Trong lĩnh vực an toàn công nghiệp và môi trường, công nghệ trích ly dầu thực vật bằng dung môi hữu cơ hoặc tinh luyện bằng phương pháp hoá học đang được các nước trên thế giới đánh giá là nhiều nguy cơ cháy, nổ và ô nhiễm môit rường.

Một trong những thành tựu KH&CN trên thế giới liên quan đến chế biến dầu thực vật hiện nay là dùng phương pháp enzyme để làm tăng hiệu suất trích ly và giá trị sử dụng của các loại dầu dừa, dầu đậu tương, dầu mầm ngô, dầu lạc, dầu cám gạo... Ngoài ra, phụ phẩm bã sau khi tách dầu có thể được tiếp tục xử lý bằng công nghệ enzyme hoặc vi sinh để nâng cao giá trị, góp phần làm cho việc khai thác tài nguyên vùng nguyên liệu được hiệu quả nhất.

Nhằm tiếp cận công nghệ chế biến tiên tiến phù hợp để đa dạng hoá sản phẩm, nâng cao chất lượng và khả năng cạnh trạnh đối với sản phẩm có lợi thế và có triển vọng xuất khẩu như dầu cám gạo, nhóm tác giả do TS Nguyễn Thị Minh Nguyệt làm chủ đề tài đã cùng nhau nghiên cứu để xác định một số enzyme thích hợp để chiết tách dầu béo, thu hồi protein trong cám gạo và xử lý các phụ phẩm nhằm nâng cao giá trị kinh tế của việc tận dụng các phụ phẩm, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm cho sản phẩm và quá trình sản xuất.

Qua quá trình nghiên cứu đề tài đã thu thập và phân tích để đánh giá chất lượng của 5 loại cám gạo. Trong điều kiện thí nghiệm, loại cám gạo được đánh giá có hàm lượng dầu cao nhất là cám lau bóng của loại gạo hạt trong.

Xác định được quy trình chiết xuất dầu cám gạo bằng phương pháp enzyme: nguyên liệu dùng để chiết xuất dầu cám là cám gạo có hàm lượng dầu không dưới 14%; cám phải được xử lý nhiệt trước khi xử lý enzyme; các enzyme có thể dùng để chiết xuất dầu cám gạo đạt hiệu quả cao là protease, hemicellulase và carbohydrase; liều lượng enzyme carbohydrase thích hợp để chiết xuất dầu cám gạo là 0,1%; thời gian xử lý enzyme carbohydrase là từ 30 phút đến 2 giờ; pH môi trường khuấy trộn sau khi xử lý enzyme: pH10; hiệu suất chiết xuất dầu cám gạo: 77,5%.

Thêm vào đó là xác định được quy trình thu nhận protein cám gạo, quy trình thu nhận xơ hoà tan từ bã cám gạo. Đã áp dụng các quy trình để sản xuất thử nghiệm và có sản phẩm mẫu: dầu cám gạo, chiết xuất protein cám gạo, xơ hoà tan từ cám gạo. Có kết quả phân tích đánh giá chất lượng các sản phẩm dầu cám gạo, chiết xuất protein cám gạo, xơ hoà toan từ cám gạo.

Có thể tìm đọc toàn bộ Báo cáo KQNC Đề tài (số lưu trữ: 7776/2010) tại Cục Thông tin KH&CN Quốc gia (http://db.vista.gov.vn).