Triển khai thử nghiệm thư viện số về bằng sáng chế của Việt Nam
Thông tin sáng chế (SC) thường được tạo ra trong quá trình nghiên cứu triển khai và được công bố theo pháp luật về SC.
Thông tin SC có trong các
tài liệu công bố gọi là tư liệu SC (thường là bản mô tả SC) - một dạng của tư
liệu thông tin khoa học - kỹ thuật, thương mại và cùng với các loại tư liệu
khác như sách, báo, tạp chí v.v. trong các lĩnh vực tương ứng tạo thành một bộ
phận của tiềm lực khoa học - công nghệ, kinh tế của một quốc gia.
Thông tin SC có ý nghĩa
đặc biệt quan trọng trước tiên vì bản thân nó là một trong những tiêu chí hữu
hiệu để đánh giá về nền khoa học và công nghệ của một quốc gia cũng như
mức độ phát triển kinh tế dựa trên ứng dụng khoa học và công nghệ. Nhưng
quan trọng hơn, thông tin SC giúp các hoạt động nghiên cứu và triển khai (R&D)
có thể dễ dàng thành công và tạo ra những công nghệ mới phục vụ phát triển
kinh tế – xã hội của một quốc gia. Với ý nghĩa như vậy, hiện nay mỗi
quốc gia đều dành sự quan tâm đặc biệt cho các hoạt động phổ biến thông
tin SC.
Để việc khai thác thông
tin SC được hiệu quả hơn trong giai đoạn hiện nay khi việc ứng dụng công
nghệ thông tin đã trở nên phổ biến, Cục Sở hữu trí tuệ đã triển khai Dự án
số hóa dữ liệu SC và xây dựng Thư viện số về Bằng sáng chế của Việt Nam
(Vietnam DigiPat) năm 2009. Đến nay, Thư viện số về Bằng sáng chế của
Việt Nam đã hoàn thành cùng việc số hóa toàn văn bản mô tả SC đến hết năm
2010. Để cá nhân và tổ chức trong xã hội có thể tiếp cận làm quen và khai
thác những thông tin SC đã được số hóa, cũng như phát hiện những vấn đề còn
chưa hoàn thiện của Thư viện số về Bằng sáng chế của Việt Nam, Cục Sở hữu
trí tuệ triển khai sử dụng thử nghiệm Thư viện số về Bằng sáng chế của
Việt Nam trên mạng Internet tại địa chỉ http://digipat.noip.gov.vnhoặc trên
trang web của Cục Sở hữu trí tuệ tại địa chỉ www.noip.gov.vn .
Thư viện số về Bằng
sáng chế của Việt Nam là một phần mềm tra cứu được xây dựng cho phép người
dùng có thể tra cứu và xem toàn văn bản mô tả SC và GPHI đã được bảo hộ tại
Việt Nam thông qua mạng internet. Phần mềm DigiPat được xây dựng trên công
nghệ ứng dụng web, nền tảng cổng thông tin điện tử (Portal), dễ dàng cho
việc tích hợp và mở rộng sau này (khi toàn bộ bản mô tả SC/GPHI được bảo hộ
đã cập nhật để tra cứu thì sẽ xem xét để tiếp tục cập nhật đối với bản
mô tả của đơn đăng ký SC/GPHI). Phần mềm tra cứu DigiPat hoạt động có tính
ổn định và khả năng phục vụ 24/7 với tốc độ tìm kiếm thông tin nhanh. Việc
tìm kiếm bao gồm tìm kiếm đơn giản và tìm kiếm nâng cao với các cơ chế tìm
kiếm đặc biệt theo: từ khóa (keyword), theo đánh chỉ mục ngược tự động
(inverted indexing), toàn văn (fulltext search), tìm kiếm theo mẫu (wildcards
search), tìm kiếm theo bán cấu trúc (semistructure), v.v.. Trong tìm kiếm
nâng cao, các trường tìm kiếm dựa trên các tiêu chí quan trọng trong lĩnh vực
SC khá đầy đủ và thuận tiện như: số bằng, ngày cấp, số đơn, phân loại SC
quốc tế, tác giả SC, người nộp đơn, v.v..
Nhìn chung, giao diện của
phần mềm tra cứu DigiPat được bố trí một cách hợp lý và khoa học nên người
tra cứu không cần phải hiểu biết nhiều về công nghệ thông tin cũng có
thể dễ dàng tìm được thông tin mình quan tâm. Đặc biệt, người dùng có thể
dễ dàng tiếp cận với phần “Hướng dẫn” được bố trí ngay tại
trang chủ để việc tra cứu có thể thực hiện một cách dễ dàng và hiệu quả
nhất.
Việc số hóa các bản mô
tả SC/GPHI và xây dựng công cụ tra cứu toàn văn DigiPat mới ở giai đoạn thử
nghiệm nên không tránh khỏi những bất cập và lỗi liên quan đến dữ liệu
cũng như phần mềm. Để hoàn thiện công cụ này, chúng tôi mong nhận được các
ý kiến góp ý và xin gửi về đầu mối: Trung tâm Thông tin, Cục Sở hữu trí
tuệ, 386 Nguyễn Trãi, Thanh Xuân, Hà Nội (Đ/c: Nguyễn Văn Minh), ĐT:
04.38583069/123, email: nguyenvanminh@noip.gov.vn.