Bước vào kỷ nguyên số, Bộ Khoa học và Công nghệ Việt Nam xác định: “Phát triển xanh và bền vững là phát triển dựa trên khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Việt Nam coi đây là lựa chọn chiến lược, ưu tiên hàng đầu” (Theo Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng). Trong đó, ngành khoa học và công nghệ đóng vai trò tiên phong, là nền tảng thúc đẩy xu hướng “phủ xanh” nền kinh tế – xã hội thông qua chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo.

Hướng đến mục tiêu và sứ mệnh chung của ngành khoa học và công nghệ, sáng ngày 28/5/2025, Sở Khoa học và Công nghệ thành phố Cần Thơ chỉ đạo Trung tâm Thông tin KH&CN thành phố tổ chức Tọa đàm “Khởi nghiệp xanh: Cơ hội và thách thức trong kỷ nguyên số”, với sự tham gia của các chuyên gia, doanh nghiệp, tổ chức hỗ trợ khởi nghiệp, tổ chức nghiên cứu và cộng đồng Starup địa phương.

Phát biểu tại Tọa đàm, bà Trần Hoài Phương – Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ Cần Thơ cho biết: Tọa đàm được tổ chức nhằm thúc đẩy ý thức và hành động về khởi nghiệp sáng tạo bền vững, nâng cao nhận thức về khởi nghiệp xanh, khuyến khích các doanh nghiệp và cá nhân phát triển mô hình kinh doanh thân thiện với môi trường.

Thời gian qua, ngành Khoa học và Công nghệ Cần Thơ đang nỗ lực thúc đẩy phong trào khởi nghiệp đổi mới sáng tạo địa phương. Trong đó, nổi bật nhất là quyết tâm thành lập Trung tâm Khởi nghiệp và Đổi mới sáng tạo thành phố. Đây sẽ là đơn vị tiên phong thực hiện các hoạt động về hỗ trợ khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo - địa chỉ đáng tin cậy của cộng đồng doanh nghiệp, cộng đồng khởi nghiệp đổi mới sáng tạo địa phương.

Đồng thời, đây cũng là đơn vị tiên phong trong thực hiện các hoạt động nâng cao năng lực nghiên cứu, phát triển, ươm tạo khởi nghiệp và ĐMST thành phố Cần Thơ và khu vực ĐBSCL. Bên cạnh đó, các hoạt động của Trung tâm Đổi mới sáng tạo Cần Thơ cũng sẽ làm nền tảng thúc đẩy các hoạt động hợp tác quốc tế về nghiên cứu phát triển, ĐMST và khởi nghiệp của vùng đất Tây Đô trong tương lai.

Khởi nghiệp xanh không chỉ tạo ra các mô hình kinh doanh sáng tạo, mà còn góp phần giải quyết các thách thức môi trường và xã hội

Sự kiện là diễn đàn trao đổi cởi mở, nơi những mô hình khởi nghiệp xanh tiêu biểu được chia sẻ, những thách thức hiện hữu được phân tích, và quan trọng hơn, là nơi khẳng định vai trò của công nghệ số trong việc thúc đẩy các sáng kiến phát triển bền vững, thân thiện với môi trường.

"Chuyển đổi xanh là một xu hướng mới, nhưng không phải là sự lựa chọn, mà là yếu tố sống còn, ảnh hưởng đến sự phát triển bền vững của doanh nghiệp"

“Ngành KH&CN là đầu mối quan trọng nhất trong việc thúc đẩy doanh nghiệp phát triển theo xu hướng xanh hiện nay. Doanh nghiệp tri ân tầm nhìn của lãnh đạo thành phố, đặc biệt là lãnh đạo ngành KH&CN trong việc nắm bắt xu hướng phát triển kinh tế mới và thúc đẩy doanh nghiệp phát triển bền vững” - ông Nguyễn Văn Toàn Cơ – Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần Giải pháp Công nghệ Felix (Sàn TMĐT B2B Felix.store) 

Khởi nghiệp xanh: Xu hướng tất yếu trong thời đại số

Trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng khốc liệt và nhu cầu tiêu dùng bền vững gia tăng, phát triển xanh không còn là lựa chọn mà đã trở thành yêu cầu tất yếu đối với mọi nền kinh tế. Song hành với xu thế đó, chuyển đổi số đang mở ra những cách tiếp cận hoàn toàn mới, từ mô hình kinh doanh đến phương thức tiêu thụ và quản trị tài nguyên. Sự giao thoa giữa "xanh hóa" và "số hóa" đang tạo nên một làn sóng khởi nghiệp mới: Starup xanh.

Hiện nay, chuyển đổi số và chuyển đổi xanh là 02 trụ cột chính, thúc đẩy doanh nghiệp phát triển bền vững

"Khởi nghiệp xanh = hệ sinh thái đa chiều + lợi thế cạnh tranh bền vững + kế hoạch tăng trưởng dài hạn của doanh nghiệp"

Theo TS. Nguyễn Trọng Luân CNBM Khởi nghiệp, FPT Cần Thơ: “Khởi nghiệp xanh trong kỷ nguyên số, không chỉ là xu hướng, mà là điều kiện sống còn để doanh nghiệp tồn tại và phát triển bền vững”

“Xanh hóa” trên nền tảng “Số hóa”

Trong tiến trình chuyển đổi xanh, công nghệ không chỉ là công cụ hỗ trợ mà còn là động lực cốt lõi, định hình mô hình kinh doanh bền vững. Tại tọa đàm, ông Huỳnh Đông Chí Hải – Trưởng Ban Đào tạo và truyền thông Ecotech - Moderator đã phân tích việc tích hợp công nghệ số – từ IoT (Internet of Things), AI (trí tuệ nhân tạo), Big Data đến Blockchain và thương mại điện tử – đang giúp doanh nghiệp xanh tối ưu hóa vận hành, minh bạch chuỗi cung ứng và gia tăng tác động xã hội.

“Việt Nam hiện nay được biết đến như một quốc gia có sự phối hợp cao giữa Nhà nước và doanh nghiệp trong việc thực hiện đồng bộ chuyển đổi số, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội”

Cụ thể, các hệ thống IoT và cảm biến thông minh đang được áp dụng trong nông nghiệp bền vững để giám sát thời tiết, độ ẩm, dinh dưỡng đất theo thời gian thực, từ đó giảm lượng phân bón và nước thải ra môi trường. Công nghệ AI và dữ liệu lớn hỗ trợ doanh nghiệp dự đoán nhu cầu tiêu dùng, thiết kế sản phẩm thân thiện với môi trường và kéo dài vòng đời sử dụng thông qua mô hình kinh tế chia sẻ.

“Rất nhiều doanh nghiệp ở Cần Thơ hiện nay, có thể đang ngồi… café, ngồi ở một góc nào đó, điều hành doanh nghiệp từ xa...”

Đáng chú ý, Blockchain giúp truy xuất nguồn gốc sản phẩm trong toàn bộ chuỗi cung ứng – từ đầu vào đến đầu ra – đảm bảo tính minh bạch, đạo đức và tuân thủ tiêu chuẩn xanh quốc tế. Trong khi đó, nền tảng thương mại điện tử và mạng xã hội không chỉ giúp startup tiếp cận thị trường nhanh hơn mà còn tạo cộng đồng người tiêu dùng có ý thức bảo vệ môi trường, góp phần lan tỏa phong cách sống xanh.

Bên cạnh đó, tọa đàm cũng đặt ra lộ trình “Chuyển đổi số cho doanh nghiệp nông nghiệp”. Theo ông Phạm Văn Quân – Tổng giám đốc Công ty Cổ phần Công nghệ Checkee, Cố vấn Cộng đồng Ecotech: Để đáp ứng nhu cầu phát triển của thời cuộc, doanh nghiêp cần có lộ trình chi tiết, cụ thể, ứng dụng mạnh mẽ chuyển đổi số trong sản xuất, vận hành, kinh doanh sản phẩm.

Starup xanh – nhiều tiềm năng, lắm thách thức

Mặc dù, là một xu hướng kinh tế tất yếu, nhưng nền kinh tế xanh tại Việt Nam cũng phải đối diện với không ít thách thức. Theo ông Nguyễn Văn Toàn Cơ – Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần Giải pháp Công nghệ Felix (Sàn TMĐT B2B Felix.store): một số khó khăn của Starup Xanh, gồm: Thiếu kiến thức và chuẩn mực báo cáo ESG; Khó tiếp cận vốn do thiếu tài sản đảm bảo; Mô hình kinh doanh chưa chứng minh được hiệu quả xanh.

Bên cạnh đó, các Starup Xanh tại Việt Nam còn phải đối diện với các thách thức như: Hạ tầng số chưa đồng bộ (Internet còn giới hạn ở một số địa phương); Thiếu nhân lực chất lượng về công nghiệp bền vững; Công nghệ xanh đòi hỏi vốn đầu tư cao và nhà đầu tư vẫn còn đang rất thận trọng với những mô hình kinh doanh mới, … - Theo ông Huỳnh Chí Đông Hải.

Cơ hội nào cho nền kinh tế xanh?

Dù đối mặt với không ít rào cản – từ vốn, nhân lực đến hạ tầng công nghệ – nhưng khởi nghiệp xanh vẫn được xem là một mảnh đất tiềm năng nếu biết tận dụng đúng thời điểm, đúng công nghệ và đúng chính sách. Trong thách thức luôn ẩn chứa cơ hội: cơ hội đổi mới mô hình phát triển, cơ hội tiếp cận các nguồn đầu tư bền vững, và cơ hội tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu đang dịch chuyển theo hướng xanh hóa.

Theo ông Nguyễn Văn Toàn Cơ: 02 Nghị quyết mới của Bộ Chính trị (Nghị quyết 57-NQ/TW và Nghị quyết 68-NQ/TW) ra đời trong bối cảnh hết sức cấp thiết, tạo đòn bẩy mạnh mẽ cho doanh nghiệp hướng đến chuyển đổi xanh và phát triển bền vững trong kỷ nguyên số.

“Việc tổ chức Tọa đàm hôm nay, đã thể hiện sự quan tâm của các cơ quan lãnh đạo đối với xu hướng phát triển bền vững của doanh nghiệp địa phương"

Còn theo ông Nguyễn Trọng Luân - Trưởng Bộ môn Khởi nghiệp, Trường ĐH FPT Cần Thơ: Nghị quyết số 198/2025/QH15 về Một số cơ chế, chính sách đặc biệt phát triển kinh tế tư nhân đã mở đường cho doanh nghiệp tư nhân phát triển theo xu hướng bền vững; tạo ra những cơ chế có lợi cho doanh nghiệp trong quá trình phát triển kinh tế nói chung và phát triển theo xu hướng xanh nói riêng.

Nhìn chung, các cơ chế, chính sách đổi mới đã tạo điều kiện cho doanh nghiệp chuyển đổi xanh và phát triển bền vững trong kỷ nguyên mới. Tuy nhiên, để phát triển trong nền kinh tế mới, bên cạnh việc tiếp cận tri thức số, doanh nghiệp còn phải biết tận dụng lợi thế từ các chính sách của Đảng và Nhà nước, tranh thủ sự ủng hộ của các Quỹ phát triển, các tổ chức, cá nhân hỗ trợ phát triển xanh.

Đột phá trong thách thức – Kiến tạo tương lai xanh!

Đứng trước những thách thức không nhỏ, Starup Việt Nam và TP. Cần Thơ nói riêng, ĐBSCL nói chung, vẫn không ngừng tìm kiếm giải pháp để gia nhập cuộc chơi “xanh hóa”. Tại tọa đàm, các chuyên gia đã đề xuất nhiều giải pháp phát triển kinh tế xanh trong bối cảnh mới.

Khởi nghiệp xanh trong kỷ nguyên số không chỉ là xu hướng mà còn là điều kiện sống còn để doanh nghiệp phát triển bền vững. Công nghệ số chính là “chìa khóa vàng” mở ra cơ hội đổi mới, nâng cao hiệu quả và lan tỏa giá trị xanh sâu rộng. Dù còn nhiều thử thách, nhưng với quyết tâm đổi mới và sự hỗ trợ chính sách, khởi nghiệp xanh sẽ là nền tảng vững chắc giúp doanh nghiệp Việt bứt phá, hòa mình vào dòng chảy kinh tế số toàn cầu.