Đặc sản miệt vườn 

Cách Sài Gòn khoảng hơn 80 km là địa phận thị xã Long Kháng tỉnh Đồng Nai, đường dẫn vào ấp Hàng Gòn với bạt ngàn cây ăn trái, đây được coi là “miền Tây” thứ 2 bởi chôm chôm và sầu riêng ở đây ngon nổi tiếng. Ngay tại cổng vào ấp là những vườn chôm chôm đỏ rực trái, không khác gì các vườn chôm chôm, sầu riêng tại Bến Tre, Tiền Giang, Vĩnh Long. Quả thật, thiên nhiên đã ưu đãi nơi đây một khí hậu ôn hòa cho cây cối đơm hoa kết trái mà không phải lo bị lũ lụt, bão tố tàn phá như ở miền Trung, miền Bắc hay như ở các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long.

Đến Long Khánh vào giờ nào, nơi chợ lớn, chợ nhỏ, nơi ngã ba đông người, bến xe, bến tàu... người ta dễ bắt gặp một không khí nhộn nhịp của cảnh mua bán, chào mời đủ các loại trái cây. Khách mua tha hồ lựa chọn, người không mua cũng ngắm nhìn thỏa thuê con mắt. Bên cạnh những trái cây “du nhập” từ xa về, thì chôm chôm và sâu riêng Long Khánh là 2 mặt hàng được buôn bán vận chuyển đi các tỉnh xa nhiều nhất. 

Ông Huỳnh Văn Tứ, một chủ vườn chôm chôm ở ấp Hàng Gòn, Long Khánh cho biết: Cái tên Long Khánh đã có từ 170 năm nay. Đất ở đây là đất bazan màu mỡ không chỉ có thuận lợi cho cây cao su, cà phê mà còn các loại cây ăn trái như chôm chôm, sầu riêng cho trái rất nhiều và ngon nổi tiếng. Trước năm 1975, dân cư còn thưa, đất rộng chưa khai phá hết, cây ăn trái còn rất ít, chủ yếu mới trồng các loại cây phổ biến như nhiều nơi khác. Vài ba thập niên gần đây, Long Khánh đã mở rộng diện tích và chủng loại cây có giá trị khác như: chôm chôm, sầu riêng, mít tố nữ, thanh long, nhãn...

Tiến tới VietGap

Mới đây, chôm chôm và sầu riêng Long Khánh của Hợp tác xã (HTX) dịch vụ nông nghiệp Xuân Thanh, thị xã Long Khánh đã được Cục Sở hữu trí tuệ thuộc Bộ Khoa học và Công nghệ cấp Chứng nhận đăng kí nhãn hiệu hàng hóa. Đây là niềm vui cho các nhà vườn vì 2 loại trái cây đặc sản này của Long Khánh đã có thương hiệu và sẽ tạo được thị trường tiêu thụ ổn định.

Ông Nguyễn Văn Thông, Chủ nhiệm HTX Xuân Thanh cho biết, việc chôm chôm và sầu riêng Long Khánh được cấp giấy chứng nhận đăng kí nhẵn hiệu hàng hóa sẽ đưa hai loại trái cây đặc sản này ngày càng có chỗ đứng trên thị trường trong nước và hướng tới XK.

Long Khánh hiện có hơn 3.000 ha chôm chôm và gần 1.400 ha sầu riêng. Sản lượng chôm chôm hàng năm đạt trên 50.000 tấn và sầu riêng đạt khoảng 4.800 tấn. Tuy nhiên, cũng như các loại trái cây khác khi vào vụ thu hoạch rộ, giá chôm chôm và sầu riêng tụt xuống quá thấp các nhà vườn thua lỗ, khiến cho các hộ dân bỏ vườn chuyển qua các loại cây khác làm cho diện tích chôm chôm và sầu riêng giảm đi nhiều.

Đây cũng là trăn trở của nhiều nhà vườn có nhiều năm gắn bó với cây chôm chôm, sầu riêng của vùng đất Đông Nam bộ này. Việc xây dựng được thương hiệu sẽ tạo được thị trường tiêu thụ ổn định, giúp nông dân thâm canh vườn cây tốt hơn, góp phần nâng cao sức cạnh tranh cho trái cây đặc sản địa phương.

Ông Nguyễn Văn Thông cho biết, hiện tại ở Hàng Gòn các nhà vườn đã bắt tay nhau xây dựng thương hiệu cho trái sầu riêng và chôm chôm theo mô hình VietGap (sản xuất nông nghiệp sạch, an toàn), bước đầu sẽ thử nghiệm với 10 ha sầu riêng và khoảng 20 ha chôm chôm, đồng thời cũng tích cực quảng bá 2 loại trái cây này tại các siêu thị cũng như các hội chợ. Đây sẽ là bước chuẩn bị để XK 2 loại trái cây đặc sản này ra thị trường thế giới./.