Ung thư - kẻ giết người tốc hành

Theo ước tính của Globocan năm 2018 có 18,1 triệu ca ung thư mới và 9,6 triệu ca tử vong do ung thư. Trên thế giới, trong số 5 nam hoặc 6 nữ, ít nhất một người có thể bị ung thư, số người còn sống trong vòng 5 năm ước tính là 43,8 triệu người. 5 loại ung thư hàng đầu là ung thư phổi (2.093.876 ca, chiếm 11,6%), ung thư vú (2.088.849 ca, chiếm 11,6%), ung thư đại trực tràng (1.800.977 ca, chiếm 10,2%), ung thư tuyến tiền liệt (1.276.106 ca, chiếm 7,1%), và ung thư dạ dày (1.033.701 ca, chiếm 5,2%).

Hầu hết, số người tử vong đến từ những quốc gia đang phát triển, nơi thiếu thốn nguồn cơ sở vật chất và thuốc men cần thiết để điều trị muôn hình vạn trạng những hệ lụy của căn bệnh quái ác này.

Đã có nhiều công sức và tiền bạc được đổ ra để nghiên cứu phương pháp chữa trị, tuy nhiên phần trăm thành công rất ít. Tessa Therapeutics - một công ty công nghệ sinh học có trụ sở tại Singapore, đã tìm được hướng đi khả quan trong điều trị ung thư với chi phí thấp, mang lại hy vọng cho hàng triệu bệnh nhân. 

Bước tiến đột phá

Cách đây 20 năm, tiến sĩ Malcolm Brenner và nhóm của ông tại Đại học Y khoa Baylor (Mỹ) khi đang nghiên cứu về cơ chế phản ứng miễn dịch tự nhiên của cơ thể chống lại virus đã vô tình tìm ra nền tảng tế bào T đặc trị virus (VST) có tác dụng mạnh mẽ trong tiêu diệt những khối u. Đây là một phát hiện mang tính đột phá trong cuộc chiến chống ung thư, thoát khỏi "lối mòn" hiện nay là chỉ tập trung triệt tiêu khối u có thể làm tổn thương đến các tế bào khỏe mạnh.

Nói một cách nôm na, tế bào ung thư như những tên tội phạm nguy hiểm và hệ thống miễn dịch là cảnh sát đặc nhiệm. Đôi khi, những tên tội phạm này thường quá tinh vi và tìm cách để "trốn" khỏi các cuộc truy lùng của cảnh sát, chúng ẩn mình chờ thời cơ tiếp tục sinh sôi phát triển (khối u ác tính di căn). Để đối phó, nền tảng tế bào T đặc trị virus (VST) như một trường cảnh sát chuyên huấn luyện và trang bị vũ khí đặc biệt là các tế bào T. Các tế bào T lấy chính từ máu bệnh nhân và cơ cấu lại để nhận diện và tiêu diệt các tế bào ung thư, sau đó nhân lên với số lượng lớn và truyền lại vào cơ thể, nơi chúng sẽ tuần tra và phá hủy các đối tượng gây ung thư. Tế bào T tồn tại bền bỉ trong cơ thể, ngay lập tức nhận diện các kháng nguyên của virus có trên bề mặt tế bào khối u, thâm nhập vào khối u và gắn chặt với các kháng nguyên này. Sau khi gắn vào, "cặp đôi" này sẽ giải phóng ra một tế bào "sát thủ" T (hay còn gọi là tế bào T cytotoxic) có thể giết chết những tế bào ung thư ác tính.

Startup nhận đầu tư trăm triệu USD nhờ nghiên cứu chống ung thư.

Công ty hiện tập trung hướng mũi nhọn chiến lược của mình vào liệu pháp tế bào T cho khối u cứng và cho thấy những kết quả thuyết phục. Chúng có khả năng thâm nhập và sống sót trong các khối u rắn đủ lâu để tấn công và tiêu diệt các tế bào ung thư. Hơn nữa, tế bào T đặc trị virus di chuyển đến khu vực khối u và tiêu diệt các tế bào ung thư bằng độ chính xác mà không làm tổn thương các tế bào khỏe mạnh, đem lại hiệu quả điều trị cao và an toàn.

Những thử nghiệm ban đầu VST của Tessa đã mang lại những kết quả triển vọng - tiêu biểu là cuộc thử nghiệm giai đoạn ba ung thư biểu mô vòm họng (NPC), được đánh giá là thử nghiệm tế bào T giai đoạn III lớn nhất thế giới, trên hơn 330 bệnh nhân của 30 bệnh viện, 4 phòng thí nghiệm ở 5 quốc gia. Công ty cũng đang tiến hành thử nghiệm giai đoạn một để điều trị ung thư cổ tử cung và ung thư khoang miệng, dự kiến sẽ chuyển sang giai đoạn hai trong năm 2019. Ngoài ra, Tessa cũng phát triển tổ hợp các chương trình tiền lâm sàng để điều trị các bệnh ung thư phổ biến như ung thư gan và phổi.

Phía sau thành công của Tessa Therapeutics

Khoác chiếc áo blouse trắng và bước vào phòng thí nghiệm, đeo cẩn thận đôi bao tay sát trùng, tiến sĩ John E.Connolly tỉ mỉ lấy mẫu và ghi nhận chi tiết kết quả thí nghiệm tiến hành vào tuần trước, thứ đã khiến ông mong chờ những ngày qua. Với kinh nghiệm 20 năm nghiên cứu về liệu pháp miễn dịch sâu, ông hiện là Giám đốc khoa học dẫn dắt đội ngũ những nhà nghiên cứu trẻ và tài năng tại Tessa Therapeutics.

Tiến sĩ John E.Connolly cùng các đồng nghiệp tại Tessa Therapeutics. 

Người đưa tiến sĩ Connolly về với Tessa, cũng là nhân vật đứng sau hàng loạt những thành công của công ty, là cái tên đầy tâm huyết trong lĩnh vực y tế và công nghệ - Andrew Khoo, đồng sáng lập kiêm Giám đốc điều hành Tessa. Ông đạt bằng cử nhân hóa học của Đại học Stanford, sau đó bắt đầu sự nghiệp tại Hiệp hội phát triển kinh tế Singapore. Ông từng làm nhiều vị trí ở những ngân hàng quốc tế như JP Morgan, Citigroup, đảm nhận vị trí giám đốc điều hành của những công ty công nghệ sinh học như Vyriad và Enloefen Bio. Năm 2001, ông cùng tiến sĩ Malcolm và Francis Chua thành lập nên Tessa Theratheupics.

Với những giá trị thực sự mang lại cho ngành y tế nói riêng và cho nhân loại nói chung, ngày 22/12/2017, công ty đã gọi vốn thành công 80 triệu USD do Temasek dẫn đầu. Andrew Khoo cho biết rất hài lòng với vòng gọi vốn này và sẽ sử dụng nguồn tiền để cải tiến ống dẫn lâm sàng, đưa ra các liệu pháp mới dựa trên nền tảng tế bào T đặc trị virus vào các thử nghiệm lâm sàng.

"Tessa cũng đang lên kế hoạch mở rộng ra toàn cầu và phát triển thêm các liệu pháp mới hướng tới điều trị các bệnh ung thư khác",  Andrew Khoo chia sẻ.

Ngày 16/4/2018, Tessa huy động thành công thêm 50 triệu USD, đưa tổng số vốn huy động được lên đến 130 triệu USD. Cũng trong năm 2018, Tessa Therapeutics và Bệnh viện nghiên cứu nhi St. Jude, Mỹ công bố quan hệ hợp tác chiến lược nhằm thúc đẩy điều trị miễn dịch cho bệnh ung thư ở trẻ em, giúp điều trị các khối u não cấp cao, trong đó nhiều kháng nguyên ung thư sẽ được nhắm tới bằng tế bào T đặc trị virus biến đổi thụ thể kháng nguyên dạng khảm (CAR).

Với những khoản đầu tư lớn vào công nghệ và con người, Tessa đang nỗ lực không ngừng để vận hành và cung ứng mạnh mẽ liệu pháp điều trị tế bào T đến một số lượng lớn bệnh nhân ở 5 quốc gia và mở rộng ra toàn cầu.