Trở lại câu chuyện thương hiệu “Coffe-Đức Lập-Đắk Mil” của Hợp tác xã Dịch vụ nông nghiệp Minh An, xã Đức Minh (Đắk Mil) thì qua tìm hiểu, chúng tôi được biết, từ quá trình xây dựng, rồi đến quảng bá là do doanh nghiệp tự mày mò. Cũng vì “tự làm”, nên việc đăng ký thương hiệu cho cây cà phê của đơn vị này gặp nhiều khó khăn. Ngoài những vướng mắc về thủ tục (tự làm) thì khi làm xong, nhưng vốn hạn hẹp kéo theo việc quảng bá và bảo vệ thương hiệu là cả một câu chuyện dài đối với đơn vị này. Được biết, hiện nay thương hiệu “Coffe-Đức Lập-Đắk Mil” đã được nhiều bạn hàng ở các nước Mỹ, Ôxtrâylia, Canađa, Trung Quốc biết đến, nhưng nếu nhìn lại quá trình xây dựng thương hiệu của doanh nghiệp này mới thấy “đơn thương độc mã”… Khi chúng tôi hỏi về việc bảo vệ cũng như duy trì thương hiệu “Coffe-Đức Lập-Đắk Mil” thì ông Nguyễn Văn Toàn, Chủ nhiệm Hợp tác xã Dịch vụ nông nghiệp Minh An nói: “Hiện tại, hoạt động sản xuất kinh doanh của đơn vị đang gặp nhiều khó khăn, nên để giữ được thương hiệu trước những yếu tố tác động khác thì doanh nghiệp đang phải “gồng mình” làm”. Còn ở câu chuyện xây dựng thương hiệu cho cây hồ tiêu ở huyện Đắk R’lấp được Sở Khoa học và Công nghệ triển khai mấy năm trước đây, dù được Sở đánh giá, chuẩn bị đề tài từ trước, nhưng khi mới triển khai được một thời gian ngắn thì thương hiệu này đã bị “chết” khi chưa lọt lòng. Tìm hiểu được biết, chỉ vì một lẽ rất đơn giản, khi giá hồ tiêu giảm thì người dân quay lưng lại với việc xây dựng thương hiệu, nên đơn vị chủ trì cũng… đành chịu.

Xoay quanh vấn đề xây dựng thương hiệu cho hàng nông sản, ông Nguyễn Đức Luyện, Giám đốc Sở Nông nghiệp và PTNT cho biết: “Đến giờ thì tỉnh vẫn chưa có chính sách cụ thể về việc xây dựng thương hiệu cho hàng nông sản. Chính vì chưa có lộ trình cụ thể, nên đến giờ ngành Nông nghiệp cũng chưa thể triển khai các công tác xúc tiến xây dựng thương hiệu cho hàng nông sản vì thiếu kinh phí và con người. Trước thực tế bức xúc của quá trình hội nhập cũng như để nâng cao giá trị hàng hóa nông sản tỉnh nhà thì Sở cũng đã chỉ đạo các đơn vị chuyên môn triển khai những bước hỗ trợ xây dựng thương hiệu. Cụ thể, Sở sẽ tận dụng nguồn vốn từ Chương trình hỗ trợ ngành nông nghiệp và phát triển nông thôn để xây dựng thương hiệu tập thể cho các cây trồng chủ lực của tỉnh… Còn về lâu dài, tỉnh cần có cơ chế, chính sách cụ thể để hỗ trợ nông dân, các địa phương xây dựng cũng như phát triển, mở rộng việc quảng bá thương hiệu”. Còn theo ông Trần Đình Mạnh, Chủ tịch UBND huyện Tuy Đức tâm sự: “Như trường hợp xây dựng thương hiệu cho cây khoai lang thì ngoài sự hỗ trợ của Sở Khoa học và Công nghệ, huyện mạnh dạn tìm nhà tư vấn xúc tiến các bước triển khai tiếp theo... Dù được bà con nông dân, các tổ chức ủng hộ, nhưng với nguồn kinh phí hạn hẹp, nên trong quá trình triển khai trên huyện gặp không ít khó khăn. Xây dựng đã khó còn quảng bá lại vất vả hơn nhiều. Điển hình như mỗi lần địa phương đem củ khoai lang đi tham dự hội chợ hàng nông sản ở các vùng, miền khác, dù thời gian diễn ra cả tuần, nhưng hàng trưng bày của huyện mới được vài ngày đã bán hết. Dù biết có nhiều người tiêu dùng quan tâm, nhưng mỗi lần đi như vậy, huyện cũng chỉ đem được vài tạ khoai lang vì không có kinh phí cũng như phương tiện vận chuyển”. Và, như tâm tư của ông Hoàng Mạnh Lâm, Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ, người đã có nhiều trăn trở với việc xây dựng thương hiệu cho hàng nông sản thì hiện nay các cơ quan chuyên môn cũng mới hỗ trợ được những vấn đề về mặt kỹ thuật, thủ tục, còn tất cả phụ thuộc vào từng địa phương và chính người nông dân.

Dẫu không nói, ai cũng biết giá trị của việc xây dựng thương hiệu cho hàng nông sản, nhưng một khi mà người nông dân họ không thấy rõ lộ trình đầu tư, cũng như cấp chính quyền địa phương, các cơ quan chức năng không có đủ cơ chế, chính sách để thực hiện việc này thì họ cũng chẳng “mặn mà” lắm đến chuyện xây dựng thương hiệu, chứ chưa nói đến việc bảo vệ hay quảng bá và mở rộng. Và qua thực tế sản xuất của nông dân, cũng như những tâm sự từ phía các nhà quản lý cho thấy, việc xây dựng thương hiệu cho hàng nông sản ở tỉnh ta là không thể chậm hơn được nữa. Tuy vậy, để làm được điều này, không chỉ người dân mà chính các địa phương, rồi cơ quan chuyên môn cũng cần có cơ chế hỗ trợ cụ thể để họ xây dựng kế hoạch phát triển, chứ không thể làm theo kiểu đăng ký tên xong rồi để thương hiệu “chết” dần như đã từng xảy ra ở nhiều vùng trong cả nước.