Quang cảnh buổi hội thảo. Ảnh: T.D

Hội thảo có sự tham dự của đại diện một số vụ, cục thuộc Tổng cục Hải quan và các đơn vị Hải quan địa phương: TP.HCM, Hà Nội, Hải Phòng, Đồng Nai, Bình Dương và Cần Thơ.

Ông Lê Mạnh Hùng, Phó Hiệu trưởng Trường Hải quan Việt Nam, Tổ trưởng Tổ Trị giá Hải quan thuộc Ban Quản lý Dự án JICA cho biết, theo Điều 8 của Hiệp định xác định trị giá tính thuế hải quan quy định, phí bản quyền và phí giấy phép được cộng vào trị giá hải quan nếu: liên quan đến hàng hóa đang được xác định trị giá, được trả bởi người mua như là một điều kiện bán hàng, chưa bao gồm trong giá bán. Theo đó, những quyền gắn liền với tiền bản quyền và phí giấy phép gồm: bằng sáng chế và các giải pháp hữu ích; nhãn hiệu; quyền tác giả.

Tuy nhiên, do một số nguyên nhân chủ quan và khách quan, một số người khai hải quan chưa khai báo đầy đủ những khoản chi phí này, cũng từ đó cơ quan Hải quan (đặc biệt là các đơn vị hải quan cửa khẩu) cần có nhiều kinh nghiệm trong việc phân biệt và làm rõ những khoản phải cộng nêu trên khi xác định trị giá tính thuế hàng nhập khẩu.

Bên cạnh đó, qua thực tế giải quyết các tình huống phát sinh khi xác định trị giá tính thuế có liên quan đến phí bản quyền nhãn hiệu đối với hàng nhập khẩu, đại diện Cục Hải quan Hà Nội đề xuất, tại thời điểm làm thủ tục hải quan, bộ phận nghiệp vụ cần yêu cầu doanh nghiệp (DN) khai báo thật cụ thể, rõ ràng các nội dung liên quan đến phí bản quyền, tập trung khai thác và làm rõ các nghi vấn, yêu cầu DN cam kết bằng văn bản.

Đồng thời, tăng cường công tác kiểm tra sau thông quan nhằm làm rõ các nghi vấn đối với các trường hợp nhập khẩu hàng hóa có liên quan đến phí bản quyền để ngăn chặn những trường hợp cố ý không khai báo trong trị giá tính thuế. Từ đó tổng hợp và rút ra các kinh nghiệm để phổ biến đến các bộ phận nghiệp vụ nhằm ngăn chặn gian lận ngay tại thời điểm làm thủ tục hải quan.

Đại diện Cục Hải quan Hải Phòng cho rằng, hiện tại hầu hết các văn bản dưới luật chưa có hướng dẫn cụ thể về phí bản quyền, phí liên quan đến quyền sở hữu trí tuệ,… dẫn đến việc thực hiện của công chức hải quan thường lúng túng và không thống nhất. 

Ngoài ra, thực tế các công chức hải quan chưa được đào tạo chuyên sâu về lĩnh vực này. Do vậy, cần tổ chức các khóa đào tạo và các hội thảo chuyên đề chuyên sâu về lĩnh vực bản quyền, sở hữu trí tuệ, đồng thời tạo điều kiện cho các công chức hải quan trực tiếp thụ lý lĩnh vực này được đào tạo và học tập kinh nghiệm tại những quốc gia có nhiều kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý trên.