án “Hỗ trợ doanh nghiệp tỉnh Sóc Trăng xác lập quyền sở hữu trí tuệ về nhãn hiệu hàng hóa và kiểu dáng công nghiệp”, được thực hiện trong thời gian  24 tháng  kể từ tháng 5- 2009.  Tính đến thời điểm này, dự án đã tổ chức 01 lớp tập huấn hướng dẫn xây dựng, bảo hộ, quản lý và khai thác tài sản trí tuệ trong doanh nghiệp. Biên soạn và xuất bản tài liệu về “Tạo dựng Nhãn hiệu hàng hóa” và “Kiểu dáng công nghiệp”. Khảo sát thực tế tại các doanh nghiệp có  nhu cầu đăng ký bảo hộ sở hữu công nghiệp. Qua đó đã hỗ trợ đăng ký xác lập quyền Sở hữu công nghiệp cho 27 doanh nghiệp trong tổng số 35 hồ sơ đăng kí. Bao gồm nhiều nhóm hàng, ngành hàng. Trong đó đáng chú ý là các mặt hàng được xem là truyền thống, đặc thù của Sóc Trăng như: Bánh pía, lạp xưỡng, Khô trâu , Mắm tép ,  Hành tím …

Dự án tuy đã có tác động và đạt hiệu quả đáng ghi nhận, tạo sự  chuyển biến đáng kể trong nhận thức của các chủ cơ sở,  giới doanh nghiệp. Nhưng theo nhận định chung của ngành chức năng thì vấn đề đăng kí quyền sở hữu trí tuệ, sở hữu công nghiệp ở tỉnh ta vẫn còn khá khiêm tốn, rất cần được đẩy mạnh hơn nữa trong thời gian tới. Ông Trương Hoàng Nguyên - Trưởng phòng Sở hữu trí tuệ , ATBX và TT- Sở KH&CN  Sóc Trăng có nhận xét “ Ở Sóc Trăng đa số các doanh nghiệp vừa và nhỏ và các cơ sở sản xuất kinh doanh do đó mức độ quan tâm về đăng ký và xác nhận quyền sở hữu trí tuệ của mình còn hạn chế. Ở gốc độ phòng chuyên môn, chúng tui đã tham mưu cho ban giám đốc tổ chức nhiều hình thức tuyên truyền để các doanh nghiệp quan tâm hơn cho việc xây dựng, xác lập quyền đăng ký bảo hộ sở hữu trí tuệ cho các sản phẩm của mình. Trong thời gian tới chúng tui tiếp tục  đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phối hợp với các ngành chuyên môn để thông tin cho đối tượng sản xuất – kinh doanh hiểu sâu hơn về luật sở hữu trí tuệ”.

Việc đăng kí sở hữu trí tuệ, bảo hộ sản phẩm không quá phức tạp và tốn kém nhưng là cánh cửa cho sự phát triển của doanh nghiệp, nhất là các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Đăng kí bảo hộ sẽ làm tăng giá trị thương mại của sản phẩm,  là tài sản quan trọng của nhà sản xuất trước tình trạng hàng giả hàng nhái ngày càng tràn lan như hiện nay. Chính vì thế, đẩy mạnh công tác này ở tỉnh ta là một điều tất yếu và cần thiết nhất là trong xu thế canh tranh và hội nhập kinh tế quốc tế như hiện nay.