Từ ngày 11/6/2012, tất cả các loại thực phẩm, nguyên liệu thực phẩm, phụ gia thực phẩm... khi nhập khẩu vào Việt Nam phải kiểm tra tại cơ quan kiểm tra nhà nước có thẩm quyền. Đây là nội dung vừa được Chính phủ quy định tại Nghị định 38/2012/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều của Luật an toàn thực phẩm.
Phải ghi “hạn sử dụng”
Theo Nghị định, đối với thực phẩm chức năng, thực phẩm bổ sung, thực phẩm bảo vệ sức khỏe, thực phẩm dinh dưỡng y học, thực phẩm tăng cường vi chất và những thực phẩm dễ có khả năng bị hư hỏng do vi sinh vật thì hạn sử dụng an toàn bắt buộc phải ghi "Hạn sử dụng" hoặc "Sử dụng đến ngày". Hạn sử dụng an toàn đối với các thực phẩm khác có thể ghi "Sử dụng tốt nhất trước ngày" phù hợp với loại sản phẩm thực phẩm.
Đối với thực phẩm ghi "Hạn sử dụng" hoặc "Sử dụng đến ngày" thì không được phép bán ra thị trường khi đã quá thời hạn này. Đối với thực phẩm ghi "Sử dụng tốt nhất trước ngày" thì sau thời điểm này thực phẩm vẫn được phép bán ra trên thị trường nếu nhà sản xuất chứng minh được thực phẩm đó an toàn với cơ quan nhà nước có thẩm quyền và phải ghi hạn sử dụng rõ ràng theo một trong hai hình thức "Hạn sử dụng", hoặc "Sử dụng đến ngày". Chỉ nhà sản xuất thực phẩm mới được kéo dài hạn sử dụng cho thực phẩm của mình và hạn sử dụng kéo dài tối đa chỉ bằng hạn sử dụng đã quy định lần đầu tiên.
Nghị định cũng lưu ý, đối với thực phẩm dinh dưỡng y học, thực phẩm bổ sung vitamin, khoáng chất, chất vi lượng không nhằm phổ cập cộng đồng như thức ăn công thức dành cho bà mẹ mang thai, trẻ em dưới 36 tháng tuổi và thức ăn qua ống thông cho người bệnh phải công bố mức đáp ứng so với nhu cầu dinh dưỡng, liều lượng sử dụng của từng đối tượng và hướng dẫn của bác sĩ.
Các thực phẩm bao gói sẵn phải bắt buộc ghi nhãn theo quy định của pháp luật về ghi nhãn thực phẩm. Tùy từng loại thực phẩm bao gói sẵn, ngoài các quy định trên, nội dung bắt buộc ghi nhãn còn phải đáp ứng một số quy định như: thông tin trên nhãn phải đúng bản chất sản phẩm, trung thực, chính xác, rõ ràng, không gây hiểu lầm cho người sử dụng. Tên sản phẩm phải là cỡ chữ lớn nhất, rõ nhất và tối thiểu gấp 3 lần cỡ chữ khác trên nhãn...
Theo Nghị định, trong 6 trường hợp sau, đối tượng sẽ được miễn kiểm tra nhà nước về an toàn thực phẩm đối với thực phẩm nhập khẩu: Thực phẩm mang theo người nhập cảnh để tiêu dùng cá nhân trong định mức được miễn thuế nhập khẩu; thực phẩm trong túi ngoại giao, túi lãnh sự; thực phẩm quá cảnh, chuyển khẩu; thực phẩm gửi kho ngoại quan; thực phẩm là mẫu thử nghiệm hoặc nghiên cứu; thực phẩm là mẫu trưng bày hội chợ, triển lãm.
Cụ thể trách nhiệm của Bộ, ngành liên quan
Nhằm tránh sự chồng chéo cũng như hiện tượng đùn đẩy trách nhiệm quản lý của các cơ quan chức năng trong việc kiểm tra, xử lý các cơ sở vi phạm quy định về chất lượng an toàn vệ sinh thực phẩm (ATVSTP), Nghị định đã phân công cụ thể nhiệm vụ của các bộ ngành liên quan.
Theo đó, các Bộ Y tế, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Công Thương chịu trách nhiệm thanh tra về an toàn thực phẩm trong suốt quá trình sản xuất, chế biến, bảo quản, vận chuyển, xuất bản, nhập khẩu, kinh doanh thực phẩm thuộc lĩnh vực được phân công quản lý theo quy định.
Trong phân công trách nhiệm quản lý nhà nước về ATVSTP, phải đảm bảo nguyên tắc một cửa, một sản phẩm, một cơ sở sản xuất, kinh doanh chỉ chịu sự quản lý của một cơ quan quản lý nhà nước. Trong quá trình quản lý, nếu có vấn đề phát sinh, giao thoa không thể phân định rõ thì Bộ Y tế chủ trì, phối hợp với Bộ NN&PTNT, Bộ Công Thương xây dựngThông tư liên tịch hướng dẫn cụ thể.
Bộ NN&PTNT có trách nhiệm kiểm tra đối với lô hàng thực phẩm xuất khẩu gồm nhiều mặt hàng thuộc thẩm quyền quản lý của từ 2 bộ trở lên.
Đáng chú ý, Bộ Y tế có quyền thanh tra, kiểm tra đột xuất đối với toàn bộ quá trình sản xuất, xuất khẩu, nhập khẩu, kinh doanh thực phẩm thuộc phạm vi quản lý của các Bộ khác trong một số trường hợp: theo chỉ đạo của Thủ tướng hoặc Trưởng Ban chỉ đạo liên ngành trung ương về ATVSTP; phát hiện thực phẩm, phụ gia thực phẩm, chất hỗ trợ chế biến thực phẩm, dụng cụ, vật liệu bao gói, chứa đựng thực phẩm vi phạm có nguy cơ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe người tiêu dùng; hoặc khi có sự khác biệt trong kết luận thanh tra của các bộ quản lý ngành, lĩnh vực; theo đề nghị của bộ quản lý ngành, lĩnh vực…