Trong quá trình thực hiện các thao tác công nghệ như: khoan mở vỉa, chống ống, trám xi măng, dập giếng, sửa chữa, khai thác dầu khí… tại vùng vỉa lân cận đáy giếng khoan khai thác xảy ra một loạt quá trình hoá lý gây ra sự nhiễm bẩn vùng cận đáy giếng. Hiện tượng nhiễm bẩn này hạn chế rất lớn khả năng cho dòng sản phẩm của giếng.

Để phục hồi tính thấm của vỉa chứa vùng cận đáy giếng, người ta dùng nhiều nhóm phương pháp như: nhóm các phương pháp hoá học; nhóm các phương pháp nhiệt học và nhóm các phương pháp cơ học. Các phương pháp trong từng nhóm đang ngày càng được nghiên cứu hoàn thiện. Ở Việt Nam, việc nghiên cứu, đứa vào ứng dụng các phương pháp xử lý vùng cận đáy giếng đã được XNLD Vietsopetro quan tâm thoả đáng vì thực tế cho thấy, một số lượng khá lớn giếng khoan vỉa cát kết ở mỏ Bạch Hổ của XNLD Vietsopetro bị bít nhét nhiễm bẩn bởi asphanten, nhựa và parafin. Sự nhiễm bẩn các chất hữu cơ như vừa nêu đang có xu hướng ngày càng tăng vì trong quá trình khai thác nhiệt độ và áp suất vỉa đang giảm dần. Điều này dẫn đến sản lượng khai thác dầu bị giảm. Chính vì vậy, nhóm tác giả tại Chi nhánh Viện Dầu khí Việt Nam - Trung tâm Ứng dụng và Chuyển giao công nghệ đã đưa ra đề tài này nhằm giải quyết vấn đề cấp bách vừa nêu, mà mục tiêu cuối cùng là làm tăng trữ lượng khai thác dầu thô, tăng hiệu quả kinh tế xã hội. Ngoài ra, kết quả nghiên cứu có thể áp dụng vào một số mỏ khác trên thềm lục địa Việt Nam.

Giải pháp dùng nhiệt là một trong những phương pháp hiệu quả trong xử lý vùng cận đáy giếng loại giếng chịu nhiễm bẩn của lắng đọng hữu cơ và phương pháp nhiệt hoá học sử dụng phản ứng toả nhiệt giữa bột Mg và axit là một trong những phương pháp nhiệt được sử dụng có hiệu quả. Giải pháp công nghệ kết hợp hai phương pháp - kết hợp xử lý axit với xử lý nhiệt góp phần tăng hiệu quả xử lý vụng cận đáy giếng bị nhiễm bẩn bởi cả hai dạng nhiễm bẩn vô vơ và hữu cơ.

Nhóm tác giả đã nghiên cứu điều kiện địa chất, đặc tính đá vỉa cát kết ở mỏ của XNLD Vietsopetro đối tượng dự định áp dụng kết quả nghiên cứu, thành phần hệ axit đang dùng cho đối tượng đã cung cấp những dữ liệu cần thiết cho định hướng nghiên cứu, cho phép kế thừa phần dung dịch axit sét đang được áp dụng tại Vietsopetro để kết hợp nó với xử lý nhiệt.

Đề tài đã nghiên cứu quy luật chung về phương pháp nhiệt hoá học sử dụng phản ứng giữa axit clohydric và Magie kim loại cho thấy, khối phản ứng bao gồm bột magie axit 15% có thể cho nhiệt độ cao tới 155^oC, tức là cao hơn nhiệt độ vỉa chứa Oligoxen, nên phù hợp cho việc xử lý nhiệt này. Kết quả nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, nên tập trung chú ý vào các vấn đề liên quan tới công nghệ đưa vật liệu phản ứng xuống đáy giếng một cách an toàn, nghiên cứu quy luật về thời gian chờ phản ứng liên quan tới khả năng gặp gỡ của các tập dung dịch mang Magie và dung dịch axit.

Nghiên cứu đã đạt mục tiêu đề ra là cho phép chế tạo được hệ hoá phẩm chuyên dụng và công nghệ cho xử lý vùng cận đáy giếng theo cách kết hợp xử lý axit và xử lý nhiệt nhằm tăng khả năng thu hồi dầu. Kết quả thử nghiệm công nghiệp khẳng định tính hiệu quả của hệ hoá phẩm và công nghệ tiến hành đề ra.

Có thể tìm đọc toàn bộ Báo cáo KQNC Đề tài (số lưu trữ: 8144) tại Cục Thông tin KH&CN Quốc gia (http://db.vista.gov.vn).