Ông nhận định như thế nào về tình hình thực hiện hoạt động bảo vệ quyền SHTT, chống hàng giả trong thời gian qua?

Tại Hội nghị tổng kết 5 năm việc thực hiện chương trình hành động 168 về hợp tác phòng và đấu tranh chống xâm phạm quyền SHTT giai đoạn 2006-2010 các bộ, ngành đã đánh giá, tuy hiện nay mức độ xâm phạm quyền SHTT còn khá cao, song chúng ta đã có những nỗ lực để giảm. Ví dụ trong lĩnh vực bản quyền, theo đánh giá hiện có 81% số máy tính tại Việt Nam đang sử dụng “phần mềm lậu”.

Con số này đã giảm 2% so với năm 2010 (83%). Ước tính tổng giá trị thương mại của phần mềm bị vi phạm bản quyền tại Việt Nam là 395 triệu USD, giảm 4% so với năm trước. Mức độ vi phạm giảm đã minh chứng một điều là hiệu quả hoạt động của các lực lượng thực thi đã đạt được những kết quả nhất định.

Trong 6 tháng đầu năm 2012, Cục Điều tra chống buôn lậu đã trực tiếp phát hiện và xử lý 14 vụ việc vi phạm, đồng thời đơn vị cũng đã phối hợp với các Cục Hải quan tỉnh, thành phố đấu tranh bắt giữ 3 vụ việc vi phạm trong lĩnh vực bảo vệ quyền SHTT, chống hàng giả và các hành vi vi phạm quy chế ghi nhãn hàng hóa theo quy định tại Nghị định 89/2006/NĐ-CP của Chính phủ, trị giá hàng hóa vi phạm gần 11,5 tỷ đồng; thu nộp ngân sách gần 1 tỷ đồng.

Những hoạt động tích cực của cơ quan Hải quan trong công tác bảo vệ quyền SHTT, chống hàng giả đã góp phần thực hiện chủ trương kiềm chế nhập siêu của Chính phủ, đảm bảo sự phát triển lành mạnh, chống cạnh tranh bất hợp pháp giữa các nhà xuất nhập khẩu, phân phối với nhau; bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng (NTD), cung cấp cho NTD những thông tin chính xác về các sản phẩm mà mình sử dụng và đó cũng là bảo vệ sức khỏe của NTD, định hướng NTD lựa chọn những sản phẩm phù hợp, góp phần ổn định thị trường, đảm bảo an toàn, sức khỏe của NTD.

Thưa ông, để có những kết quả cao hơn nữa chúng ta cần phải làm gì để nâng cao nhận thức của các doanh nhiệp trong công tác bảo vệ quyền SHTT?

Trong hoạt động bảo vệ quyền SHTT, đặc biệt bảo vệ quyền và lợi ích đối với các doanh nghiệp (DN) Việt Nam, các Hiệp hội, tổ chức DN, các tổ chức bảo vệ quyền lợi NTD đóng vai trò rất lớn trong việc tuyên truyền nhằm nâng cao nhận thức của cộng đồng DN về bảo vệ quyền SHTT, chống hàng giả cũng như vai trò của các lực lượng thực thi, trong đó có vai trò của cơ quan Hải quan trong việc bảo vệ quyền lợi hợp pháp của DN.

Bên cạnh đó, cơ quan Hải quan cũng đã chủ động tham gia hoặc tổ chức các  chương trình phối hợp, hội thảo nhằm hỗ trợ giúp cho DN nhận thức về vai trò của mình trong việc bảo vệ quyền SHTT cũng như vai trò, nhiệm vụ của cơ quan Hải quan trong việc bảo vệ quyền SHTT đối với DN trong hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu,…

Mới đây nhất, Cục Điều tra chống buôn lậu đã hỗ trợ cho Cục Hải quan Hải Phòng phối hợp với Chi nhánh VCCI tại Hải phòng tổ chức hội thảo dành cho các DN về bảo vệ quyền SHTT trong hoạt động xuất nhập khẩu. Thông qua hội thảo, cơ quan Hải quan đã triển khai, cung cấp những thông tin cần thiết giúp cho DN hiểu rõ hơn về quyền lợi của mình trong việc yêu cầu cơ quan Hải quan bảo vệ quyền SHTT, quy trình thực thi bảo vệ quyền SHTT của cơ quan Hải quan và những nghĩa vụ, trách nhiệm của họ khi hỗ trợ cơ quan Hải quan trong công tác này.

Theo tôi, đây là cách làm cần được nhân rộng tại các Cục Hải quan tỉnh, thành phố, các đơn vị cần xây dựng và lồng ghép nội dung này với chương trình đối thoại hàng năm giữa Hải quan và DN bên cạnh các lĩnh vực đối thoại khác về giá, thủ tục hải quan, thuế,… Chúng ta cũng cần có sự giúp đỡ rất nhiều của các cơ quan quản lý như: VCCI, Quản lý thị trường, các Hiệp hội và ngay cả các DN với nhau.

Xin ông cho biết định hướng của ngành Hải quan trong công tác này từ nay đến cuối năm?

Trong giai đoạn 6 tháng cuối năm 2012, lãnh đạo Tổng cục Hải quan đã chỉ đạo Cục Điều tra chống buôn lậu triển khai kiểm tra và tổng kết 1 năm thực hiện Thông tư 44/2011/TT-BTC ngày 1-4-2011 của Bộ Tài chính hướng dẫn về công tác chống hàng giả và bảo vệ quyền SHTT trong lĩnh vực Hải quan.

Trên cơ sở kết quả kiểm tra, tổng kết, ngành Hải quan sẽ đề xuất với Bộ Tài chính những phương án cụ thể nhằm hoàn thiện cơ sở pháp lý, khắc phục những tồn tại trong quá trình thực hiện Thông tư 44 để từ đó triển khai cách đấu tranh hiệu quả hơn nữa đối với các hành vi vi phạm trong lĩnh vực xuất nhập khẩu liên quan đến hàng hóa có yêu cầu bảo hộ quyền SHTT, hàng hóa kiểm tra của Nhà nước về chất lượng, đặc biệt chất lượng an toàn vệ sinh thực phẩm và hàng hóa phải tuân thủ quy định về ghi nhãn hàng hóa theo hướng dẫn tại Nghị định 89/2006/NĐ-CP của Chính phủ.

Cục Điều tra chống buôn lậu sẽ cùng với các cục Hải quan tỉnh, thành phố xây dựng những chuyên đề cụ thể, bám sát trực tiếp vào hoạt động của chính đơn vị. Cục Điều tra chống buôn lậu cũng sẽ khẩn trương xây dựng các phương án hỗ trợ cho các đơn vị về thông tin, cơ sở pháp lý cũng như con người để cùng phối hợp với các cục Hải quan tỉnh, thành phố triển khai các hoạt động cụ thể này trong giai đoạn năm 2012.

Xin cảm ơn ông!