Ung thư - vốn được xem là bệnh khó trị, nhưng gần đây các nhà khoa học đã đưa ra nhiều liệu pháp chống ung thư, chẳng hạn liệu pháp gen, điều trị miễn dịch với việc sử dụng các kháng thể đơn dòng, các vaccine, đã mang lại những thành công đáng khích lệ, do đó, tỉ lệ tử vong do mắc bệnh ung thư ngày một giảm. Bệnh ung thư nếu được phát hiện sớm thì tỷ lệ điều trị thành công rất cao. Vì vậy, việc nghiên cứu và sản xuất các kháng thể đơn dòng đặc hiệu kháng nguyên đích sẽ góp phần kiểm soát bệnh, chẩn đoán, và điều trị ung thư ngày một hiệu quả hơn, góp phần chăm sóc và bảo vệ sức khỏe cộng đồng ngày một tốt hơn.

Xuất phát từ những thực tế nêu trên trên, PGS Lê Quang Huấn, Viện Công nghệ Sinh học, cùng một số cán bộ đã tham gia nghiên cứu và thực hiện đề tài “Nghiên cứu sản xuất và ứng dụng kháng thể đơn dòng trong chẩn đoán và điều trị bệnh ở người. Mã số KC - 10.09/06 - 10” nhằm mục đích xây dựng được quy trình sản xuất kháng thể đơn dòng nhằm tạo KIT chẩn đoán các bệnh ung thư ở người (ung thư máu, ung thư phổi, ung thư vú), nghiên cứu quy trình tạo chế phẩm định hướng điều trị bệnh ở người.

Đề tài sau một thời gian tiến hành các nội dung nghiên cứu đã thu được một số kết quả nổi bật sau:

+ Đã tạo được ba bộ Kit định lượng kháng nguyên HER2, Cyfra 21-1 và CD33 với tính đặc hiệu và độ nhạy cao;

+ Đã thu nhận được 1gram kháng thể/1 loại kháng thể và đã xác định cấu trúc bậc nhất của kháng thể  bằng khối phổ; xác định hoạt tính của các kháng thể bằng các phản ứng ELISA, phản ứng làm tan tế bào nuôi cấy của các kháng thể đơn chuỗi dạng scFv-melittin;

+ Đã xây dựng được 3 tiêu chuẩn cơ sở sử dụng Kit định lượng kháng nguyên: HER2 trong ung thư vú, Cyfra trong ung thư phổi và CD33 trong ung thư máu;

+ Đã xây dựng được quy trình thu nhận kháng nguyên tái tổ hợp bằng công nghệ gen;

+ Đã xây dựng được quy trình thu nhận kháng thể tái tổ hợp dạng đơn chuỗi scFv trên cơ sở tạo thư viện scFv của các kháng thể có nguồn gốc từ gà, tạo được gen mã hóa các kháng thể đặc hiệu kháng nguyên đích dạng ghép và dạng Immunotoxin;

+ Đã xây dựng được quy trình định lượng kháng nguyên đặc hiệu ung thư trên cơ sở sử dụng các scFv của kháng thể biểu lộ trên phage đặc hiệu kháng nguyên đích và các kỹ thuật phage display, real-time PCR.

Có thể tìm đọc toàn bộ Báo cáo KQNC Đề tài (số lưu trữ: 7713/2010) tại Cục Thông tin KH&CN Quốc gia (http://db.vista.gov.vn).