SỞ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ THÀNH PHỐ CẦN THƠ

Khoa học, công nghệ và Đổi mới sáng tạo - Khơi dậy khát vọng kiến tạo tương lai

Sáng tạo và bảo hộ kiểu dáng công nghiệp – Sự đòi hỏi tất yếu của thị trường

[28/05/2012 15:31]

Ngày nay sở hữu trí tuệ có một vai trò hết sức quan trọng trong phát triển sản xuất và kinh doanh. Trong cơ chế thị trường vai trò của sở hữu trí tuệ có một vi trí đặc biệt. Ngoài các nhãn hiệu, thương hiệu, logo chúng ta thường thấy, thì kiểu dáng sản phẩm (còn gọi là mẫu mã sản phẩm) đang phục vụ trực tiếp cho người tiêu dùng.

Ai ai cũng muốn sắm cho mình những tiện nghi vật dụng đẹp mắt và tiện dụng - đó là vai trò của kiểu dáng trong đời sống. Kiểu dáng là một trong các đối tượng sở hữu công nghiệp (trong sở hữu trí tuệ) được Pháp luật bảo hộ.

Hội nhập  với thế giới và khu vực, Việt Nam nói chung và tỉnh Thanh Hoá nói riêng, sản xuất - kinh doanh đang được phát triển. Hàng hoá trên thị trường rất đa dạng về nhãn hiệu và mẫu mã - kiểu dáng. Chỉ đơn cử một loại mặt hàng thông dụng như chiếc xe đạp cũng ra đời nhiều kiểu dáng đẹp, khác lạ, tiện dụng. Bất cứ một loại mặt hàng nào cũng có rất nhiều hình dạng khác. Sự dạng đó đã cho chúng ta hứng thú và tiện lợi, đáp ứng cho nhiều loại thị hiếu khác nhau.

Theo thuật ngữ khoa học thì mẫu mã sản phẩm gọi Kiểu dáng công nghiệp là hình dạng bề ngoài nhìn thấy được của sản phẩm.Trên thực tế nó được thể hiện bằng các hình khối, đường nét, bao bì đựng sản phẩm, nhãn sản phẩm, .... Doanh nghiệp không thể tồn tại và phát triển, nếu trong sản xuất không đầu tư công nghệ mới tiên tiến và không sáng tạo các mẫu mã sản phẩm mới hợp thị hiếu tiêu dùng. Một mặt hàng mãi mãi không được cải tiến sẽ gây ra sự nhàm chán cho người tiêu dùng. Cùng với sự tiến bộ của sản xuất thì nhiều sản phẩm mới ra đời và đồng thời lại có nhiều kiểu dáng mới ra đời.

Tại tỉnh Thanh Hoá, một số Công ty có mặt hàng xuất khẩu, trong đó có Công ty Tiên Sơn Thanh Hoá (Khu công nghiệp Bắc Bỉm Sơn), theo yêu cầu của khách hàng, hàng năm Công ty phải thiết kế bổ sung 10% kiểu dáng mặt hàng. Đó là một đòi hỏi tất yếu của thị trường.

Điều đáng chú ý là các kiểu dáng công nghiệp thường dễ bị bắt chước, vì vậy các doanh nghiệp cần chú trọng bảo hộ các kiểu dáng mới. Khi được bảo hộ Doanh nghiệp sẽ được cấp Bằng độc quyền Kiểu dáng công nghiệp. Cùng với sự bảo hộ nhãn hiệu, thì việc có được trong tay Bằng độc quyền kiểu dáng công nghiệp sẽ khẳng định thương hiệu của doanh nghiệp trên thị trường. Với sự hội nhập quốc tế, các kiểu dáng và nhãn hiệu còn tiến tới đăng ký bảo hộ ra nước ngoài.

Trong bất cứ lĩnh vực sản xuất nào thì kiểu dáng cũng đóng vai trò quan trọng. Sự lao động sáng tạo miệt mài được ghi nhận luôn luôn đổi mới sản phẩm và minh chứng cho sự không ngừng phát triển của doanh nghiệp.

Việc quan tâm sáng tạo kiểu dáng chưa nhiều, với số ít doanh nghiệp, như : bao bì của Công ty Đường Lam Sơn, các kiểu dáng quả bóng của Công ty DELTA, các kiểu dáng đồ mỹ nghệ của Công ty Tiên Sơn....Đa phần các doanh nghiệp chưa đầu tư sáng tạo, thiết kế kiểu dáng mà nặng vào gia công theo mẫu và bắt chứơc các mẫu mã đã cũ, đã làm mất đi tính cạnh tranh của sản phẩm.

Như vậy, đối với kinh tế thị trường thì mẫu mã hàng hoá (kiểu dáng công nghiệp) là một trong những yếu tố sống còn của doanh nghiệp sản xuất. Vì vậy các cơ sở sản xuất hàng hoá cần luôn quan tâm đến mẫu mã sản phẩm, phải có bộ phận chuyên thiết kế kiểu dáng mới. Một điều cần lưu ý là các kiểu dáng thường dễ bị bắt chước khi tung ra thị trường, nếu như không được bảo hộ độc quyền.  Một sai lầm thường thấy là các doanh nghiệp không thực hiện thủ tục đăng ký các mẫu mã mới một cách kịp thời. Việc đăng ký để bảo hộ cần được làm sớm, trước khi hàng hoá được tung ra thị trường. Có như vậy kiểu dáng  không bị mất tính mới, là yếu tố quan trọng để có thể bảo hộ độc quyền.

Với nền kinh tế thị trường đòi hỏi phải có tính cạnh tranh cao. Ngoài việc tạo một thương hiệu mạnh từ nhãn hiệu và chất lượng sản phẩm, thì việc sáng tạo các sáng chế, các kiểu dáng mới sẽ nâng cao sức mạnh cạnh tranh của doanh nghiệp trên thị trường.

Tuy nhiên còn nhiều doanh nghiệp không ý thức được tầm quan trọng của việc sáng tạo và đăng ký bảo hộ kiểu dáng công nghiệp dẫn đến giảm sút khả năng cạnh tranh của sản phẩm, không lôi cuốn được sự chú ý của người tiêu dùng.

http://skhcn.thanhhoa.gov.vn (lntkhanh)
Bản quyền @ 2017 thuộc về Sở Khoa học và Công nghệ thành phố Cần Thơ
Địa chỉ: Số 02, Lý Thường kiệt, phường Tân An, quận Ninh Kiều, thành phố Cần Thơ
Điện thoại: 0292.3820674, Fax: 0292.3821471; Email: sokhcn@cantho.gov.vn
Trưởng Ban biên tập: Ông Trần Đông Phương An - Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ thành phố Cần Thơ