Phân tích định tính thành phần một số hợp chất thứ cấp trong tế bào rễ cây sâm đất (Talinum patens)
Đề tài do nhóm tác giả Trương Thị Diệu Hiền, Diệp Thanh Truyền, Bùi Văn Toàn - Trường Đại học Bình Dương thực hiện với mục tiêu xác định thành phần và số lượng các hợp chất thứ cấp được tạo thành trong sinh khối rễ cây sâm đất (Talinum patens) làm tiền đề cho việc nghiên cứu quá trình sản xuất các hợp chất thứ cấp có giá trị phục vụ cho nhu cầu thị trường.
Các loài Talinum sp., thường được gọi là là thổ sâm ha sâm đất, là loài thảo
dược được ứng dụng nhiều trong đời sống, trong dân gian, dùng làm thuốc chữa một
số bệnh như: suy nhược ốm yếu, thể hư ra nhiều mồ hôi, do phổi ráo, đái dầm,
kinh nguyệt không đều, thiếu sữa,…tuy nhiên các tác dụng này chưa được giải
thích rõ về thành phần các hợp chất tồn tại trong loài này vẫn còn là một dấu
chấm hỏi. Với phương pháp tách hỗn hợp các chất có trong các củ rễ cây sâm đất
khoảng từ 1-2 năm tuổi bằng cách chiết nguyên liệu với dung môi ether ethylic,
methanol và nước, xử lý số liệu phân tích theo độ phân bố t (tiêu chuẩn
student, độ tin cậy p ≥ 0,95).
Đề tài tiến hành xác định sơ bộ
các hợp chất trong rễ như tinh dầu, chất béo, định tính carotenoid, định tính triterpenoid,
định tính alkaloid, courmarin, anthraquinon, flavonoid,
glycoside tim, anthocyanosid,
proanthocyanidin, tannin, saponin, định tính các chất khử, các acid hữu cơ
và định tính polyuronid. Bước đầu
phân tích định tính hợp chất saponin
và định tính toàn phần saponin trong
rễ sâm đất.
Kết quả phân tích sơ bộ nhóm tác
giả đã xác định được sự hiện diện của một số hợp chất thứ cấp trong tế bào rễ
cây sâm đất: như triterpenoid tự do, anthraquinon, saponin, acid hữu cơ, chất
khử (chủ yếu là đường khử) và polyuronic.
Định tính hợp chất saponin toàn phần
trong tế bào rễ sâm đất bằng kỹ thuật sắc ký lớp mỏng thông qua 2 hệ dung môi:
Chloroform - methanol - nước (65:35:10, lớp dưới) và n - butanol - acid acetic - nước (4:1:5, lớp trên) cho thấy có nhiều hợp chất saponin triterpen trong mẫu
dược liệu.
Tập san KH&KT T5-2012 – Trường ĐH Bình Dương