Theo Bộ Công Thương, trong vòng 4 tháng đầu năm, 8 lô hàng nông sản và 9 lô hàng thủy sản của nước ta XK sang châu Âu đã bị hệ thống Cảnh báo nhanh của EU phát hiện chứa các chất vượt mức cho phép hoặc bị cấm sử dụng trong thực phẩm theo tiêu chuẩn EU. Phía EU đã ngay lập tức gửi thông báo từ chối nhập hoặc tiến hành giám sát chặt chẽ đối với một số mặt hàng nông sản và hải sản nhập khẩu từ Việt Nam.

Ngoài thị trường EU, Nhật Bản cũng đã phát hiện nhiều nông sản của nước ta như thanh long, rau mùi tàu có dư lượng thuốc BVTV vượt quá giới hạn cho phép của nước này. Với những doanh nghiệp vi phạm, Nhật Bản dự kiến sẽ áp lệnh kiểm tra 100% tất cả các sản phẩm cùng loại. Bên cạnh đó, nước này sẽ tăng cường kiểm tra các mặt hàng cùng loại XK từ Việt Nam.

Đảm bảo nông sản chế biến có dư lượng thuốc BVTV ở ngưỡng cho phép

Lý giải nguyên nhân các lô hàng nông sản của nước ta khi XK ra thị trường nước ngoài bị trả về hoặc bị áp lệnh kiểm soát gắt gao, ông Võ Quan Huy - Giám đốc Công ty TNHH Huy Long An - cho rằng, do chất lượng các lô hàng nông sản đó thực sự có vấn đề, dư lượng thuốc BVTV quá ngưỡng cho phép theo quy định của nước xuất đến. Cạnh đó, quy định của các nước khác so với chúng ta. Như hàng XK sang Mỹ thì họ đòi hỏi phải có chiếu xạ, còn hàng xuất sang Nhật đòi hỏi phải xông nước nóng, khử trùng bằng nhiệt.

Còn theo ông Vương Trường Giang - Trưởng phòng An toàn thực phẩm (ATTP) - Cục BVTV (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn), nguyên nhân chính của tình trạng trên là do việc áp dụng mức dư lượng tối đa cho phép (MRL) của thuốc BVTV, nông sản giữa các nước và Việt Nam đang có sự khác nhau.

Trước tình hình đó, Cục BVTV đã có văn bản yêu cầu các nhà XK Việt Nam phải tìm hiểu, theo dõi và tuân thủ đúng các quy định về vệ sinh, ATTP của Nhật Bản, tránh gây thiệt hại về kinh tế cũng như uy tín XK của nông sản Việt Nam. Các doanh nghiệp rà soát quy trình sản xuất, thu gom, XK; thực hiện ngay các biện pháp phòng ngừa, bảo đảm kiểm soát nguồn hàng từ sản xuất ban đầu, tránh tái diễn tình trạng vi phạm. Sự vênh nhau về các mức quy định tối đa dư lượng thuốc BVTV giữa Việt Nam và các nước đang gây khó cho hàng nông sản XK trong nước. Để giải bài toán này, ông Vương Trường Giang khuyến nghị, các doanh nghiệp Việt phải nắm bắt thông tin của thị trường XK xác định rõ thị trường XK của mình là nước nào, những quy định về ATTP ở nước đó ra sao? Trên cơ sở đó, cân nhắc nên sử dụng các loại thuốc BVTV phù hợp với quy định ATTP của thị trường XK. Mặt khác, quy hoạch vùng sản xuất, sản xuất theo chuỗi giá trị gắn với thị trường XK.

"Để tránh rơi vào trường hợp không đáng có như trên, trước khi XK thì doanh nghiệp cần thông qua nhà nhập khẩu để tìm hiểu quy định của nước nhập khẩu" - ông Võ Quan Huy nhấn mạnh.